کد مطلب: ۵۲۲۰۸۸

تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:

شعبده‌بازی در بازار سهام! / ماجرای پروژه‌سازی در بورس چیست؟

شعبده‌بازی در بازار سهام! / ماجرای پروژه‌سازی در بورس چیست؟

شبیه یک شعبده است، حتی در دوران سقوط شاخص بورس، گاهی نمادهایی رشدهای عجیبی را ثبت می‌کنند. اگرچه بازار سهام به شفافیت معروف است اما گاهی ترفندهایی از قبیل ساختن صف خرید و تزریق پول به برخی نمادهای کوچک باعث می‌شود تا این نمادها بیشتر از ارزش واقعی خود رشد کنند و بازدهی‌های عجیبی عاید پروژه‌کنندگان این سهم‌ها کنند. اما سوال اینجاست که پروژه کردن در بازار سرمایه چگونه انجام می‌شود و چه کسانی از پروژه کردن سود می‌برند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، در سال ۱۳۹۹ تعداد مشارکت افراد حقیقی در بازار سهام به صورت چشم‌گیری افزایش یافت و به عقیده کارشناسان مختصات توده‌واری بازار سهام به دلیل مشارکت زیاد و سرمایه‌گذاری بدون آموزش در بورس باعث شد تا حدی تحلیل در بازار سهام جای خود را به رفتار هیجانی بدهد. همین مساله باعث شد تا بسیاری از افرادی که سرمایه در اختیار دارند بتوانند با سرمایه زیاد خود در ارزش سهم‌های کوچک بازار سهام تاثیر بگذارند و این سهم‌ها بیشتر از ارزش واقعی خود رشد کنند.

حتی در حال حاضر که جو بازار سهام منفی است نمادهایی در بازار سهام مشاهده می‌شود که از مرداد ماه و شروع ریزش بازار سهام رشدهای عجیبی داشتند.

سوال اینجاست که چه کسانی از پروژه کردن سهم‌ها سود می‌برند و چه کسانی در این میان زیان می‌کنند؟

محمدمهدی عشریه، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز در رابطه با پروژه کردن برخی نمادها گفت: ماجرای پروژه کردن سهم‌ها از ابتدا بوده و سازمان بورس نیز در مقابل این تخلفات مقاومت کرده اما حجم اینگونه تخلفات کم به نظر نمی‌رسد و پیگیری اینگونه موارد قضایی زمانبر است. اصولا کسانی که سرمایه قابل توجهی در اختیار دارند با پول خود یک سهم را مد نظر قرار می‌دهند و منابع خود را به این سهم تزریق می‌کنند و به دلیل اینکه سهم‌هایی که انتخاب می‌کنند ارزش مارکت پایینی دارند با منابع این افراد رشد می‌کنند. از طرفی چون مختصات بازار سهام توده‌واری است افراد حقیقی بعد از دیدن رشد مقطعی این سهم‌ها برای این نمادها صف خرید تشکیل می‌دهند و همین موضوع نیز باعث رشد این سهم‌ها می‌شود. اما کسانی که منابع خود را به این سهم‌ها تزریق کردند بعد از مدتی به صورت قطره‌چکانی سهم‌های خود را به افراد حقیقی می‌فروشند و این خروج سرمایه باعث می‌شود آن نماد شروع به ریزش کند و افراد حقیقی که بدون در نظر گرفتن شرایط سهم اقدام به خرید کردند در صف فروش گرفتار شوند.

محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه نیز در رابطه با پروژه کردن گفت: اصطلاح پروژه کردن در بازار سرمایه از قدیم معروف است و به این معناست که برخی نمادها که ارزش مارکت پایینی دارند را با ترفندهایی بالاتر از ارزش واقعی خود نشان می‌دهند و افراد عادی را تحریک به خرید این نمادها می‌کنند.

وی اضافه کرد: سهامداران بدانند «پنیر رایگان فقط در تله موش پیدا می‌شود». برخی از نمادها وجود دارند که رشد زیادی کردند اما بعد از اینکه پروژه‌کنندگان پشت این سهم‌ها را خالی کردند به شدت افت داشتند و تا سال‌ها به سقف قبلی خود برنمی‌گردند و در پروژه کردن سهامدار خرد ضرر و سرمایه‌دار سود می‌کند.

