تورم باعث افزایش قیمت دلار می‌شود؟
پرسش روز:
آیا افزایش تورم، عامل گرانی نرخ ارز است یا برعکس، افزایش قیمت دلار، تورم را بالا می‌برد؟
پاسخ کارشناس:
برای پاسخ به این پرسش باید به یک نکته توجه کرد؛ اگر در کشوری نرخ تورم بیشتر از کشورهای دیگر و به گونه مشخص، بیش از شرکای تجاری خود باشد، بدون شک نرخ ارز در این کشور افزایش پیدا می‌کند.
دلیل چنین وضعیتی به قانونی به عنوان «قیمت واحد» بازمی‌گردد. بر اساس این قانون، قیمت کالا و خدمات، به ویژه اگر قابل مبادله باشند، در کشورهای مختلف نمی‌تواند تفاوت زیادی با یکدیگر داشته باشد.
زمانی که تورم در کشوری افزایش می‌یابد، گرانی نرخ ارز در واقع تفاوت قیمت کالا و خدمات با دیگر کشورها را پوشش می‌دهد؛ به عبارت دیگر با این اتفاق، تفاوت مورد اشاره از بین می‌رود. به همین دلیل نیز افزایش نرخ ارز اجتناب‌ناپذیر است. اصل مورد اشاره، تا حدود کمتری، در مورد کالا و خدمات غیرقابل مبادله هم صدق می‌کند.
آیا با توجه به این واقعیت، می‌توان نتیجه گرفت که افزایش تورم، عامل گرانی ارز است، نه برعکس؟ پاسخ به این پرسش، چندان ساده نیست.
شواهد تاریخی در ایران
باید توجه داشت که اگر در کشوری، تورم وجود نداشته باشد و نرخ ارز جهشی ناگهانی را تجربه کند، قیمت کالا و خدمات به صورت مقطعی افزیش پیدا می‌کند.
اما در مورد ایران، برای پاسخ دقیق‌تر به این پرسش می‌توان به شواهد تاریخی مراجعه کرد. در دهه ۱۳۵۰ وفور ارزی در کشور وجود داشت و نرخ دلار نیز تقریبا ثابت بود اما ایران در سال ۱۳۵۶ تورم ۲۵ درصدی را تجربه کرد.
همچنین در دهه ۱۳۸۰ نیز شرایط مشابهی بر بازار ارز حاکم بود اما در سال ۱۳۸۷ بار دیگر تورم در کشور به ۲۵ درصد رسید.
بر اساس چنین شواهدی می‌توان نتیجه‌گیری کرد همان نیرویی که تورم را ایجاد می‌کند، در بلندمدت باعث افزایش نرخ ارز نیز می‌شود.
منبع: صفحه اینستاگرام تیمور رحمانی، اقتصاددان
نظرات