این ششمین سالی است که اروپا با پدیده کاهش بارش و خشکسالی مواجه شده است. مکانیسم مدیریت بحران آب در بخشهای مختلف کشاورزی، آشامیدنی، صنعت و... چطور فعال شده و چه اقداماتی تا به حال انجام داده است.
حجم مخازن سدهای تهران نسبت به پارسال ۹۸ میلیون متر مکعب کسری دارند که این کسری و کاهش ۲۲ درصدی بارشها در تهران نسبت به سال گذشته ضرورت توجه جدیتر به مصرف آب را دوچندان کرده است.
نرخ فرونشست در ایران پنج تا هفت برابر متوسط جهانیست. آماری که نشاندهنده ته کشیدن منابع آب در کشور است. محمد فاضلی، پژوهشگر آب و توسعه میگوید: «اگر به دنبال راهحلهای یکخطی یا راهحلهای سادهای مثل انتقال آب باشیم، قادر به حل بحران آب نخواهیم بود.»
ریزشهای جوی پاییز و زمستان هم نتوانست چارهساز بحران آب در ایران شود. محمد حبوطن، رئیس گروه نظارت و توسعه حکمرانی منابع آب ایران گفت: «امروز مساله آب بهعنوان یکی از ابرچالشهای کشور نیاز به بازاندیشی، اصلاحات و تغییرات اساسی دارد.»
ریزشهای جوی کشور نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته، 22 درصد کاهش دارد. با مجموع این بارشها، ۴۰ درصد از مخازن سدهای کشور پر شد که نشان از ادامه بحران آب در ایران میدهد.
بیش از 90 درصد مصرف آب در کشور در حوزه کشاورزی است. رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران میگوید: «در سالهای گذشته برداشت آب از منابعی زیرزمینی کشور به حدی بوده که میتوان گفت منابع آبی کشورمان را تاراج کردیم. بخشی از این برداشتها در حوزه کشاورزی مصرف میشود. با تولید و صادرات محصولات آببر در واقع آب کشور را صادر میکنیم.»
سخنگوی صنعت آب گفت: با فاکتورهایی روبهرو هستیم که وضعیت آب را کاملا هشداری و خطرناک نشان میدهد، باید توجه کنیم آب خلق نمیشود، روند بارشها نزولی شده، با گرم شدن زمین و خشکسالی روبهرو هستیم، دما افزایش و به تبع آن تبخیرها افزایش یافته است و در نهایت افزایش جمعیت هم داریم و همه این عوامل یعنی با بحران و جیرهبندی آب در سالهای آینده روبهرو می شویم، همان اتفاقی که امسال در همدان رخ داد و مردم با گالن دنبال آب بودند.
آمارهای جدید از ذخایر سدها نشان از افزایش تنشآبی در ایران میدهد. تاکنون تنها ۳۷ درصد از مخازن سدها پر شده است. ضمن اینکه در برخی استانها از جمله همدان، اصفهان، تهران و... وضعیت به مراتب بدتر است. از نیمه مهرماه تاکنون ۲ هزار و ۸۰۰ انشعاب آب شهروند تهرانی قطع شده است.
بررسی آمارها از ذخایر سدها و متوسط بارندگی نشان میدهد که تهران امسال خشکترین زمستان را پیش رو دارد. در همین حال مدیر دفتر بهرهبرداری و نگهداری تاسیسات آبی و برق آبی شرکت آب منطقهای تهران از کسری ۸۲ میلیونی مخازن سدهای پنجگانه تهران نسبت به سال گذشته خبر داد. اما مخازن سدها در شهرهای دیگر در چه وضعیتی است؟
بر اساس گزارش موسسه منابع جهانی، ۱۷ کشور در جهان دارای تنش آبی بسیار بالا هستند که ۱۲ کشور در خاورمیانه قرار دارد. ایران نیز جز این لیست است که نشان از وضعیت بحرانی آب در کشور میدهد.
بهزاد پارسا، مدیر عامل شرکت آب منطقهای تهران، با اشاره به کمبود منابع آبی در پایتخت، گفت: امسال دومین سال خشک در تهران بود. بنابر پیشبینیها، تهران، مهر و آبان هم خشک است و از آذر ماه بارشها شروع میشود.
زنجیره قطعی آب از شهرکرد به همدان رسیده است. اگرچه مسئولان دلایل مختلفی برای این قطعی آب آوردهاند، اما ریشه آن در خشکسالی و نبود آب در ایران است. بحرانی که بنا بر تحقیقات موسسات مختلف، در سالهای آینده شدت میگیرد.
