سرانجام در این هفته بعد از مدتها زمزمه تغییر امین عارف نیا، مدیر روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی برکنار و ضیایی پور جایگزین او شد؛ اما این تنها خبر عجیب این هفته نبود چراکه مجوز علیه پاسارگاد بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی را شوکه کرد.
به گزارش CHN رفتن امین عارف نیا از روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی اتفاقی بود که از خیلی وقت پیش زمزمه آن شنیده میشد. حالا در این هفته او رفته است و حمید ضیایی پرور با حکم رئیس سازمان میراث فرهنگی، مدیر روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی شد.
این درحالی است که پیشتر امین عارفنیا این سمت را بر عهده داشت. حمید ضیایی پرور با حکم رئیس سازمان میراث فرهنگی، مدیر روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی شد. ضیایی پرور استاد دانشگاه و کارشناس رسانه است و دکترای علوم ارتباطات از دانشگاه آزاد اسلامی دارد.
او پیشتر در دانشگاه آزاد و دانشکده صدا و سیما به تدریس میپرداخت. همچنین از ضیاییپرور کتاب و مقالات بسیاری در خصوص ارتباطات و رسانه منتشر شده است. مشاور روابطعمومی بانکملی، بانک مسکن و وزارت آموزش و پرورش و فرهنگستان هنر جزو فعالیتهای حرفهای او بهشمار میرود.
هشدار به شکسته شدن حریم برج آزادی
برج آزادی با حریم شکستهاش روز را شب میکند. اقدامی برای نجات بخشی این نماد تاریخی صورت نمیگیرد. مسئولان شهرداری میگویند که سازمان میراث اعتراضی به ساخت مسجد در حریم آزادی نداشته است. متولیان میراث فرهنگی اما مکاتباتی را نشان میدهند که خلاف این گفته را ثابت میکند.
جانمایی نادرست باز هم برای اثری تاریخی دردسرساز شد. این بار گنبد و گلدستههای مسجد هفتاد و دو تن در کنار برج آزادی از میانه طاق و کنار پایههای آزادی دیده میشود و منظر آن را دچار مشکل کرده است. گفته میشود که کوتاهشدن گنبد و گلدستهها میتواند این مشکل را به راحتی حل کند اما شهرداری میگوید این مسجد برای منظر برج آزادی مشکلی ایجاد نکرده است.
معاون فرهنگی شهردار تهران میگوید هیچ هشداری بابت ساخت این مسجد دریافت نکرده است در حالیکه علی سلطانی، مدیر اجرایی برج آزادی میگوید در فروردین ماه سال جاری طی نامهای به شهرداری و سازمان میراث فرهنگی نگرانی نسبت به ساخت این مسجد اعلام شده است.
در این میان، رجبعلی خسروآبادی، مدیر میراث فرهنگی تهران نیز حرفهای معاون شهرداری را رد کرده و میگوید:« ما از پیش از فرودین مکاتبات متعددی با شهرداری داشته و در مورد مخدوش شدن حریم برج آزادی هشدار داده بودیم.»
خسروآبادی میگوید که چند روز پیش نیز برای چندمین بار در مورد حریم برج آزادی به شهرداری هشدار دادیم اما متاسفانه در این زمینه اقدام لازم را انجام ندادند.
حالا باید دید که از این پس مسئولان شهرداری برای رفع این مشکل چه اقداماتی را انجام میدهند، آیا این ارگان در هماهنگی با سازمان میراث فرهنگی و ضوابط آن خواهد بود یا نه؟
حقوق نگرفتهاند، حرف نمیزنند
اعتبارات ابلاغی درحالی جان پایگاههای میراث جهانی را گرفته و زندگی بسیاری از کارشناسان و کارمندان را دچار مخاطره کرده است که مدیران پایگاههای میراثجهانی درخصوص وضعیت نابسامان پایگاهها حاضر به پاسخگویی نیستند. مدیر پایگاه میراث جهانی ارگ بم میگوید تا روابط عمومی اجازه ندهد حرف نمیزنم! ایندرحالی است که مدیران دیگر پایگاهها نیز با چندین ماه حقوق معوقه حاضر به گفت و گو نیستند.
