عمق ناهم‌خوانی کیفیت و قیمت خودرو چقدر است؟
افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو در هفته‌های قبل به یک بمب خبری تبدیل شد و برخی از آن به عنوان افزایش چند صد میلیونی قیمت خودرو در یک شب نام بردند.
این در حالی بوده که رشد قیمت کارخانه‌ای بیش از همه چیز به کاهش شکاف قیمت خودرو در بازار و کارخانه کمک کرده است.
در انتهای آبان ماه امسال با انتشار خبر مجوز افزایش قیمت خودروسازان، بازار خودرو کشور شاهد تغییرات مهمی شد. خبر افزایش قیمت کارخانه‌ای خودروها حواشی به دنبال داشت و واکنش‌ها و تحلیل‌های متفاوتی نسبت به آن مطرح شد. یکی از چالش‌های مطرح در مورد این افزایش قیمت، متناسب نبودن قیمت‌ها با ارزش خودروهای تولیدی در داخل کشور بود.
یک نظرسنجی در کانال اقتصادنیوز انجام شد با این سؤال که آیا قیمت جدید کارخانه‌ای خودروسازها با محصولی که می‌سازند متناسب است؟ در این نظر سنجی 90 درصد شرکت کننده‌ها معتقد بودند که قیمت‌های جدید اعلام شده از سوی خودروسازها با محصولی که ارائه می‌کنند هم‌خوانی ندارد.
بررسی ما از قیمت دلاری محصولات ایران‌خودرو و سایپا نشان می‌دهد که ساینا s به‌عنوان یکی از ارزان‌ترین محصولات سایپا کمتر از 5 هزار دلار برای کارخانه درآمدزایی می‌کند و شاهین پلاس اتومات نیز با کمتر از 11 هزار دلار، بیشترین درآمد دلاری را برای سایپا به همراه دارد. ایران‌خودرو نیز کمترین درآمد خود را از 207 tu3 با 7 هزار و 300 دلار به دست می‌آورد و دنا پلاس توربو اتومات نیز با 11 هزار و 700 دلار، بیشترین درآمد را بعد از ری‌را برای این شرکت به همراه دارد. بررسی‌های اکوایران نشان می‌دهد که محصولات تولیدی این دو خودروساز کمتر از 12 هزار دلار برای کارخانه‌ها درآمد دارند؛ در حالی که در بازارهای جهانی، خودرو صفر کیلومتر با این قیمت‌ها وجود ندارد.
با این حال قیمت بازاری این هشت محصول، در بازه 6 هزار و 300 دلاری تا 15 هزار و 500 دلاری قرار می‌گیرد. قیمت ارزان‌ترین خودروهای تولیدی خارجی از محدوده 12 هزار دلار شروع می‌شوند و معمولاً خودروسازهای جهانی، یک محصول زیر 15 هزار دلار به‌عنوان محصول اقتصادی خود روانه بازار می‌کنند. این در حالی است که خودرو اقتصادی سایپا در بازار کمتر از 6 هزار و 400 دلار قیمت دارد و سورن پلاس ایران‌خودرو نیز کمتر از 10 هزار دلار در بازار به فروش می‌رسد.
چالش دیگری که در مورد این افزایش نرخ کارخانه‌ای مطرح می‌شود؛ تأثیر آن بر قیمت بازار و افزایش تورم وسایل نقلیه است. مجوز افزایش قیمت محصولات خودروسازها در 27 آبان ماه منتشر شد و تأثیر خودش را در اواخر آبان و اوایل آذر، بر روی قیمت بازاری خودروها گذاشت. قیمت ساینا s که در افزایش نرخ کارخانه‌ای 21 درصد رشد کرد، در این بازه زمانی، کمتر از 7 درصد در بازار بالا آمد و دنا پلاس توربو نیز که در مجوز افزایش قیمت 35 درصد رشد داشته است؛ کمتر از 5 درصد افزایش قیمت بازاری را تجربه کرده است.
به نظر می‌رسد که این افزایش نرخ، شکاف قیمت کارخانه و بازار را تا حد قابل توجهی کاهش داده که برای نزدیک‌تر شدن عرضه خودرو به بورس کالا و از بین رفتن لاتاری خودروسازها، یک امر حیاتی به شمار می‌رود.
البته نرخ کمتر خودروهای ایرانی باید در کنار کیفیت پایین‌تر آن‌ها نسبت به مشابه خارجی باید در نظر گرفته شود. با این حال سیاست تولید خودروهای کم قیمت با کیفیت پایین همچون ساینا که حدوداً نصف قیمت ارزان‌ترین محصولات خودروسازهای خارجی قیمت دارد؛ از سوی تحلیل‌گران بازار خودرو مورد انتقاد قرار دارد. برخی از این تحلیل‌گران معتقدند با افزایش فعالیت لیزینگ در صنعت خودرو، می‌توان از ساخت خودروهای با کیفیت کم فاصله گرفت.
نظرات