همچنین حمید اسدی، حقوقدان بازار سرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز در این رابطه گفت: طبق ماده ۴۶ قانون بازار اوراق بهادار پروژه کردن مشمول بند دستکاری در بازار سهام می‌شود و جرم است اما گاهی فردی می‌خواهد درصد مالکیت خود را در یک سهم با ارزش مارکت کم افزایش دهد که تزریق منابع مالی باعث می‌شود قیمت این سهم افزایش پیدا کند اما هدف از افزایش مالکیت دستکاری بازار نیست و فقط این خرید سنگین باعث رشد سهم شده است که این موضوع مشمول دستکاری در بازار سهام نمی‌شود. اما تغییر دادن روند سهم به صورت تصاعدی با منابع مالی یا ساختن گزارشات دروغین و اغوای دیگران به خرید این سهم و فروش این سهم به افراد حقیقی مشمول درستکاری در بازار سهام است.

راهکار مقابله با پروژه‌های بورسی چیست؟

اگرچه نظارت سازمان بورس در مقابله پروژگران و کسانی که در بازار سهام دستکاری می‌کنند اقدامات قابل توجهی انجام داده اما موضوع این است که چرا امکان دارد کسانی در بازار سهام چنین رفتاری انجام دهند؟

محمدمهدی عشریه، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با راهکار مقابله با این قبیل اقدامات گفت: عموما وجود دامنه نوسان باعث می‌شود دستکاری در بازار سهام زیاد شود. اگر دامنه نوسان در بازار سهام وجود نداشته باشد عملا پروژه کردن معنایی ندارد. اگر دامنه نوسان برداشته شود پروژه کردن سخت می‌شود و سرمایه زیادی نیاز دارد اما در حال حاضر با حدود ۱۰۰ میلیارد تومان می‌شود سهم‌ها را به صورت تصاعدی رشد داد. از طرفی باید خریدار یک سهم بر مبنای واقعیت تصمیم بگیرد و به بنیاد سهم توجه داشته باشد. یعنی تحلیل در بازار سهام جا بیفتد و سهامداران قبل از خرید یک سهم تحقیق و از ارزندگی سهم اطمینان حاصل کنند. در شرایطی که دامنه نوسان محدود است سفته بازی در بازار سهام زیاد می‌شود.

محمد خبری‌زاد در گفتگو با تجارت‌نیوز در رابطه با راهکار مقابله با پروژه‌گران گفت: اگرچه فعلا راهکار مقابله با دستکاری در بازار سهام مقابله قضایی است اما تجربه ثابت کرده است که این راهکار در درازمدت جوابگو نیست و این مشکل باید از ریشه حل شود. بازار سهام باید از نظر تحلیلی قوی و فرهنگ سهامداری تقویت شود. راهکارهای قضایی کمکی به سهامدار خرد نمی‌کنند و تا عاملان پروژه کردن یک سهم گرفتار می‌شوند زمان زیادی گذشته است و پیگیری زیان سهامداران بی‌شمار کاری زمان‌بر است که اصولا اتفاق نمی‌افتد.

وی تصریح کرد: برای افزایش تحلیل در بازار سهام باید به سهامداران خرد مشاوره داده شود که هیچ‌کدام از مشاوران سرمایه‌گذاری در کشور ما به سرمایه‌گذاران خرد خدمات نمی‌دهند و به نظرم باید به افراد حقیقی که در این زمینه متخصص هستند مجوز مشاوره بدهند تا تحلیل در بازار سهام گسترش پیدا کند. سبدگردان‌ها و مشاوران سرمایه‌گذاری باید افزایش پیدا کنند و به سهامداران خرد خدمات دهند اما در حال حاضر سبدگردانی برای سهامدار خرد وجود ندارد. از طرفی باید سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار سهام افزایش پیدا کند و سهامدارانی که علم کافی ندارند در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند.

حمید اسدی، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با راه‌های مقابله با پروژه‌کردن گفت: در وهله اول سهامداران باید متوجه ریسک بازار سهام باشند و به سمت سهم‌های با بنیاد حرکت کنند، سازمان بورس نیز برای حمایت از سهامداران در سهم‌های پرریسک دامنه نوسان کمتری در نظر گرفته است و نظارت سازمان نیز با سامانه‌های نظارتی بر بازار سهام نظارت می‌کنند و دلیل توقف بعضی نمادها نیز رشد یا معاملات غیرکارشناسانه است.

وی متذکر شد: مدل‌های سرمایه‌گذاری در ایران با تمام دنیا فرق می‌کند و مردم بیشتر به دنبال این هستند تا کدام سهم‌ها از حمایت بیشتری برخوردارند. به نظرم برای جلوگیری از پروژه کردن باید در سهام شناور آزاد سهام‌ کوچک درصد مالکیت ایجاد کنیم که کسی نتواند درصد زیادی از یک نماد را داشته باشد تا تاثیر زیادی بر قیمت سهم بگذارد. از طرفی میزان حجم معاملات روزانه نیز باید مشخص شود تا کسی نتواند در یک روز سهم را جابه‌جا کند.