سالهاست که گفته میشود ساختار مالی پایگاههای میراثجهانی باید اصلاح و مدیریت منابع مالی آنها از زیر چتر ادارات میراثفرهنگی استانها خارج شود. اما با وجود موجی از بیبرنامگی در این سالها، مشخص نیست که چرا مدیران فعلی میراثفرهنگی با اشراف به معضل اصلی پایگاههای میراثجهانی هنوز چارهای برای حل آن نیاندیشیدند.
این درحالی است که اعتبارات پایگاههای میراثجهانی ابلاغی است و کارمندان و کارشناسان این مجموعههای جهانی ماهها انتظار میکشند تا بودجهها ابلاغ و حقوق معوقه تسویه شود.
درحالحاضر کارکنان پایگاه میراثجهانی چغازنبیل نزدیک به 4 ماه است که هیچ حقوقی دریافت نکردهاند و فقط هفته گذشته حقوق خردادماه آنها بدون اضافه کار پرداخت شده است.یکی از کارشناسان پایگاه چغازنبیل میگوید، این معضل تنها گریبان چغازنبیل را نگرفته و شرایط پایگاههای جهانی شوشتر و بم نیز همین گونه است.
موضوعی که وقتی با «فرشید ابراهیمی» مدیر پایگاه میراثجهانی بم در میان گذاشته میشود پاسخی جزء سکوت و ارجاع به روابط عمومی ندارد.
مدیر پایگاه بم میگوید: «تا با روابط عمومی اجازه ندهد پاسخی نمیدهم. چراکه امور پایگاهها بهصورت کتبی اعلام کرده که مدیران پایگاهها بدون هماهنگی اجازه مصاحبه و گفت و گو با رسانهها را ندارند».
ایندرحالی است که پیشتر بهدلیل عدمبرنامهریزی و مدیریت مناسب میان استان و پایگاه، حقوقهای معوقه پایگاههای جهانی به هشتماه هم رسیده بود. چنانچه برخی از کارمندان با گلایه از هزینههای معیشت و درمان به وضعیت نابسامان خود و خانوادهشان اشاره کرده بودند.
مجوز عجیب علیه پاسارگاد در دولت تدبیر و امید
مجوز ساخت کارخانه رب گوجهفرنگی درحالی بهمن ماه سال 92 در حریم درجه یک مجموعه جهانی پاسارگاد صادر شد که شکایت و پیگیریهای حقوقی میراثفرهنگی از ساخت این کارخانه تاکنون راه بهجایی نبرده است. آنطور که سرپرست پایگاه پاسارگاد میگوید، درحالحاضر قاضی پرونده بدون آنکه دستور توقف ساخت کارخانه را بدهد، حکم را بهنفع مجوز گیرندگان صادر کرده است.
بهمن ماه سال 92 بود که جهاد کشاورزی استان فارس توانست مجوز ساخت یک کارخانه رب گوجه فرنگی را از یکی از کارشناسان شهرستان خرمبید بگیرد. مجوز عجیبی که حالا بلای جان پاساگاد شدهاست. در حال حاضر این کارخانه با مساحت 3 هکتار در حریم درجه مجموعه جهانی پاسارگاد درحال احداث است.
هر چند که هنوز اطلاعات کافی از چگونگی گرفتن مجوز ساخت کارخانه ربگوجه فرنگی جهاد کشاورزی از یکی از کارشناسان اداره میراثفرهنگی شهرستان خرم بید بهدست نیامده اما کارشناسان و سرپرست پایگاه جهانی پاسارگاد مجوز ساخت کارخانه رب گوجهفرهنگی را نقض قوانین میراثجهانی و تخلفی آشکار در حوزه میراثفرهنگی کشور میدانند.
«محمد نصیری حقیقت»، سرپرست پایگاه جهانی پاسارگاد، با بیان اینکه واحد حقوقی مجموعه جهانی پاسارگاد در حال پیگیری صدور مجوز و جلوگیری از ساخت کارخانه است به خبرگزاری میراثفرهنگی گفت: «با اینکه واحد حقوقی مجموعه جهانی پاسارگاد از ساخت کارخانه رب گوجه فرنگی شکایت کرده است اما قاضی پرونده دستور توقف ساخت و ساز کارخانه را نداد و حکم دادگاه را بهنفع مجوز گیرندگان صادر کرد.»
