حداقل دستمزد در ترکیه؛ حدود ۵ برابر ایران

روزهای پایانی سال برای کارگران و خانواده‌های کارگری علاوه بر تب‌و‌تاب خرید عید، از یک جنبه دیگر نیز حائز اهمیت است. معمولا در این ایام است که شورای عالی کار حداقل دستمزد سال بعد را مشخص خواهد کرد.

به گزارش تجارت‌نیوز، هر چند که تعیین حداقل دستمزد هر ساله امر مهمی برای کارگران و کارفرمایان محسوب می‌شود، اما این موضوع برای سال 98 از حساسیت دوچندان برخوردار است.

مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌تر طی برآوردی نه چندان مثبت، پیش‌بینی کرده بود که نرخ رشد اقتصادی سال 98 بین منفی 4.5 درصد الی 5.5 درصد در نوسان خواهد بود. این مرکز همپنین از افزایش 25 درصدی خط فقر در سال جاری خبر داده بود. این اعداد و ارقام باعث شده تا هر تصمیم اقتصادی برای سال 98 از حساسیت بالایی برخوردار باشد که تعیین حداقل دستمزد نیز از آن مستثنی نیست.

افزایش تورم تولید و تورم کالاهای مصرفی خانوار باعث شده تا هم سبد معیشت کارگران کم‌حجم شود و هم سرمایه در گردش کارفرمایان و صاحبان صنایع با کاهش قابل توجه روبه‌رو شود. بر همین مبنا کارفرمایان ادعا می‌کنند که هرگونه افزایش بیش از حد معمول در حداقل دستمزد، منجر به افزایش هزینه‌های تولید و افزایش قیمت کالا و خدمات خواهد شد. از طرفی، کارگران نیز به شدت از کوچک شدن سبد معیشت گله دارند. بنابراین سوال اصلی در این خصوص این است که حداقل حقوق 98 چه میزان باید افزایش پیدا کند؟

حداقل دستمزد خالص در ترکیه، بیش از 5 میلیون تومان

معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به بررسی میزان حداقل دستمزد در کشور ترکیه و میزان افزایش آن برای سال 2019 پرداخته است. انتخاب این کشور برای مقایسه از آن جهت اهمیت دارد که براساس برآوردهای صندوق بین‌المللی پول این کشور با تورم بالا روبه‌رو بوده و چشم‌انداز کاهش رشد اقتصادی برای آن انتظار می‌رود. از طرفی ترکیه همسایه ایران به شمار می‌رود و می‌تواند کشور مناسبی برای مقایسه حداقل دستمزد باشد. لازم به ذکر است که اقتصاد این کشور نیز همانند ایران شاهد یک بحران ارزی بوده است.

گزارش مذکور روایت می‌کند که در تاریخ 25 دسامبر 2018، کمیسیون حداقل دستمزد و وزیر خانواده، کار و خدمات اجتماعی ترکیه اعلام کردند که حداقل دستمزد در سال 2019 معادل 26 درصد افزایش پیدا خواهد کرد. به این ترتیب در سال 2019 میزان حداقل دستمزد در ترکیه به‌صورت ناخالص برابر با 2558.4 لیر و به‌صورت خالص برابر با 2020.9 لیر خواهد بود. لازم به ذکر است با در نظر گرفتن متوسط قیمت هر لیر در بازار ایران (2500 تومان)، حداقل حقوق ناخالص و خالص ترکیه برابر با 6 میلیون و 395 هزار و 5 میلیون و 50 هزار تومان خواهد بود.

آن‌گونه که گزارش مذکور روایت کرده، تفاوت حداقل دستمزد ناخالص و خالص در كسر سهم حق بيمه، بيمه بيكاری، ماليات و همچنین افزودن حداقل کمک‌هزينه زندگي است.

معاونت بررسی‌های اتاق بازرگانی تهران در بخش دیگری از گزارش خود به نحوه جبران افزایش هزینه نیروی کار برای بنگاه‌ها توسط دولت اشاره کرده است. این گزارش اشاره می‌کند که طبق مقرره‌ای كه در 30 ژانويه 2019 منتشر شد بر حسب تعداد شاغلان بنگاه‌ها (دو طبقه، بيشتر يا كمتر از 500 نفر شاغل) کمک مالی مربوط محاسبه می‌شود. کمک مزبور در واقع بازپرداخت بخشی از حق بيمه‌ای است كه كارفرما در سال قبل برای نيروی كار خود پرداخت كرده است.

گزارش مذکور ادامه می‌دهد: روش پرداخت بدين صورت است كه براي بنگاه‌هايی كه تعداد شاغلان آنها كمتر از 500 نفر است، کمک به‌ازای هر نفر شاغل كه حداقل دستمزد روزانه وی در سال 2018 معادل 102 لير بوده، تقريبا معادل 5 درصد اين مبلغ، يعني 5 لير، محاسبه می‌شود كه بعد از ضرب كردن در تعداد 30 روز براي هر ماه و تعداد كاركنان مشمول، در مجموع مبلغي كه به بنگاه براي كمك مالی از محل حق بيمه پرداختی سال قبل محاسبه شده، تعيين و بازپرداخت می‌شود. مبنای رقم مزبور براي بنگاه‌هايی كه تعداد شاغلان آنها بيشتر از 500 نفر شاغل باشد، به‌جای 5 لير، معادل 3.36 لير تعيين شده است.