فونیکس - هدر اخبار
کد مطلب: ۸۱۸۶۴۲

ناگفته‌های ظریف از پرونده برجام

ترامپ می‌خواست با ظریف دیدار کند/ ضربه روسیه و عربستان به برجام

ترامپ می‌خواست با ظریف دیدار کند/ ضربه روسیه و عربستان به برجام

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق در کلاب هاوس به پرسش‌هایی درباره برجام پاسخ داد. او با اشاره به محدودیت‌های دوران کاری‌اش گفت: «فقط اجازه صحبت درباره مسائل هسته‌ای را داشتم. من اجازه نداشتم با ترامپ (حتی اتفاقی) دیدار کنم.»

به گزارش تجارت‌نیوز ، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق در کلاب هاوس به پرسش‌هایی درباره برجام پاسخ داد. سیاستمداری که نامش به برجام گره خورده، حالا در کلاب هاوس از ماجراهای دوره کاری خود سخن گفته است.

ظریف پیش از این نیز در پست اینستاگرامی نوشته بود که اهدافمان را بر اساس آرزوهایمان چیده‌ایم و به توانایی‌هایمان توجه نکرده‌ام. برنامه‌های توسعه هم به جای جبران مسیر عقب‌ماندگی‌ها حدیث آرزومندی رهبران کشور است.

حالا در تازه‌ترین اظهارات خود از محدودیت‌های دوران کاری خود و مشخصا در موضوع مذاکرات هسته‌ای گفته است. در ادامه خلاصه‌ای از صحبت‌های ظریف در کلاب‌ها هاوس را که رسانه‌ها(خبرآنلاین و انتخاب) منتشر کرده‌اند، می‌خوانید.

ترامپ می‌خواست با من دیدار کند

من اجازه نداشتم با ترامپ (حتی اتفاقی) دیدار کنم. وقتی مکرون در ساختمان شهرداری به دیدار من آمد، اولین چیزی که گفت این بود که «ترامپ هم می‌خواست با من بیاد اما من بهش گفتم که نیاد».

تمام مذاکرات و صورت جلسات را برای رهبری می‌فرستادیم؛ ایشان هر وقت می‌خواستند نظر می‌دادند و هر موقع می‌خواستند نظر نمی دادند.
وقتی احمدی نژاد در سازمان ملل از هلوکاست سخن گفت من همانجا به عراقچی گفتم بیچاره شدیم!

هدف تحریم این است که بین دولت و مردم فاصله بندازد. مردم فشار بیاورند و حکومت سازوکار خود را تغییر بدهد. مردم با شرکت در انتخابات سال ۹۲ به دنیا اعلام کردند که ما پشتوانه مردمی داریم و دست ما را در مذاکرات باز کردند.

ما می‌خواستیم اجماع امنیتی علیه ایران شکسته شود و به همین دلیل مذاکره کردیم و برداشتن تحریم‌ها تنها هدف ما در مذاکرات نبود.

ضربه روسیه به مذاکرات هسته‌ای

در مذاکرات اولین ضربه را از روسیه خوردیم که گفتند تمام نیاز بوشهر برای تمام دوره حیاتش را تامین کردیم. زیرا نطنز ۵۵ هزار سانتریفیوژ p۱ داشت و مسئله سوخت آن در میان بود.

روسیه هدف خودش و حوزه اقتدارش در جهان پساجنگ سرد، انرژی قرار داده و با گفتن اینکه ما همه سوخت را تامین کردیم، دست ما را بست. یعنی در مذاکرات ما را در موضع ضعف قرار دادند. به همین دلیل نتوانستیم در دوره برجام به بالاتر از ۶ هزار سو برسیم. البته من روس‌ستیز نیستم، روسیه همسایه مهم ما و قدرت بزرگ جهان است و باید با آنها رابطه منطقی داشته باشیم.

مذاکرات را با مشکلی که روسیه ایجاد کرد، آغاز کردیم. برای کسانی که می‌گویند برجام برای رفع تحریم بود، بگویم ما تا فروردین ۹۴ فقط بحث هسته‌ای داشتیم و از آن به بعد وارد مسأله برداشتن تحریم شدیم. من معتقد بودم اگر زودتر وارد برداشتن تحریم‌ها می‌شدیم، آمریکا ما به ازا می‌خواهد و باید امتیاز بدهیم.

فقط برای مسائل هسته‌ای اجازه صحبت داشتیم!

روزنامه کیهان پس از مذاکرات دور دوم ژنو که حق غنی‌سازی را گرفتیم تیتر می‌زد از کجا معلوم غنی سازی انجام شود؟ الان می‌گوید از قبل حق غنی‌سازی داشتیم!

