اکوسیستم استارتاپی ایران چرخه‌ای معیوب دارد. این عیب زمانی خود را نشان می‌دهد که تاریخ را مرور کنید. نسل اول استارتاپ‌ها وقتی اعلام وجود کرد که هنوز چیزی به عنوان اکوسیستم در ایران وجود نداشت. گروه‌هایی مانند اسنپ، دیوار، دیجی‌کالا و علی‌بابا و مواردی از این دست‌اند. یک خاصیت مهم در مورد اکوسیستم پویایی در آن است. اجزا در اکوسیستم به یکدیگر کمک می‌کنند تا رشد در نهایت حاصل شود. در گذشته‌ای دور شاید فضایی رقابتی در ایران باعث می‌شد اجزا نتوانند ارتباطی مناسب با یکدیگر داشته باشند. امروزه اما این فضای جزیره‌گونه رقابت‌زدایی شده و بستری مناسب برای رشد فراهم آمده است. با این حال مشکلات دیگری سر راه توسعه‌دهندگان قرار گرفته است. اکوسیستم باید شرایط تولید نسل‌ها یا موج‌های بعدی را فراهم کند. ترندهای هر دهه به واسطه اختراعات و اکتشافات مختلف تغییر می‌کند و از همین رو، فرصت برای رشد افراد و مجموعه‌ها جدید با ایده‌های خلاقانه فراهم می‌ؤود. در کشور ما اما این فرایند به روند طبیعی خود شکل نگرفته است. شرکت‌ها یا استارتاپ‌های موج اول در گذر زمان بزرگ‌تر شده‌اند و توانسته‌اند در بازارهای مختلف ورود کنند. کافی‌ است به مثال اسنپ توجه کنید. مثال دیگر استارتاپی مثل علی‌باباست که شکل کلی آن در طول زمان بنا بر درخواست‌ها دچار تغییر و تحول شده است. در اکوسیستم باید امکان رشد برای همه افراد و مجموعه‌ها مهیا باشد. استارتاپ‌های قدیمی بعد از گذشت مدتی تمرکز می‌کنند تا ایده‌های جذاب را خارج از دایره خود شناسایی کنند و به ساختار خود امکانات و بازارهای جدیدی بیفزایند. مجموعه‌هایی مانند گلرنگ‌ونچرز یا دیجی‌نکست به همین علت به وجود آمده‌اند. دیگر بازیگران سنتی صنعتی با هم ایجاد بازوان سرمایه‌گذاری در سال‌های اخیر با نیازسنجی‌ها به میدان سرمایه‌گذاری وارد شده‌اند. اتفاقی که شاید باید سال‌ها قبل رخ می‌داد. از همین رو بازوان سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر بازیگران شناخته‌شده اکوسیستم می‌تواند نقش مهمی در اصلاح چرخه اکوسیستمیک ایرانی ایفا کند. نهمین کمپ استارتاپی دیجی‌نکست با هدف گسترش نوآوری باز در اکوسیستم استارتاپی کشور برگزار شد و پس از طی چند دوره‌ به کار خود پایان داد. در این رویداد، مدیران دیجی‌کالا و دیجی‌نکست به نقش کلیدی نوآوری باز در توسعه پایدار و حرکت رو به جلوی فضای استارتاپی ایران پرداختند. نوآوری باز اصطلاح جدیدی‌ است که این روزها در دایره لغتی این فضا تعریف و تشکیل شده است. دیجی‌نکست مستقر در کارخانه نوآوری آزادی فرصت مناسبی برای ایجاد یک بستر با اهداف مشخص برای خود مهیا کرده است. در همین کمپ استارتاپی تیم‌های زیادی شرکت کرده و به هم‌افزایی رسیده‌اند. شتاب‌دهنده‌های ایران هنوز به جایگاه واقعی خود در اکوسیستم دست نیافته‌اند کیوان محیط‌مافی، مدیرعامل دیجی‌نکست، در مراسم اختتامیه این رویداد گفت: «در این دوره از کمپ، نزدیک به ۱۰۰ نفر از افراد مستعد، با توجه به معیارها و شرایط ویژه‌ای که تعیین کرده بودیم، انتخاب شدند و توانستند در قالب ۲۴ تیم طی هشت هفته، از خدمات کمپ استفاده کنند. تمرکز اصلی این برنامه بر توسعه MVP (محصول حداقلی اولیه) و تست آن در بازار واقعی بود تا تیم‌ها بتوانند ایده‌های خود را به کاربران و مشتریان ارائه دهند و به مرحله تراکنش برسند.» مافی افزود: «شتاب‌دهنده‌های ایران هنوز به جایگاه واقعی خود در زیست‌بوم نوآوری نرسیده‌اند، در حالی که در سایر نقاط دنیا، بسیاری از استارتاپ‌های موفق دست‌پرورده همین شتاب‌دهنده‌ها هستند. ما در دیجی‌نکست، هم به عنوان شتاب‌دهنده و هم به عنوان سرمایه‌گذار، سعی داریم نقش نوآوری باز را در پیشبرد اکوسیستم پررنگ‌تر کنیم.» بسیاری از مشکلات سازمان‌ها با نوآوری بسته حل نمی‌شود سعید محمدی، هم‌بنیان‌گذار دیجی‌کالا، با اشاره به رویکرد این برنامه گفت: «دیجی‌نکست با تمرکز بر نوآوری باز، درصدد یافتن راه‌حل‌هایی برای چالش‌های فعلی و آینده کسب‌وکارها از طریق استفاده از فناوری و نوآوری‌های جدید است. این مدل به ما اجازه می‌دهد نه‌تنها از منابع خارجی بهره‌مند شویم بلکه بستر مناسبی برای رشد و توسعه ایده‌های نوآورانه ایجاد کنیم.» محمدی همچنین به ضرورت نوآوری باز در فضای کسب‌وکار اشاره کرد و ادامه داد: «بر اساس تجربه‌ها و تحقیقات، بسیاری از مسائل داخلی سازمان‌ها را نمی‌توان تنها از طریق نوآوری‌های بسته حل کرد. نوآوری باز این امکان را می‌دهد که از ظرفیت‌ها و دانش خارج از شرکت بهره‌برداری شود و به این ترتیب، بستری فراهم می‌شود که رشد ایده‌ها تسهیل و راه‌حل‌های جدیدی برای مشکلات ارائه شود.» در پایان این مراسم، ۱۳ تیم برتر که موفق به عبور از مراحل مختلف کمپ شده بودند، به ارائه ایده‌های خود در حضور سرمایه‌گذاران پرداختند. این رویداد فرصتی بود تا تیم‌های شرکت‌کننده بتوانند با عرضه محصولات و ایده‌های خود، حمایت سرمایه‌گذاران را جذب کنند و به توسعه استارتاپ‌هایشان بپردازند. اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه استارتاپ تجارت‌نیوز بخوانید.