او گفت: «یکی از دلایلی که سبب شد قاضی حکم را به نفع سازندگان کارخانه صادر کند مجوزی بود که از سوی اداره میراثفرهنگی شهرستان خرمبید در بهمن سال گذشته صادر شده بود».
نصیری حقیقت میگوید: «از آنجایی که مکان ساخت کارخانه مرز بین دو شهرستان خرمبید و پاسارگاد است، مجوز از اداره میراثفرهنگی شهرستان خرمبید گرفته شد و کارشناس این شهرستان از آنجایی که از قوانین عرصه و حریم پاسارگاد بیاطلاع بوده مجوز را بلامانع صادر کرده است».
به گفته نصیری حقیقت، پایگاه جهانی پاسارگاد تا زمان ساخت و پیریزی کارخانه ربسازی از مجوز صادر شده هیچ اطلاعی نداشت اما بهمحض اطلاع و بدون حکم یک ماه ساخت و ساز کارخانه را متوقف کرد. اما پس از پیگیریهای قانونی و صدور حکم دادگاه مبنی بر ادامه ساخت کارخانه هیچ اقدام انجام نداده و احداث ساختمانهای کارخانه همچنان ادامه دارد.
آنطور که سرپرست پایگاه جهانی پاسارگاد اعلام میکند، زمینی که برای ساخت و ساز استعلام شده و مجوز گرفته 3 هکتار است و کارخانه نیز در مساحت نیم هکتار درحال ساخت است.
محوطه جهانی پاسارگاد در 70 کیلومتری شمال تخت جمشید و در جاده اصلی شیراز- اصفهان واقع شده است. در این محوطه آثار ارزشمندی مانند آرامگاه کوروش، کاخ بارعام، کاخ دروازه، کاخ اختصاصی، زندان سلیمان، تل تخت، محوطه مقدس و باغ و آب نماهای سنگی همچنین کاروانسرا و مسجد وجود دارد که در فاصله با یکدیگر قرار گرفته اند.
تمدید نمایشگاه 'نشانه هایی از دویست هزار سال همبودی انسان و جانوران'
موزه ملی ایران مدت زمان نمایشگاه 'نشانه هایی از دویست هزار سال همبودی انسان و جانوران در ایران زمین' به مدت بیست روز تمدید کرد. این نمایشگاه که در 8 شهریور ماه سال جاری افتتاح شد و مدت زمان آن طبق اعلام موزه ملی ایران یک ماه برنامه ریزی شده بود به دلیل استقبال بازدیدکنندگان به مدت 20 روز تمدید شد.
نمایشگاه شامل دو بخش است از جمله آثار موزه ملی ایران و آثار موزة تاریخ طبیعی و ذخائر ژنتیکی سازمان حفاظت محیطزیست کشور که در دو سالن به نمایش گذاشته شده اند.
نمایشگاه «نشانههایی از دویست هزار سال همبودی انسان و جانوران در ایرانزمین» شامل مجموعه مهمی از آثار موزه ملی ایران بالغ بر هفتصد و پنجاه اثر شامل سنگوارة حیوانات منقرضشدهای چون خرس غار با قدمت بیش از دویست هزار سال، ابزارهای سنگی مرتبط با شکار و سلاخی، ظروف و اشیا منقوش و پیکرکهای جانوری از دورههای گوناگون پیشازتاریخ، تاریخی و اسلامی و همچنین مهر، سکه، گلنبشته و نسخههای مینیاتور و اشیاء زرین و سیمین است. در نمایشگاه «تنوع زیستی جانوری در ایران» که به همت موزة تاریخ طبیعی و ذخائر ژنتیکی برپاشده مجموعة مهمی از گونههای تاکسیدرمیشدة پستانداران کمیاب از جمله یوز، پلنگ، گور، گوزن و پرندگان همراه با نمونههای سنگوارة مهرهداران از منطقة فسیلی مراغه با قدمت نزدیک به نه میلیون سال به نمایش درآمده است.
