اختلال شخصیت چیست و چگونه بهوجود میآید؟ با ۳ تکنیک درمان کنید
اختلال شخصیت، نوعی مشکل روانشناختی است که فردِ مبتلا، الگویی ناسالم، ناکارآمد و غیرقابل انعطاف را در نحوه تفکر و رفتارش تجربه خواهد کرد. چنین فردی دچار مشکلات زیادی در زمینه ارتباطی، شغلی و تصمیمگیریهای فردی است.
۶.۱ درصد از مردم جهان به اختلال شخصیت دچار هستند. این آمار بسیار قابل توجهی است. به خصوص وقتی که بدانیم، 6.1 درصد، 40 تا 60 درصد، به تبع آن به اختلالهای دیگر روانشناختی نیز دچار میشوند.
اختلال شخصیت، نوعی مشکل روانشناختی است که فردِ مبتلا، الگویی ناسالم، ناکارآمد و غیرقابل انعطاف را در نحوه تفکر و رفتارش تجربه خواهد کرد. چنین فردی دچار مشکلات زیادی در زمینه ارتباطی، شغلی و تصمیمگیریهای فردی است.
این اختلال معمولا در سالهای نوجوانی یا اوایل دوره بزرگسالی شروع میشود. به نظر میرسد که انواع این اختلال در دوره میانسالی کمتر دیده میشود. پس اختلال شخصیت را باید اختلالی بدانیم که سالهای مهمی از زندگی یک فرد را درگیر خود میکند.
انواع اختلال شخصیت نشانههای مختلفی دارند. فرد مبتلا غالبا به یکی از آنها مبتلا میشود؛ اما ممکن است به دو اختلال شخصیت هم به طور همزمان مبتلا بشود. در ادامه انواع اختلال شخصیت که در سه گروه جای میگیرند و نشانههای آن را با یکدیگر بررسی میکنیم.
اختلالات شخصیتی گروه A
این گروه با تفکرات عجیب و غریب و رفتار غیر عادی شناخته میشوند. اختلال شخصیت پارانوئید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپال در این گروه جا میگیرند.
اختلال شخصیت پارانوئید چه علائمی دارد؟
- بیاعتمادی و بدگمانی نسبت به دیگران و انگیزههایشان
- باور به اینکه دیگران در تلاشند تا به فرد آسیب برسانند یا فریبش دهند
- داشتن سوءظن نسبتبه دیگران
- نشان دادن واکنش عصبی یا خصمانه نسبت به توهین
- تمایل به نگه داشتن کینهها
اختلال شخصیت اسکیزوئید چه علائمی دارد؟
- عدم علاقه به روابط اجتماعی و ترجیح دادنِ تنهایی
- محدودیت در بیان عاطفی
- عدم توانایی در لذت بردن از بیشتر فعالیتها
- داشتنِ ظاهر سرد یا بیتفاوتبودن نسبت به دیگران
- نداشتن علاقه برای برقراری رابطه جنسی با دیگری
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال چه علائمی دارد؟
- پوشیدن لباس و داشتنِ تفکر، اعتقادات، گفتار یا رفتارهای عجیبوغریب
- تجربههای عجیب ادراکی، مانند شنیدن صدایی که نام فرد را زمزمه میکند
- دادن پاسخهای عاطفی نامناسب
- داشتنِ اضطراب اجتماعی، کمبود یا ناراحتی از روابط نزدیک
- دادن پاسخ مشکوک به دیگران
- داشتن «تفکر جادویی»؛ اعتقاد به اینکه میتوان با افکار خود بر افراد و رویدادها تأثیر گذاشت
اختلالات شخصیتی گروه B
گروه B را میتوان با تفکرات رفتاری چشمگیر، بیش از حد عاطفی یا غیرقابل پیشبینیبودن شناسایی کرد. افراد دارای انواع اختلال شخصیتی در این گروه، شامل اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت هیستریک و خودشیفتگی هستند.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی چه علائمی دارد؟
- بیاعتنایی به نیازها یا احساسات دیگران
- دروغ گویی مداوم، دزدی، استفاده از نامهای مستعار
- داشتن مشکل با قوانین
- تکرار نقض حقوق دیگران
- داشتنِ رفتار پرخاشگرانه و اغلب خشونتآمیز