آخرین اخبار بورس را در صفحه بورس تجارت‌نیوز بخوانید.

نظرات

مخاطب گرامی توجه فرمایید:
نظرات حاوی الفاظ نامناسب، تهمت و افترا منتشر نخواهد شد.

  • ناشناس

    دولت با این دو سه روز الکی مثبت کردن میخواد پول مردم را بلوکه کنه تا بتواند پاداش اخر سال مدیراش را بده.فقط نمادهای مربوط به تامین اجتماعی +6 است. حواستان باشه دارن بد نوسانگیری میکنن.پولتون دوباره گیر نکنه.70 درصد بازار قرمز است فقط نمادهای خودشون را دستوری مثبت کردن. تاپیکو صبا خساپا و …..

    • ناشناس

      همشهری جان
      تاپیکو و صبا هم متعلق به تامین اجتماعی است

  • ناشناس

    دوستان جا داره اینجا مثبت امروز را به دولت انگلیس تسلیت عرض کنم،وبگم انگلیس دستت رو شده قوه قضاییه حواسش جمه،امسال ما ۱۵۰ درصد برای جبران زیان نیاز داریم و۷۰ درصد رشد بورس صبور باشیدبه امید خدا و کوری چشم انگلیس و عوامل داخلیش ۲۲۰درصد سال آینده
    بورس رشد طلب کار است بنابرین نفروشید که ضرر خواهید کرد،گول لشگر انگلیس حقوقیها را نخورید اینها می خواهند با نوسانگیری بورس را به ویرانه تبدیل بکنند،تنها شانسی که آوردیم قوه قضاییه متوجه داستان شده پس رشد ۱۵۰ الی ۲۲۰درصدبنظر بنده در پیش است ،اگر دولت انگلیس نقشه جدید نکشه.

    • کاوه

      دایی جان ناپلئون!!!!!!!!!!!!!!
      بعد از اینکه 80درصد سرمایه تون پودر شده بازهم توهم برگشت و سوددهی دارید!!!؟؟؟؟؟
      بیشتر سهم ها به قیمت سال 97 و 98 برگشتن و اونوقت یک عده متوهم هر روز از برگشت بازار و رشد نجومی قیمت صحبت میکنند!!
      خسته نشدید!!!اگر میدونید حقوقی داره پایین میکشه که مفت بخره ،خب شما نذار و روی مثبت 6 صف خرید کن و حقوقی رو شکست بده!!اگر هم میدونی داره مفت میخره خب توهم مفت بخر!!!
      انصافا دیگه خسته کننده شده این حرفا برید و حرف جدید یاد بگیرید

    • بهزاد

      خدا شفات بده.

    • بهزاد

      همیشه همین بود توی مملکت. یعنی یک موضوعی مثل بورس که در تمام دنیا هست میخوایم اجرا کنیم. اما چون ما یک کشور خیلی خاص هستیم باید یک مدل جدیدی از خودمون اختراع و پیاده سازی کنیم. بعد که به هزارتا مشکل برخوردیم و هزارتا ماده تبصره براش وضع کردیم و باز هم مشکلاتش حل نشد ناچاراً دست به دامن پلیس و قوه قضائئیه میشیم تا اون افرادی که به حرفمون گوش نکردند رو بگیرند بندازند زندان درحالی که اون بدبختها جرمی نکردند و در چارچوب همین قوانین فعالیت کردند و نمیشه بگیم که چون ما خوشمون نیومد از کارشون پس باید دستگیر و محاکمه بشن ! خلاصه بعد از همه ی اینها و سالها مسخره کردن خودمون، تازه میریم دنبال همون راهی که بقیه ی دنیا صد سال پیش رفتند.

  • ناشناس

    ما رو گرفتار کردند همه سرمایه مردم دود شد رفت هوا بعدشم نمیتونن پولشون هم حتی بردارند چرا سیمانی ها قفل هست لعنت بهتون

  • ناشناس

    سلام، گیریم تمام حرفهای این کارشناس درست، چرا سهام های دولتی این اندازه افت کردن چرا سهام های مانندسهام عدالت کارهای اولیه اینقدر افت کردن، ارزهای اولیه ازقیمت پایه خودهم پایینترآمدن، در بورسی که کنترل وجودنداشته باشدهمان ارزانی خودشان باشد، من ۷۰درصدازسرمایه ام را ازدست دادم، قبول دارم پول نباید طرف طلاوطرف دلار برود، اما دولت ماکاری میکندکه مردم اینکارراکنند، مانگفتیم بیایید هرروز به سهام ما رشدبدهید، وبه ماسودبدهید، ولی شما سود که ندادیدهیچ، ۷۰درصدازاصل پولمان راهم بالا کشیدیدوحالا بعدازمرگ سهراب آمدید به مانوش دارو بدید، چرا آنروزی که رئیس جمهور مردم راتشویق کردرانمیگوید

