به گزارش تجارت نیوز، اسناد داخلی تازه منتشرشده، تصویری کم‌سابقه از رابطه مالی میان OpenAI و مایکروسافت ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد چه حجم عظیمی از پول میان این دو شرکت در حال جابه‌جایی است. این افشاگری که توسط وبلاگ‌نویس حوزه فناوری، اد زیترون منتشر شد، در زمانی حساس صورت می‌گیرد؛ زمانی که OpenAI در آستانه شایعات عرضه اولیه سهام و سالی پر از همکاری‌های بزرگ و معرفی مدل‌های جدید قرار دارد.
پرداخت‌های سهم درآمد به مایکروسافت به صدها میلیون دلار رسید
براساس این اسناد، OpenAI در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۹۳.۸ میلیون دلار به مایکروسافت پرداخت کرده است. این مبلغ در سال بعد جهشی چشمگیر داشته و OpenAI در سه‌ماهه‌های نخست ۲۰۲۵ حدود ۸۶۵.۸ میلیون دلار پرداخت کرده است. گفته می‌شود این پرداخت‌ها مربوط به توافق سرمایه‌گذاری بیش از ۱۳ میلیارد دلاری مایکروسافت و ساختار سهم‌درآمدی آن است.
گزارش‌های مختلف طی یک سال اخیر نشان می‌دهد OpenAI حدود ۲۰ درصد از درآمد خود را به مایکروسافت واگذار می‌کند. هرچند هیچ‌یک از دو شرکت این درصد را تأیید نکرده‌اند، ارقام افشاشده با چنین ساختاری همخوانی دارد.
همچنین پرداخت‌ها یک‌طرفه نیست. مایکروسافت نیز بخشی از درآمدهای حاصل از Bing و سرویس Azure OpenAI را که از مدل‌های OpenAI استفاده می‌کنند، به این شرکت پرداخت می‌کند. بااین‌حال، میزان دقیق پرداختی مایکروسافت مشخص نیست، زیرا این شرکت درآمد جداگانه‌ای برای این بخش‌ها منتشر نمی‌کند.
برداشت‌هایی از درآمد OpenAI و رشد سریع آن
اگر نسبت ۲۰ درصدی سهم مایکروسافت درست باشد، اسناد نشان می‌دهد OpenAI در سال ۲۰۲۴ حداقل ۲.۵ میلیارد دلار درآمد داشته و تنها در ۹ ماه نخست ۲۰۲۵ بیش از ۴.۳ میلیارد دلار به دست آورده است. این ارقام با گزارش‌های پیشین که درآمد ۲۰۲۴ OpenAI را حدود ۴ میلیارد دلار و نیمه اول ۲۰۲۵ را ۴.۳ میلیارد دلار تخمین می‌زدند هم‌خوان است.
سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، بارها تاکید کرده که درآمد شرکت بسیار بیشتر از تخمین‌های رسانه‌ای است. او اخیراً گفت درآمد سالانه OpenAI اکنون به‌مراتب بالاتر از ۱۳ میلیارد دلار اعلام‌شده است و انتظار دارد شرکت تا پایان سال به نرخ درآمد سالانه ۲۰ میلیارد دلار برسد. آلتمن حتی پیش‌بینی کرده است که OpenAI می‌تواند تا سال ۲۰۲۷ به ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد دست یابد؛ هرچند این رقم یک پیش‌بینی است و نه برنامه مالی رسمی.
افزایش سرسام‌آور هزینه‌ها با رشد استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی
اسناد تازه نگاهی نادر به هزینه‌های سنگین OpenAI نیز می‌دهد. براساس تحلیل ارائه‌شده، این شرکت در سال ۲۰۲۴ حدود ۳.۸ میلیارد دلار برای اینفرنس یا اجرای خروجی مدل‌ها هزینه کرده است. این رقم در سال ۲۰۲۵ جهش شدیدی داشته و در ۹ ماه نخست به ۸.۶۵ میلیارد دلار رسیده است.
این هزینه‌ها بخش عمده هزینه‌های عملیاتی OpenAI را تشکیل می‌دهند. مایکروسافت بخش زیادی از اعتبار پردازشی موردنیاز آموزش مدل‌ها را تأمین می‌کند، اما هزینه اجرای مدل‌ها باید نقداً پرداخت شود. همین موضوع باعث شده هزینه‌های جاری OpenAI بسیار فراتر از هزینه‌های آموزش مدل‌ها باشد.
برخی گزارش‌های قبلی نشان می‌دهند کل هزینه پردازش OpenAI در سال ۲۰۲۴ حدود ۵.۶ میلیارد دلار بوده و هزینه درآمد این شرکت در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ حدود ۲.۵ میلیارد دلار برآورد شده است. اعداد جدید نشان می‌دهند OpenAI احتمالاً اکنون بیش از درآمد خود برای اجرای مدل‌ها هزینه می‌کند؛ موضوعی که نگرانی‌هایی درباره پایداری مدل کسب‌وکار این شرکت ایجاد کرده است.
گسترش استفاده از زیرساخت غیر از Azure
OpenAI سال‌ها تقریباً به‌طور کامل به خدمات ابری Azure وابسته بود. اما با افزایش تقاضا برای مدل‌های OpenAI، این شرکت همکاری‌های جدیدی با CoreWeave، اوراکل، AWS و Google Cloud آغاز کرده است تا ظرفیت پردازشی خود را افزایش دهد. با وجود این همکاری‌ها، Azure همچنان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شریک زیرساختی OpenAI باقی مانده است.
انتشار این اسناد بحث‌ها درباره وضعیت اقتصادی صنعت هوش مصنوعی را شدت داده است؛ صنعتی که با سرمایه‌گذاری‌های عظیم و انتظارهای بلندپروازانه رشد کرده است. اگر بزرگ‌ترین شرکت این حوزه با پشتیبانی یکی از بزرگ‌ترین غول‌های فناوری جهان همچنان زیان‌ده است، وضعیت استارتاپ‌های کوچک‌تر چگونه خواهد بود؟
این اعداد احتمالاً بحث‌ها درباره پایداری تب‌وتاب کنونی هوش مصنوعی را در وال‌استریت و سیلیکون‌ولی تشدید خواهد کرد و تحلیلگران را وادار می‌کند مدل درآمدی شرکت‌های هوش مصنوعی را دوباره بررسی کنند.
سکوت OpenAI و مایکروسافت
OpenAI از اظهار نظر درباره این اسناد خودداری کرده و مایکروسافت نیز پاسخی به درخواست رسانه‌ها نداده است. بنابراین هنوز بسیاری از جزئیات همکاری مالی این دو شرکت نامشخص است.
بااین‌حال، همین اسناد ناقص نیز دقیق‌ترین تصویر منتشرشده تاکنون از ساختار مالی میان دو شرکت بزرگ دنیای فناوری را ارائه می‌دهد. اکنون که OpenAI به دنبال گسترش نفوذ جهانی خود در حوزه هوش مصنوعی است، چگونگی مدیریت تعادل بین رشد درآمد و هزینه‌های فزاینده پردازش، نقش مهمی در آینده این شرکت خواهد داشت.
