تغییر آزمایشی محتوای درسی کلاس اولی‌ها از مهر ۱۴۰۳

به گزارش تجارت‌نیوز، علی لطیفی گفت: از مهر ۱۴۰۳ به صورت اجرای آزمایشی و برای تعداد محدودی از کلاس اولی‌ها محتوای آموزشی جدید و بسته‌های تربیتی و یادگیری متناسب با شایستگی‌های محوری و پایه ارائه می‌شود.

وی با بیان اینکه این سازمان چارچوب شایستگی‌های پایه دانش‌آموزان را احصا کرده است، توضیح داد: آماده کردن دانش‌آموز برای زندگی باید بر اساس این شایستگی‌های پایه باشد و برنامه درسی نیز باید بر اساس این شایستگی‌ها تنظیم شود. همچنین در این راستا بازطراحی جدول عناوین دروس و توزیع زمان را در دستور کار داریم. نمی‌خواهیم دیگر به صورت موضوع محور به محتوای درسی نگاه کنیم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در پاسخ به اینکه به نظر شما با توجه به اهمیت پایه اول ابتدایی و یادگیری الفبا در این پایه، اول ابتدایی برای ایجاد این تغییرات گسترده مناسب است؟ توضیح داد: تغییر برنامه درسی باید از ابتدای یک مقطع شروع شود و مهم تر اینکه قبل از اینکه کتاب تغییر کند شما باید برنامه درسی را متناسب با آن شایستگی‌های پایه تغییر داده باشید تا نهایتا تغییر در کتاب‌ها شروع شود.

لطیفی ادامه داد: ما یک نقطه آغاز برای پایه اول ابتدایی داریم. در خصوص متوسطه دوم بستگی به این دارد که طراحی که انجام می‌شود به چه نحوی خواهد بود. اگر این چارچوب برنامه‌ها به صورت کامل درآیند؛ امکان شروع این تغییرات از آغاز مقطع ابتدایی، متوسطه اول و دوم خواهد بود. تا زمانی که نقشه پشت کتاب درسی را اصلاح نکنیم نمی‌توانیم دست در کتاب درسی ببریم. ۱۲ سال است که با یک هم‌پیوستگی زیادی عناوین دروس به هم وصل بوده اند. اکنون تدوین چارچوب شایستگی‌های پایه شکل گرفته است و برنامه های درسی به میزان قابل توجهی بر اساسا این شایستگی‌های پایه، محتوا را طراحی می‌کنند.

بازطراحی متوسطه دوم به منظور افزایش اختیار دانش آموزان در انتخاب دروس

وی ادامه داد: در حال طراحی جدید برای دوره متوسطه دوم هستیم تا متوسطه دوم را طوری کنیم که بچه‌ها حق انتخاب بیشتری برای دروس داشته باشند و بخشی از  فشارهایی که روی درس‌ها در این دوره است تعدیل شود. بازآرایی شاخه ها و رشته ها را در متوسطه دوم انجام دادیم و الان در حال تدوین استانداردهایی هستیم که بخشی از محتوای  آموزشی را دیگرانی که می‌توانند تولیدی داشته باشند برایمان انجام دهند و در این راستا استانداردها و راهنمای تولید را فراهم می‌کنیم. برخی از این اقدامات مثل تدوین چارچوب یا نظام واره شایستگی‌های پایه و عمومی پایان یافته است که قرار است متناسب با این شایستگی‌ها برنامه درسی آماده شود.

مناقشات بر سر افزایش یا کاهش حجم کتب درس

لطیفی با بیان اینکه ما در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی مبتنی بر تجارب دو دهه سازمان و سال‌های قبل، سعی کردیم به برنامه درسی را از منظر مدرسه طراحی کنیم، اظهار کرد: برخی می گویند حجم محتواهای کتب درسی زیاد و بهتر است کاسته شود. این در حالی است که انبوهی از مراجعات و الزامات اسناد بالادستی داریم که چه محتواهایی باید در کتاب درسی بیایند. از سوی دیگر بخش قابل توجهی از مطالبات کارشناسی که از سازمان می شود، از جانب انجمن های علمی یا مجموعه های دانشگاهی است که می‌گویند وقتی شما محتواهای آموزشی را کاهش می‌دهید؛ ورودی ما به مجموعه های علمی با ضعف جدی مواجه می شود. ما در اصلاحات دهه ۹۰ حجم خیلی از کتب درسی فعلی را کاهش دادیم، بنابراین از جهت حجم یک بار این کاهش را انجام دادیم اما مناقشات تخصصی جدی بر سر این امر داریم و باید گفت کاهش یا افزایش حجم کتب درسی دو طرف دارد و قضیه یک طرفه نیست.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در پاسخ به سوالی درباره در دسترس نبودن برخی از رمزینه‌های کتب درسی، با بیان اینکه  نزدیک ۹۰۸۵ محتوای کتب درسی متصل به رمزینه یا کیو آر کد هستند، گفت: برخی از این محتواها شامل فایل صوتی و برخی شامل فایل تصویری می‌شوند و بسیاری از این محتواها تولید سازمان ما نیستند. عذرخواهی می‌کنم که برخی از رمزینه ها در دسترس نیست، واقعیت این است که بخشی از این مشکل به زیر ساخت باز می‌گردد که نیازمند رشد و تقویت زیرساخت شبکه هستیم. بخش دیگر مشکلات نیز به این باز می‌گردد که پیش‌بینی‌هایی برای تولید محتوا داشتیم اما بخشی از این پیش‌بینی ما محقق نشد. کار جدیدی بود که شروع شد.

وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به سامانه "نظر" برای دریافت نظرات معلمان، والدین و دانش آموزان درباره محتواهای کتب درسی، توضیح داد: علاوه بر اینکه این نظرات به گروه‌ها داده می‌شود، خیلی اوقات من شخصا این نظرات را خودم می‌بینم. حجم نظرات به میزانی است که نمی‌توان دانه به دانه پاسخ داد اما به صورت موردی با آنها تماس گرفته می‌شود تا ابهامات نظرات رفع شود. بعضا اگر نظرات داده شده در فضای فعلی قابل اعمال باشد، به صورت موردی در کتب درسی اعمال می‌شود. به طوری که بعضا به دلیل نظر دانش‌آموزان کتابی را از چاپ سپاری باز می‌گردانیم تا اصلاح شود.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه فرهنگ حفظ کردن در آموزش و پرورش ما جاری است، گفت: آموزش ما به غلط کتاب محور و آن هم فهم غلط از کتاب شده است. معلمی که نقشه پشت کتاب را نداند قطعا نمی‌توانند کتاب را به خوبی درس دهد. از دهه ۹۰ به بعد یک سری کتب درسی تحولی را وارد آموزش و پرورش کردیم اما چالش اصلی این بود که ذهنیت اجرا و تدریس با ذهنیت طراحی کتب هماهنگ نشد.