باوجود ثبت رکوردهای متوالی شاخص کل بورس تهران،ارزش بازار سرمایه کشور کماکان زیر 100 میلیارد دلار باقی مانده است. این تعارض، تردیدهای جدی درباره ماهیت این رشد ایجاد کردهاست. مهدی دلبری، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با تجارتنیوز رکوردشکنیهای اخیر شاخص کل بورس را نشانهای از بهبود واقعی وضعیت بازار سرمایه نمیداند. او این رشد را عمدتا اسمی و ناشی از تورم میخواند و معتقد است بهبود وضعیت فروش شرکتها برای جبران کاهش حاشیه سود و انتظارات تورمی کافی نیست.
بورس طی روزهای اخیر، شاهد رشد چشمگیری بوده است. افزایش قیمت دلار، گزارشهای مثبت شرکتها،تغییر قیمت دلار در نرخ تالارهای مبادله ارز و تقویت چشمانداز تورمی، سبب بازگشت سرمایه به سوی بازار سهام شده و بر همین اساس، بورس توانسته سقفهای جدیدی را ثبت کند. این تغییرات موجب ایجاد چشماندازی مثبت برای بورس شده، اما همچنان چالشهایی چون نبود قطعیتهای اقتصادی و ابهامات فراوان در حوزه سیاست خارجی، میتواند بر روند آتی بازار سرمایه تاثیر بگذارد. بر این اساس، این سوال مطرح میشود که آیا میتوان همچنان به رشد بورس امیدوار بود؟ آیا شاخص کل بورس همچنان سقفشکنی خواهد کرد؟ نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارت نیوز، ضمن ابراز خوشبینی نسبت به ادامه روند صعودی بورس، پیشبینی کرده که شاخص کل بورس تا پایان سال به عدد 4 میلیون واحد خواهد رسید.
رئیس سازمان بورس بهتازگی در صحبتهایی به لزوم رسیدن ارزش بازار سرمایه ایران به 300 یا 400 میلیارد دلار اشاره کرده و بازار را نسبت به رقبا ارزندهتر دانسته است. این سخنان، سوالی را به ذهن میآورد مبنی بر اینکه آیا در شرایط فعلی، با توجه به چالشهای اقتصادی و نوسانات شدید، چنین رشدی در بازار سرمایه ایران ممکن است؟ هومن عمیدی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفتوگو با تجارتنیوز، با تحلیل وضعیت فعلی بازار، بر پتانسیل بالای رشد قیمتها در بازار سرمایه و لزوم ورود شرکتهای جدید به این بازار تاکید کرده است. او همچنین دو راهکار دستیابی به بورس 400 میلیارد دلاری را بررسی کرده است.
بازار سرمایه طی ماههای اخیر شاهد تغییرات قابل توجهی بوده و رشد و نزولهای بسیاری را تجربه کرده است. هفته گذشته نیز این بازار در مسیر اصلاحی قرار داشت و از ابتدای هفته جاری توانست بخشی از ریزشهای گذشته را جبران کند. اما مسیر پیش روی بورس طی ماههای آینده چگونه خواهد بود؟ احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز پیشبینی کرده است که بورس تا پایان سال جاری میتواند رشد حدود 20 درصدی را تجربه کند. با این حال، رضاپور تاکید کرده که این پیشبینی به شدت به شرایط سیاسی و امنیتی کشور وابسته است و هر گونه تحولات منفی در این زمینه میتواند ریسکهایی برای بازار ایجاد کند.
بودجه سال ۱۴۰۵ در حال جمعبندی است و چشم امید سهامداران به خروجی آن دوخته شده است. سوال سرمایهگذاران این است که چه نکاتی باید در این بودجه لحاظ شود تا بورس، هم بتواند جذابیت سرمایهگذاری خود را حفظ کند و هم نقش تامین مالی خود را بهدرستی ایفا کند؟ حسین عبده تبریزی، اقتصاددان در گفتوگو با تجارتنیوز، به این سوال پاسخ داده و مهمترین نیاز بورس را بودجه متعادل و کنترل تورم دانسته است. اما آیا تحقق چنین اهدافی به آسانی میسر است؟
حجت الله صيدي، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در حاشیه نمایشگاه کیش اینوکس در پاسخ به پرسش خبرنگار تجارتنیوز مبنی بر وضعیت فعلی بازار سرمایه و چشم انداز آن تا پایان سال تاکید کرد: «در حال حاضر هم حجم معاملات بالا رفته و هم درصد خرید سهامداران حقیقی افزایش یافته و اعتماد به بازار بیشتر از گذشته است.»
بازار سهام همچنان در حال اصلاح و ریزش است اما روز گذشته، حجت الله صیدی، رئیس سازمان بورس در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کیش اینوکس با اشاره به رشد اخیز شاخص کل بورس، از بازدهی مطلوب بازار سخن گفت. اما آیا شاخص کل بورس به تنهایی سنجه دقیقی برای وضعیت بازار سرمایه و پرتفوی سهامداران است؟ نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با تجارتنیوز به بررسی وضعیت بازار سهام و اظهارات رئیس سازمان بورس پرداخته است.
