بازار سهام پس از گذر از روزهای نسبتا متعادل شهریورماه، در ششمین ماه سال توانست بازدهی مثبتی را در نماگر اصلی خود به ثبت برساند و بار دیگر نگاهها را به آینده معطوف کند. این اتفاق اگرچه بهتنهایی خبر خوشی برای فعالان بازار محسوب میشود، اما پرسش اساسی این است که با آغاز نیمه دوم سال، آیا میتوان به بازگشت بورس به روند صعودی پایدار امیدوار بود یا خیر؟ تجربه تاریخی و بررسیهای آماری از عملکرد شاخص کل در مهرماه طی هفده سال اخیر نشان میدهد که احتمال ثبت بازدهی مثبت در هفتمین ماه سال چندان هم دور از ذهن نیست.
بورس تهران در آستانه چهارشنبه دوم مهر در موقعیتی حساس قرار گرفته است؛ بازاری که پس از نوسانات شکننده سهشنبه، چشمانتظار اخبار نیویورک است. ورود عباس عراقچی به آمریکا کورسویی از امید دیپلماتیک ایجاد کرده، اما تداوم خروج سرمایه حقیقی و فشار عرضه همچنان تهدیدی جدی برای روند صعودی محسوب میشود.
نیمه نخست سال ۱۴۰۴ برای صندوق های طلا با بازدهی قابل توجهی همراه بود؛ عملکردی که در بسیاری از موارد از طلای ۱۸ عیار نیز پیشی گرفت. بررسیها نشان میدهد در حالی که طلای ۱۸ عیار 16.4 درصد بازدهی 6 ماهه ثبت کرده، عمده صندوقهای طلا بیش از ۱۸ درصد بازدهی داشتهاند و برخی حتی تا مرز ۲۳ درصد نیز رسیدهاند!
بورس تهران در روز دوشنبه با بازگشت نسبی تقاضا و ورود پول حقیقی توانست بخشی از افتهای پیشین را جبران کند. ورود وزیر امور خارجه کشور به نیویورک فضای دیپلماتیک را تحت نظر بازار قرار داد؛ تا جایی که اثر آن در کاهش قیمت دلار مشاهده شد و تا حدودی سطح تقاضا در بورس را تقویت کرد.
عملکرد پنجماهه سیمان تهران با مالکیت 51 درصدی بنیاد مستضعفان در سال ۱۴۰۴ تصویری متناقض از وضعیت این شرکت ارائه میدهد. در حالی که تولید و فروش سیمان نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت محسوسی داشته، درآمد شرکت با جهش ۷۴ درصدی همراه شده است. واقعیت این است که رشد شدید قیمتها به واسطه تورم در حالی که مشکلات مزمن تولید مانند ناترازی انرژی ادامه داشته، مهمترین عامل این افزایش درآمد بوده و بهبودی در عملکرد عملیاتی سیمان تهران دیده نمیشود.
بورس تهران روز یکشنبه بار دیگر زیر فشار فروشندگان بود و با ریزش سنگین شاخصها، برای دومین روز پیاپی، سرخپوشی شد. خروج سنگین نقدینگی حقیقی، جذابیت بازارهای موازی و سیگنالهای منفی سیاسی، مسیر بازار را به سمت رکود و ریزش بیشتر هدایت کرده است.
بازار سهام در آخرین شنبه تابستان با یکی از سنگینترین افتهای ماههای اخیر مواجه شد. خروج ۳.۶همت پول حقیقی، ریزش نزدیک به دو درصدی شاخص کل و افت بیش از یک درصدی شاخص هموزن، تصویری از وضعیت پرالتهاب معاملات را به نمایش گذاشت.
تحلیلگران دو عامل اصلی این شرایط را فشار سیاسی ناشی از احتمال فعالشدن مکانیسم ماشه و کمبود نقدینگی در بازار میدانند.
بازار سهام روز شنبه تحت فشار فروش سنگینی قرار گرفت؛ اخبار منفی سیاسی، موج جدیدی از ریسکهای بینالمللی را به بورس وارد کرد و بخش بزرگی از روند صعودی و اعتماد بازگشته سهامداران را از بین برد. خروج گسترده پول حقیقی و جهش صفهای فروش، نشان داد بازار برای بازیابی وضعیت روانی خود به زمان و سیگنالهای قاطع مثبت نیاز دارد.
