گزارشهای بانک مرکزی نشان میدهد که ارزش داراییهای ملکی بانکهای ایران به بیش از هزار همت رسیده است! آیا بر این اساس، میتوان بانکها را سوداگران و بازیگران اصلی بازار ملک و مسکن دانست؟ آیا بانکها در تعیین قیمت املاک نقش دارند؟ فردین یزدانی، کارشناس اقتصاد مسکن به تجارتنیوز گفته است که با توجه به رکود بازار ملک، بانکها نمیتوانند نقش موثری در قیمتگذاری مسکن در سطح ملی داشته باشند. با این حال او تاکید میکند که سوداگری بانکها قابل کتمان نیست اما شبکه بانکی کشور تنها یکی از بازیگران و سوداگران بازار مسکن است.
بر اساس آمارهای بانک مرکزی، ارزش برآوردی اموال غیرمنقول 28 بانک و موسسه اعتباری غیربانکی کشور در پایان آذرماه سال جاری به بیش از 784 هزار و 322 میلیارد تومان میرسد که 34 درصد از کل این مبلغ، مربوط به اموال دو بانک شهر و تجارت است.
نگاهی به آمار وضعیت اموال غیرمنقول ۲۳ بانک نشان می دهد، تا پایان شهریور ماه امسال این بانک ها بیش از ۴۸۶ هزار میلیارد تومان اموال غیرمنقول دارند که عمدتا شامل مسکن و زمین است.
با وجود تاکید مکرر بر لزوم واگذاری داراییهای مازاد بانکها، آمارها نشان میدهند که تنها 16 بانک ایرانی بیش از 150 هزار میلیارد تومان اموال غیرمنقول دارند!
بازار مسکن از سال گذشته به این سو، رشد قیمت بیسابقهای را تجربه کرده است؛ با وجود آنکه از دیماه پارسال هیچگونه آمار رسمی از بخش املاک منتشر نشده اما فعالان این حوزه معتقد هستند متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در شهر تهران اکنون از 60 میلیون تومان نیز عبور کرده است! در این میان کارشناسان اقتصاد مسکن رد پای بانکها در تورم بازار املاک را شناسایی کرده و بر این باورند که این نهادها نقش پررنگی در رشد قیمت مسکن داشتهاند.
بازرس کل امور بانکها و بیمه سازمان بازرسی کل کشور، از افزایش تمایل بانکها و مؤسسات اعتباری، به نگهداری و حتی تملک سهام بنگاههای دارای فعالیت غیربانکی و هدایت منابع در اختیار آنها به سمت این بنگاهها طی سالهای اخیر، انتقاد کرد.
طبق آخرین آمار از فروش اموال مازاد بانکها، واگذاری این اموال در 20 ماهی که از آغاز بهکار دولت سیزدهم میگذرد، بیش از مجموع چهار سال دولت دوازدهم بوده است.
نایب رییس فراکسیون انقلاب مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه انجماد سرمایه در بانکها حمایت از تولید را دشوار کرده است، گفت: نرخ بالای تورم مانع ریسک سرمایهگذاری بانک ها در بخشی غیر از صنعت ساختمان شده است.
با وجود تاکیدهای دولت بر لزوم فروش اموال مازاد بانکها، همچنان میلی به خروج از بازار مسکن در آنها دیده نمیشود؛ اما علت هجوم بانکها به بازار مسکن چیست و چرا از آن خارج نمیشوند؟
وزیر اقتصاد با اشاره به سختی و پیچوخمهای فراوان سر راه اخذ مجوز سرمایهگذار، گفت: کسی به وطن علاقه دارد و قصد سرمایهگذاری دارد، به قدری در پیچ و اخذ مجوز و ملاحظات و امضاهای فراوان گیر میکند که انگیزه خود را از دست میدهد. ما خود دست و پای کشور برای فعالیتهای تولیدی، صادراتی و صنعتی را بستهایم.
سیدعلی میگوید: هیات مدیره بانکها باید حساسیت لازم را راجع به وصول مطالبات داشته باشند و بانکها هرچه سریعتر باید اقدام به فروش داراییهای مازاد خود کنند.
معاون وزارت اقتصاد درباره شرکتهای ساختمانی برخی از بانکها گفت: برخی از بانکها شرکت ساختمانی تاسیس کردهاند که اساسا تولید مسکن توسط این شرکتها اقدام مثبتی محسوب میشود اما طبق قانون بانکها باید از این فعالیتها خارج شوند.