بازار سرمایه ایران این روزها تحت تاثیر تحولات اقتصادی و بینالمللی قرار دارد و تصمیمات مربوط به FATF و قوانین CFT میتواند نقش مهمی در کاهش محدودیتها و جذب سرمایهگذاریهای خارجی داشته باشد. احمد اشتیاقی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز به تشریح آثار ابلاغ CFT و تعامل ایران با استانداردهای FATF پرداخته است. او در این باره گفته است:«پایبندی به قوانین ضدپولشویی و استانداردهای بینالمللی، اعتماد سرمایهگذاران داخلی و خارجی را افزایش داده و زمینه رونق بازار بورس را فراهم میکند.»
در حالیکه شاخصهای بورسی پس از ماهها نوسان، مدتی است رشدی ملایم را تجربه میکنند، نگرانی از توقف یا تداوم این مسیر میان فعالان بازار بالا گرفته است. برخی از تحلیلگران، همچنان بورس را نسبت به سایر بازارهای موازی دارای مزیت میدانند، اما عدهای دیگر هشدار میدهند که بدون ثبات در متغیرهای کلان اقتصادی و سیاسی، این رشد نمیتواند پایدار بماند. فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز با تاکید بر اینکه بورس از منظر بازدهی و پتانسیل رشد، همچنان بر سایر بازارهای موازی برتری دارد، گفت: «با وجود برخی نگرانیها درباره رشد اخیر شاخص کل، هنوز نمیتوان از جهش یا حباب در بازار سخن گفت.» او معتقد است شاخص کل در نقطهای تعادلی قرار دارد و در صورت ثبات متغیرهای اقتصادی و سیاسی، میتوان تا پایان سال انتظار بازدهی حداقل 25 درصدی را از بورس داشت.
شاخص کل بورس تهران با جهشی چشمگیر از مرز سه میلیون واحد عبور کرده و بار دیگر بازار سرمایه را در کانون توجهات قرار داده است. اما آیا این صعود، نشانهای از تقویت بنیادی بازار است یا تنها موجی تورمی در پی نوسانات ارزی؟ برزو حقشناس، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز رشد اخیر بورس را تا حدی تورمی و ناشی از افت ارزش دلاری بازار میداند، اما معتقد است عوامل بنیادی مانند افزایش قیمت دلار و پیشرفت توافقات میتوانند این رشد را به مسیری پایدار هدایت کنند.
رئیس سازمان بورس، در روزهای گذشته خوشبینانه پیشبینی کرده است که بازار سرمایه در 6 ماهه دوم امسال نسبت به نیمه اول، عملکرد بهتری داشته باشد. او رشد شاخصها و بهبود شرایط بازار را به اصلاحات مدیریتی، شفافیت بیشتر شرکتها و حمایت از صنایع کوچک و متوسط نسبت داده است. بهمن فلاح، کارشناس بازار سرمایه، در گفتوگو با تجارتنیوز به تحلیل وضعیت کنونی بورس و چشمانداز آن پرداخت. او با اشاره به ریزشهای اخیر بازار سهام، عوامل بنیادی و اقتصادی موثر بر رشد بورس طی ماههای آینده را بررسی کرد و معتقد است که بازار سرمایه پتانسیل رشد قابل توجهی دارد.
تحرکات همزمان بازارهای دارایی متاثر از بازگشت تحریمهای بینالمللی، استراتژی معاملهگران را دستخوش تغییرات جدی کرده است. در روزهای اخیر سناریوی بازگشت رونق به بورس تهران مجددا مورد توجه قرار گرفته است؛ رشدی که از شنبه آغاز شد، در روز یکشنبه ادامه یافت و به هتتریک ۲درصدی در معاملات دیروز انجامید. به اعتقاد تحلیلگران، پرواز دلار آزاد تا محدوده ۱۱۱هزار تومان، ادامه رشد فعلی بورس را امکانپذیر ساخت.
بورس طی 6 ماهه نخست سال 1404 با فشارهای بیرونی و سیاستهای ارزی نوسانی روبهرو شد و بازار ارز نیز متاثر از فعالسازی مکانیسم ماشه و تنشهای بینالمللی، روندی افزایشی را تجربه کرد. فردین آقابزرگی، کارشناس بازارهای مالی در گفتوگو با تجارتنیوز معتقد است با وجود سایه ابهامات سیاسی و اقتصادی، شاخص کل بورس اصلاح خود را پشت سر گذاشته و انتظار ریزش شدید وجود ندارد.