در دستور کار مذاکرات، آقای جلیلی از دزدی دریایی تا بحرین و سوریه وجود داشت در صورتیکه ما اجازه نداشتیم این موارد را بیان کنیم و راجع به موردی غیر از مسئله هسته‌ای صحبت کنیم.

کلی طول می‌کشید راجع به زمان و مکان به توافق برسند. از مدیریت جهان تا سومالی مطرح می‌کردند. در مذاکرات هسته‌ای نیز دنبال اقناع طرف مقابل بودند، نه پیدا کردن نقاط مشترک، به همین دلیل به نتیجه نمی‌رسیدند.

خیلی‌ها می‌گویند چرا درباره موارد دیگر مذاکره نکردید. در پاسخ باید بگویم سیاست علم امکانات است نه علم آرزوها. من علاقه داشتم درباره مسائل دیگر مذاکره می‌کردم اما امکانات همین بود. من این انتخاب را نداشتم راجع به همه موضوعات مذاکره کنم و فقط می‌توانستم راجع به مسائل هسته‌ای مذاکره کنم.

ما تا فروردین ۹۴ بر اساس دستورالعمل‌ها و خط قرمزهایی که داشتیم فقط در رابطه با مسائل هسته‌ای صحبت می‌کردیم و پس از آن وارد رفع تحریم شدیم.
من یک نفر بودم و با یک نظر.، تصمیم‌‌گیری فقط در اختیار من نبود. من نظر خودم را داشتم اما سیاست، علم شدنی‌هاست و نه علم آرزوها. برخی در این دو روز به من حمله کردند که می‌گویم آرمان نداشته باشید که خیلی حرف بچگانه‌ای است.

جزئیاتی از متن برجام

ساسپنشن را اروپایی‌ها در لحظه آخر وارد برجام کردند، متاسفانه معاونان من بدون این‌که به من خبر دهند موافقت کردند.

برخی از آقایان ادعای سواد دارند. خب قطعنامه های سازمان ملل را بخوانند. خانم شرمن می‌گفت که جواد ظریف معنی lift را نمی فهمد.

زبان سازمان ملل یک زبان به خصوص است. هیچ کسی به اندازه من و لاوروف در بین وزرا زبان سازمان ملل را بلد نیست. استاد من وقتی پایان نامه دکترای خودم با موضوع تجاوز و دفاع را می‌نوشتم به من می‌گفت که به زبان انگلیسی بنویس و نه زبان سازمان ملل. خب خانم شرمن که به اندازه من زبان سازمان ملل را نمی‌فهمد.

همه برجام و صد در صد آن نظر ما نیست. من نگاه برد و باخت به موضوع برجام ندارم. بلکه در حد توان به نکاتی که ما می‌خواستیم رسیده است.

ما با غربی‌ها توافق کرده بودیم که دو کلمه در متن برجام به کار نرود. یکی از این‌ها ممنوعیت بود و دیگری ساسپند(تعلیق). من در مجلس گفتم کلمه ساسپنشن نیست و این اشتباه از من بود. علتش هم این بود که ما دستور العمل داده بودیم به همه دوستانی که داشتند ضمائم برجام رو مذاکره می کردند که از برخی عبارات استفاده نشود.

اشتباه از معاونان من بود نه امریکا

در لحظات آخر مذاکرات برجام، نماینده اروپا گفته بود ما تحریم های ایران را برمی داریم، لغو می‌کنیم یا همان لیفت می‌کنیم. اما تصمیمات اتحادیه اروپا که شامل چیزای دیگه‌ای است نمی توانیم لیفت کنیم تا زمانی که کل تحریم ها برداشته بشود. یعنی مثلا تحریم‌های نظامی و تحریم‌های دیگه‌ای که بر اساس قطعنامه شورای امنیت که تا ۵ سال یا ۸ سال بعد هم بود. لذا ما اینا رو ساسپند می‌کنیم و بعدا لیفت می‌کنیم.

خب متاسفانه معاونان من نیز این موضوع اروپایی‌ها را قبول کردند و به من هم نگفتند. و هیچ ربطی هم به آمریکایی‌ها ندارد.

کسانی که می‌گویند در برجام تضمین نگرفتیم، عوام هستند

براین اساس دوستانی گفتند که ظریف برجام را نخوانده است. اگر برجام خوب نبود چرا ترامپ نتوانست به هیچ بندی استناد کند وقتی که می‌خواست از برجام خارج شود. مثلا استناد کند و بگوید که بند ۳۶ ایراد داشت و من از برجام بیرون آمدم. چرا جان بولتون نتوانست استناد کند؟ او که دوسال نماینده آمریکا در سازمان ملل بود.