  • ناشناس

    منظورتان ازالفاظ بدچیه یعنی مااگراسم رییس جمهور را در نوشته هایمان ببریم میشه حرف بد، بس کنید تو رابخدا

  • ناشناس

    باید با پروژه سازها برخورد بشه این یک نوع اختلاس و دزدی محض هست چرا چشم پوشی میکنید من خودم کسانی را می شناسم که قبلا خلاف کردند هنوز هم پرونده شان باز هست بعد کار گزاری زدند حالا با هم دست شدن با یک عده مثل خودشان با پروژه سازی یک سهم را بالا میبرند وکلی پول به جیب میزنند

    • ناشناس

      اکثر آدمینهای کانالهای تلگرامی از حرفه ای ترین کلاهبرداران شغلهای مختلف و ورشکستگان تجاری و اقتصادی هستند
      جاهای دیگه به موفقیت نرسیدند
      با سوادهاشون اومدند اینجا،،زیر سایه حمایت و دستِ نوازش سازمان بورس دارند فعالیت میکنند

  • محمد نایب سالکی

    باسلام و احترام دولت محترم باید به بورس کمک کند و سهام های که بالاتر از ارزش واقعی خود واگذار کرده است جوابگو باشد مثل پالایش یکم که بعد از ۶ماه تقریبا ۱۵درصد ضرر می‌کند… باتشکر از زحمات آقای محمدعلی دهقان هنفی…

  • ناشناس

    اساتید محترمی که بر طبل باز کردن دامنه ی نوسان می کوبند متاسفانه درکی از وضعیت حال حاضر بازار ندارند. توجه ندارند به اینکه صدها هزار سهامدار در ضررهای چند ده درصدی از اصل سرمایه در حال غرق شدن هستند. کلید حل مشکل بورس در ابتدای امر افزایش نقدپذیری سهام با مکانیزم بازارگردانی است. البته نه به این شیوه که در حال حاضر در حال انجام است. بازارگردان ها تبدیل به نوسانگیران سهم ها شده اند. در صف های فروش جمع می کنند و در صف های خرید می فروشند. بازارگردانی یعنی مکانیزم هوشمندی که اصلا اجازه ی صف خرید یا فروش شدن سهم را ندهد. جلوی عطش بازار برای خرید را نگیرد و همینطور جلوی ریزش را نگیرد. اما اجازه ی قفل شدن به سهم را ندهد. در اکثر بازارهای جهانی با اینکه عملا دامنه ی نوسانی وجود ندارد میبینیم که همچین افت و خیزهای عجیبی اتفاق نمی افتد و این به دلیل شناوری بالا و بازارگردانی هوشمند است. اگر قرار است از الگوتریدینگ در بورس استفاده شود باید در بازارگردانی استفاده شود نه برای نوسانگیری.

  • تشکر

    استاد عشریه عزیز میدونم که کامنت های اینجارو میخونید و براتون مهم هست.من خوشحالم از اینکه همیشه مطلبی منتشر میکنیدسلامت باشید

  • ناشناس

    اگر کارشناسان محترم در این خیال هستند که سازمان بورس در طی چند ماه آینده؛ دامنه نوسان را حذف خواهد کرد، باید عرض کنم که این اتفاق حالا حالاها نخواهد افتاد.
    خود سازمان بورس و دفاتر کارگزاری‌ها ذینفع دامنه نوسان هستند؛ کارگزاری‌ها از جهت سفارشات خرید عرضه اولیه در روزهای بعد از عرضه و سفارشات میلیاردی که از این بابت می‌گیرند و همچنین گیر کردن ملت در صفهای فروش و خرید که باعث تداوم جریان سفارشات روزانه در تمام سال به کارگزاری‌ها خواهد شد.
    سازمان بورس هم از بابت کارمزد‌های سفارشات در طول سال ذینفع است؛ آخر یک کم فکر کنید اگر دامنه نوسان را بردارند و قرار باشد فقط خریداری که تحلیلگر هست، سهم بخرد، خب طبیعتاً بر اساس تحلیل خودش به این زودی‌ها فروشنده نخواهد بود، پس کارمزد معاملات از کی بگیرند که خرجشان در بیاید؟سال خوشی برای همگان آرزومندم.