صاحبنظران اقتصادی معتقدند که بورس و بازار سرمایه دماسنج اقتصاد و آیینه پویایی فعالیتهای اقتصادی کشور است. فضایی که با ایجاد بستر تامین مالی میتواند پشتوانهای مهم و مستحکم برای بخشهای تولید و تجارت کشور باشد. میثم ظهوریان، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با تجارتنیوز تاکید کرد: «بازار سرمایه به عنوان یک منبع مهم تأمین مالی، میتواند نقش بسزایی در حمایت از تولید و ایجاد اشتغال ایفا کند.»
بورس ایران این روزها تحت فشارهای چندگانهای قرار دارد که ارزش آن را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. افت ارزش بازار از ۴۳۰ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۴ به حدود ۸۵ میلیارد دلار در هفته جاری، نشان میدهد که دستکاری نرخها، قیمتگذاری دستوری و اختلاف میان دلار رسمی و آزاد، اعتماد سرمایهگذاران را کاهش داده و چشمانداز بورس را مبهم کرده است. در چنین شرایطی، فعال شدن مکانیسم ماشه میتواند با ایجاد نگرانیهای جدید، فشار روانی بر سرمایهگذاران وارد کند و روند بازار را تحت تاثیر قرار دهد. همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به افت ارزش بازار در سالهای اخیر به تجارتنیوز گفت: «ادامه دستکاریها و قیمتگذاری دستوری، کاهش بیشتر ارزش بورس را در پی خواهد داشت.»
با گذشت دو ماه از جنگ ایران و اسرائیل، بورس ایران همچنان تحت فشار خروج نقدینگی قرار دارد و حتی از سرگیری مذاکرات با اروپا نتوانسته اعتماد سرمایهگذاران را بازگرداند. ابهام در آینده اقتصادی، فعالان بازار را به رفتار محتاطانه و نگهداری سرمایه در گزینههای کمریسک واداشته است. مهدی سوری، تحلیلگر ارشد بازار سرمایه، در این باره به تجارتنیوز گفت: «بازار سرمایه ایران بیش از هر چیز تحت تاثیر تنشهای سیاسی، فشارهای اقتصادی و سیاستهای ضدتولید قرار دارد. بیاعتمادی فعالان بازار نسبت به حمایت دولت باعث شده منابع خود را به گزینههای کمریسکتر منتقل کنند.»
شاخص کل بورس تهران در ۵۵ روز معاملاتی اخیر حدود ۳۰ درصد ریزش داشته و از سطح سه میلیون و ۲۵۲ هزار واحد به محدوده دو میلیون و ۴۰۰ هزار واحد سقوط کرده است. در این مدت، رکوردشکنی صفهای فروش، ابهام در مذاکرات سیاسی، بحران انرژی و هجوم نقدینگی به صندوقهای طلا، فضای بیاعتمادی و رکود را در تالار شیشهای تشدید کرده و مانع شکلگیری موج پایدار صعودی شده است.
سهام عدالت دوباره به بحث داغ فعالان بازار سرمایه تبدیل شده است. در حالی که هفته گذشته زهره عالیپور، رئیس سازمان خصوصیسازی از احتمال آزادسازی مجدد سهام عدالت ظرف دو تا سه ماه آینده خبر داده بود، روز گذشته دستیار ویژه رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت اعلام کرد که نه تنها آزادسازی از منظر حقوقی موضوعیت ندارد بلکه تا زمانی که مجامع تمامی شرکتهای سرمایهگذاری سهام عدالت برگزار نشود و وضعیت بازار سرمایه نیز به ثبات نرسد، خبری از شروع دوباره معاملات سهام عدالت نخواهد بود! با این حال اما اظهارات عالیپور از میانه هفته گذشته معاملهگران بازار سرمایه را نگران کرد و بر شدت خروج پول از بورس افزود. در همین حال با توجه به اینکه پیشتر نیز وزیر اقتصاد گفته بود رئیسجمهوری در هفته دولت خبر تازهای از سهام عدالت اعلام خواهد کرد، به نظر میرسد این مناقشه میان دولت و شورای عالی بورس بر سر ازسرگیری معاملات سهام عدالت همچنان ادامه داشته باشد. احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه در بررسی این مناقشه جدید به تجارتنیوز گفت: «آزادسازی معاملات سهام عدالت در شرایط فعلی میتواند فشار فروش گسترده و خروج نقدینگی از بازار سرمایه را افزایش دهد.»
مالیات بر سوداگری در بازارها، تلاشی است برای مهار نوسانگیریهای کوتاهمدت و بازگرداندن تمرکز بازار به سرمایهگذاریهای پایدار. این قانون با هدف کاهش معاملات کوتاهمدت و سفتهبازی، تلاش میکند تا فضای سرمایهگذاری را به سمت فعالیتهای مولد و بلندمدت هدایت کند. فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در واکنش به ابلاغ قانون «مالیات بر سوداگری» به تجارتنیوز گفت: «این قانون میتواند با ایجاد انضباط مالی، بازارهای مولد مانند بورس را تقویت و فعالیتهای سوداگرانه در بخشهایی چون مسکن، ارز، طلا و خودرو را مهار کند.»