برخی که می‌گویند من نتوانستم در برجام تضمینی بگیرم. اما کسی عوام است که بگوید در تعهد بین المللی می‌توان تضمین گرفت. مسئله این است که منافع خروج باید از مضرات آن کمتر باشد. خب مضرات خروج آمریکا بیشتر بود.

تلاش عربستان برای اخلال در مذاکرات

در زمان مذاکرات، سعودی چندین بار تلاش کرد در روند مذاکرات اخلال وارد کند. یک بار هم موفق شد برجام را برای شش ماه به تاخیر بیندازد.

در داخل من که وزیر خارجه خودشان بودم را باور نمی‌کردند، وزیر خارجه اسرائیل را باور می‌کردند، دائم می‌گفتم «بابا من وزیر امور خارجه شما هستم.

عربستان و اسرائیل مخالف برجام بودند. سعودی‌ها به امریکایی‌ها قول دادند قیمت نفت را پایین می‌آورند تا برجام را بهم بزنند. قیمت نفت را پایین آوردند اما تاثیری در توافق ما نداشت.

حمله به سفارت عربستان، فرصت طلایی برای ائتلاف علیه ایران

برجام یک زنجیری از پای ما باز کرد. قرار نبود دویدن به ما یاد بدهد. سعودی‌ها در بانک‌ها و شرکت‌ها سهام خریدند و حضور دارند. برجام قرار نبود ما را وارد بازارهای جهانی کند.

دی‌ماه سال ۹۴، دوران عزاداری عربستان بود. عربستان در دنیا منزوی بود. غرب علاقه‌ای به محمد بن سلمان نداشت و فکر می‌کردند بن‌نایف ولیعهد می‌شود اما آماده همکاری با بن سلمان نیز بود. سعودی در اوج انزوا بود و ما در جبهه حمله بودیم.

شیخ نمر و ۴۰ نفر را همزمان گردن زدند و فضای تندی علیه آن‌ها ایجاد شد. حمله به سفارت سعودی باعث شد در یک شب به کشور مظلوم تبدیل شد و یک ائتلاف ضد ایرانی تشکیل داد. این یک فرصت طلایی برای آن‌ها بود.

حتی آقای جلیلی هم مخالف حمله به سفارت بود و رهبری آن را محکوم کرد. چرا این اتفاق افتاد؟ من به جد معتقدم اگر این اتفاق نمی‌افتاد روابطمان را به راحتی با عربستان عادی‌سازی می‌کردیم. من به شدت از برقراری رابطه با چشم باز با عربستان استقبال می‌کنم.

رهبری مخالف خرید کالاهای اساسی از امریکا بودند

منافع اقتصادی در خیلی از تصمیمات وجود دارد، اما مشکلات ادراکی مهم‌تر است‌. سیاست علم شدنی‌‌هاست و ما اگر به دنبال روابط اقتصادی بودیم باید تحریم‌های اولیه را بر می‌داشتیم که خارج از اختیار رئیس جمهور بود و باید در کنگره مطرح می‌شد.

ما نمی‌توانیم برجامی تصویب کنیم که تحریم‌های اولیه را از بین ببرد چون در اختبار کنگره‌ای بود که طرفدار نتانیاهو بود. بنابراین به دنبال برداشتن تحریم‌های ثانویه بودیم.

من و آقای کری می‌فهمیدیم اگر آمریکا منافع افتصادی نداشته باشد برجام پایدار نمی‌ماند. بنابراین تصمیم گرفتیم شرکت‌های هواپیمایی در تامین هواپیمای ایران حضور داشته باشند اما فضای داخلی علیه هواپیما بود و دولت پولی برای خرید هواپیما نداشت.

کری گفت بندی به برجام اضافه شود تا شعب خارجی شرکت‌های امریکایی بتوانند در ایران حضور داشته باشند تا حیات اقتصادی آن‌ها تامین شود.
۸۵ میلیارد دلار درخواست سرمایه‌گذاری در ایران داشتیم که با ۱۳ میلیارد دلار موافقت و فقط ۲ میلیارد دلار جذب شد. ما در جذب سرمایه موفق نبودیم و سرمایه‌گذاران جز برای فروش محصولات مصرفی پا پیش نگذاشتند. رهبری مخالف بودند که کالاهای اساسی را از امریکا بخریم.

نظرات

مخاطب گرامی توجه فرمایید:
نظرات حاوی الفاظ نامناسب، تهمت و افترا منتشر نخواهد شد.

تیترِ یک

آخرین اخبار

پربازدیدترین اخبار