- بیاعتنایی به امنیت خود یا دیگران
- رفتار تحریکآمیز
- عدم پشیمانی برای رفتارهای بد
اختلال شخصیت مرزی چه علائمی دارد؟
- داشتن رفتار تحریکآمیز و پرخطر؛ مانند داشتن رابطه جنسی ناامن
- داشتن تصویر ناپایدار از خود
- وارد شدن به روابط ناپایدار و شدید
- داشتنِ نوسانات رفتاری، در برابر استرس
- انجامِ رفتار خودکشی یا تهدید به خودکشی
- ترس شدید از تنها بودن یا رها شدن
- احساس پوچی مداوم
اختلال شخصیت هیستریک چه علائمی دارد؟
- پیوسته به دنبال جلب توجه است؛ از طریق بروز دادن احساسات یا تحریکآمیز بودن از نظر جنسی
- به راحتی تحت تاثیر قرار گرفتن
- داشتنِ احساساتی دائما در تغییر
- نگرانی بیش از حد نسبت به ظاهر بدنی
اختلال شخصیتی خودشیفتگی چه علائمی دارد؟
- باور به مهمتر بودن نسبت به دیگران
- داشتنِ فانتزی درباره قدرت، موفقیت و جذابیت
- عدم شناخت نیازها و احساسات دیگران
- اغراق در دستاوردها یا استعدادها
- در انتظار ستایش و تحسین مداوم بودن
- رفتارِ استکباری
- داشتن انتظارات غیر منطقی از امکانات و دیگران
- باور به اینکه دیگران به آنها حسادت میکنند
اختلالات شخصیتی گروه C
این گروه، با تفکرات یا رفتار اضطرابی و ترسناک شناخته میشوند. افراد این گروه اختلال شخصیت اجتنابی، اختلال شخصیت وابسته و اختلال شخصیت وسواس-اجباری دارند.
اختلال شخصیت اجتنابی چه علائمی دارد؟
- حساسیت زیاد نسبت به انتقاد
- داشتنِ احساس ناکافی بودن، بیارزشی یا غیر جذاب بودن
- اجتناب از فعالیتهای کاری که نیاز به تماس بین فردی دارند
- از لحاظ اجتماعی دارای شخصیتِ ترسو، منزوی و کمرویی شدید
- ترس از عدم پذیرش، خجالت یا تمسخر
اختلال شخصیت وابسته چه علائمی دارد؟
- وابستگی بیش از حد به دیگران و احساس نیاز به مراقبت از آنها
- داشتن رفتار مطیع یا چسبنده نسبت به دیگران
- عدم اعتماد به نفس، احساسِ نیاز بیش از حد به مشاوره
- اطمینان به دیگران برای تصمیمگیریهای کوچک شخصی
- مشکل در شروع یا انجام پروژهها به تنهایی به دلیل عدم اعتماد به نفس
- عدم مشاجره با دیگران، ترس از عدم پذیرش
- تحمل رفتارهایی مثلِ مورد سوءاستفاده قرار گرفتن
- احساس نیاز فوری برای برقراری روابط جدید، بعد از تمام شدنِ یک رابطه
اختلال شخصیت وسواس-اجباری چه علائمی دارد؟
- داشتن مشاغلی با جزئیات، نظم و قوانین
- کمالگرایی شدید
- تمایل به کنترل افراد، کارها و موقعیتها و عدم توانایی در واگذاری وظایف
- غفلت از دوستان و فعالیتهای لذت بخش به دلیل تعهد بیش از حد به کار یا یک پروژه
- عدم توانایی در دور ریختن اشیاء شکسته یا بیارزش
- داشتن روحیه سرسختانه
- عدم انعطافپذیری نسبت به اخلاقیات و ارزشها
آیا اختلال شخصیت قابل درمان است؟
به دو روشِ رواندرمانگری و دارودرمانی. در روش اول فرد باید مهارتها و توانمندیهای لازم را بیاموزد و در روش دوم، پزشک بر حسب تشخیص برای فردِ مبتلا دارو تجویز میکند.
آیا اختلال شخصیت به صورت آنلاین قابل درمان است؟
بله. امروز همه اختلالهای روانشناختی به صورت آنلاین و در ارتباط ویدئویی با متخصص روانشناس آن قابل درمان هستند. اختلال شخصیت نیز به صورت غیرحضوری و در صورت تمایل خودِ فرد بیمار به درمان، بهبود پیدا خواهد کرد.
سیمیاروم بهترین پلتفرم ایرانی برای درمان این اختلال است.
نظرات