با توجه به انعکاس خبری این نمایشگاه در شبکه های صدا و سیما و همچنین رسانه های خبری در طول مدت یکماه طیف وسیعی از علاقمندان از نمایشگاه بازدید کردند که شامل گروه های دانش آموز، دانشجو، اساتید دانشگاه، پژوهشگران رشته های هنر، باستان شناسی، تاریخ و تاریخ هنر، گردشگران خارجی و غیره بوده است. با توجه به اینکه شمار زیادی از بازدیدکنندگان بصورت مکتوب و تلفنی یا حضوری متقاضی تمدید مدت زمان نمایشگاه بودند، مدت زمان نمایشگاه تا 30 مهر ماه تمدید شد.
این نمایشگاه در محل نمایشگاههای موزة ملی ایران در خیابان امام خمینی، نبش خیابان سی تیر همه روزه ، بغیر از روزهای دوشنبه بین ساعت 9 صبح تا 16 بعد از ظهر آماده پذیرش بازدیدکنندگان است. لازم به یادآوری است هر هفته نیز یک نشست علمی با موضوع های مرتبط با نمایشگاه در محل نشستهای تخصصی موزة ملی ایران برگزار میشود.
تاکنون سه نشست علمی در این رابطه برگزار شده که شامل 14 سخنرانی در موضوعات باستان شناسی، دیرین شناسی، باستان ـ جانور شناسی و زیست شناسی می شود.
کتابفروشی، خانه حاجی کبیرآقا را نجات داد
آرامگاه حاجی کبیرآقا داشت ویران میشد، تغییر کاربری اما نجاتش داد. این سرنوشت یکی از خانههای تاریخی مراغه بود که ورقش در آخرین لحظههای زندگی به خوش شانسی برگشت. آرامگاه حاجی کبیر آقا نزدیک بود برای همیشه ویران شود اما در آخرین لحظهها این شانس را آورد و تبدیل به فروشگاه محصولات فرهنگی و کتاب شد.
آرامگاه حاجى کبیر آقا معروف به "مجرم" مراغهای نوه سیدعبدالفتاح موسوى مراغهاى از عارفان و عالمان دوره قاجاریه است.حاج میر سلام الله موسوی فرزند محمدباقر، مشهور به حاج کبیر آقا، ملقب به مجذوب علیشاه، متخلص به مجرم، از جانشینان جنت علیشاه بوده و در مراغه سکونت داشت. مرحوم کبیر آقا شعر میسرود و از او مجموعه اشعاری با عنوان" بحر الاسرار" موجود است.
سعید ستارنژاد دانشجوی ارشد باستان شناسی دانشگاه سراسری محقق اردبیل درباره ویژگیهای این بنا میگوید:« این بناى آجرى به صورت ساده در دو طبقه ساخته شده و قسمت سردابه آن محل دفن این عالم مراغهاى است. طبقه دوم و نمازخانه این اثر تاریخى به صورت چهارگوش بوده و گوشههاى آن با گوشواره و کادربندىهاى زیبا تزئین شده و بر بالاى چهار گوشواره گوشههاى این بنا گنبد آجرى ساخته شده است. بناى مقبره صدر کبیر مراغه در اول خیابان آیت الله کاشانى و رو به روی مسجد پسند آباد این شهرستان واقع است.»
به گفته او، پلان خانه به صورت مستطیل و شامل دو طبقه است که طبقه زیرزمین شامل دو اتاق است.چند مقبره در زیرزمین وجود دارد و پوشش سقف طبقه زیرزمین قوسی شکل و پوشش سقف طبقه اول گنبدی است. دارای یک ورودی هال مانند و یک اتاق که چند قبر در آن موجود است.
این بنا طبق شواهد معماری مربوط به دوره قاجار بوده و شماره ثبت آن 11468 و در تاریخ 24/12/1383 به ثبت است.
ستارنژاد میگوید که این آرامگاه از سوی سازمان میراث فرهنگی تبدیل به نمایشگاه محصولات فرهنگی شده است و این اقدام میتواند به حفظ و مرمت بنا کمک کند، همانطور که مانع از تخریب کامل آن شد.