در پی انتقادات گسترده به روند خصوصیسازی در کشور و تجربههای ناموفق انتقال صنایع بزرگ به شبهدولتیها، وزارت اقتصاد در تصمیمی کمسابقه، واگذاری سهام سایپا را به تعویق انداخته است.
حبابهای مالی جذاب و خبرسازند، اما واقعیت تاریخی نشان میدهد که وقوع آنها بسیار نادر است. بررسیها حاکی از آن است که رشد سریع و سقوط شدید سهام کمتر از نیم درصد دورههای پنجساله بازار را تشکیل میدهد، درحالیکه سرمایهگذاران معمولا احتمال چنین سقوطهایی را بین ۱۰ تا ۲۰ درصد برآورد میکنند.
هفته گذشته نشان داد بورس بیش از آنکه بر مبنای عوامل بنیادین و ارزندگی سهام حرکت کند، تحت تاثیر اخبار سیاسی و نوسانات بازارهای موازی است. آغاز هفته با سیگنالهای مثبت دیپلماتیک همراه شد، اما احتیاط معاملهگران و تحرک نقدینگی در بازار ارز از اواسط هفته مسیر کلی معاملات را تغییر داد.
بررسی و مقایسه بازدهی صندوقهای سرمایهگذاری بورس در هفته چهارم شهریور نشان میدهد، صندوق «مشترک گنجینه مهر» در این هفته پربازدهترین صندوق بازار سرمایه از نظر دارایی بوده است.
در هفته چهارم شهریور ۱۴۰۴، سهمهای «ولساپا»، «بپاس» و «وگردش» هر کدام با رشد ۱۵ درصدی، پیشتاز بازدهی نمادهای بازار سهام شدند. در مقابل، «رکیش» و «فولای» با افت ۱۱ درصدی بیشترین کاهش ارزش را تجربه کردند.
بورس تهران در هفته چهارم شهریور شروع مناسبی داشت، اما رفته رفته با کاهش قدرت خریداران از نیمه دوم هفته، فروشندگان دست بالا را گرفتند و بازدهی هفتگی شاخصهای بورسی را منفی کردند.
بازار سهام روز گذشته در حالی به کار خود پایان داد که بار دیگر موج سنگین فروش، فضای معاملات بورس را تحت تأثیر قرار داده بود و شاخصها یکپارچه سرخپوش شدند. غلبه عرضه بر تقاضا موجب شد ۷۹ درصد نمادها منفی شوند و ارزش صفهای فروش به ۲.۷ همت برسد. اما آیا موج فروش در آخرین روز معاملاتی هفته نیز ادامه خواهد داشت؟ بهویژه اینکه بازارهای ارز و طلا بار دیگر جذاب شده و در حال جذب سرمایه تازهنفس هستند.
هشتم مهرماه، سازمان خصوصیسازی در گامی دیگر از روند واگذاری باشگاههای ورزشی، بلوک ۴.۶ درصدی پرسپولیس را در فرابورس عرضه خواهد کرد؛ عرضهای که نهتنها از منظر مالی اهمیت دارد، بلکه محک جدی برای اعتماد بازار سرمایه به اقتصاد ورزش ایران محسوب میشود.
عملکرد پنجماهه ایران خودرو دیزل در سال ۱۴۰۴ نشاندهنده شکاف عمیق میان تولید و درآمد است. در حالی که مجموع تولید شرکت با افت ۳۳ درصدی همراه بوده، درآمدهای فروش با جهش ۴۶ درصدی همراه شده است. این تناقض آشکار بیش از آنکه حاصل افزایش بهرهوری باشد، ریشه در تورم و صعود قیمتها دارد؛ مسیری که به جای توسعه واقعی، تصویری غلطانداز از بهبود مالی ایجاد کرده است.
بورس دوشنبه در حالی به کار خود پایان داد که شاخص کل تقریبا بدون تغییر ماند و شاخص هموزن اندکی افزایش یافت. هرچند حجم و ارزش معاملات خرد نسبت به هفتههای اخیر رشد چشمگیری نشان داد، اما فشار فروش در بخش بزرگی از بازار همچنان مشهود بود. حال پرسش اساسی این است که بورس سهشنبه چه مسیری را در پیش خواهد گرفت؟
