در حالی که طی ماههای اخیر تقاضای سفر و زیارت برای دینار عراق تقریبا متوقف شده است، قیمت این ارز در بازار ایران روندی خلاف انتظار داشته و افزایشی است. حال این سوال مطرح است که چرا دینار بدون پشتوانه تقاضای واقعی، در روند افزایشی قرار گرفته است؟ آیا تقاضای سفتهبازی، دینار را به یک ارز سرمایهای تبدیل کرده است؟
اقتصاد عراق از نظر ساختاری، تکمحصولی و مبتنی بر صادرات نفت خام است. بر اساس گزارش صندوق بینالمللی پول که در سال 2024 منتشر شد بیش از 90 درصد درآمدهای ارزی عراق از فروش نفت تأمین میشود. این وابستگی شدید، کشور را در برابر نوسانات جهانی قیمت نفت آسیبپذیر کرده است.
با پایان یافتن عرضه ارز اربعین به متقاضیان سفر به عتبات عالیات از سوی بانک های عامل و شعب آنها در سراسر کشور، تا آخرین ساعت اداری روز چهارشنبه و با پایان یافتن این عملیات، ۳۶۸ میلیارد دینار عراق در اختیار بیش از ۲ میلیون متقاضی قرار گرفت.
در آستانه آغاز سفرهای زائران اربعین، بانک مرکزی نرخ رسمی ارز زیارتی اربعین را اعلام کرد، بر این اساس، هر زائر برای دریافت سهمیه ۲۰۰ هزار دیناری باید حدود ۱۱ میلیون تومان بپردازد.
با نزدیک شدن ایام اربعین و آغاز موج سفر زائران ایرانی به عراق، تقاضا برای دینار افزایش یافته است. با این حال، افزایش تقاضا تأثیر چشمگیری بر قیمت دینار عراق نگذاشته و در هفتههای اخیر بازار این ارز با ثبات نسبی همراه بوده است.
بر اساس اعلام جدید ستاد اربعین، تمامی افرادی که ثبتنام رسمی برای دریافت ارز اربعین را انجام دادهاند، فارغ از وضعیت خروج در سال گذشته، امکان دریافت ارز را خواهند داشت.
امروز (پنج شنبه) حواله و اسکناس یورو در بازار ارز تجاری با ادامه روند کاهشی قیمتگذاری نسبت به روزهای گذشته روبرو شد. همچنین مبلغ سهمیه ارز اربعین (۲۰۰ هزار دینار) برای زائران (با نرخ امروز مرکز مبادله)، معادل ۱۰ میلیون و ۹۶۸ هزار تومان محاسبه شد.
امروز در بازار ارز تجاری حواله دلار با قیمت ۶۹ هزار و ۶۶۴ تومان، حواله یورو با نرخ ۸۰ هزار و ۹۶۱ تومان، حواله درهم با نرخ ۱۸ هزار و ۹۶۹ تومان معامله شد. همچنین هر ۱۰۰ دینار عراق به قیمت ۵۴۷۶ تومان نرخ گذاری شد که زائران اربعین امسال دینار مورد نیاز خود را با نرخ مرکز مبادله خریداری خواهند کرد.
امروز در بازار ارز تجاری حواله دلار با قیمت ۶۹ هزار و ۶۶۸ تومان، حواله یورو با نرخ ۸۱ هزار و ۱۲۰ تومان و حواله درهم با نرخ ۱۸ هزار و ۹۷۰ تومان معامله شد. همچنین هر یک صد دینار عراق به قیمت ۵ هزار و ۴۶۳ تومان نرخ گذاری شد.
سیاست ارزی عراق طی سالهای اخیر با تمرکز بر تثبیت دینار در برابر دلار و کنترل نرخ تورم دنبال شده است. با وجود چالشهایی مانند وابستگی به واردات، فساد مالی و فشارهای بازار غیررسمی، دولت عراق با همراهی بانک مرکزی این کشور تلاش کرده با ابزارهای مداخلهای از تلاطم بازار ارز جلوگیری کند.
