ادامه حیات پرسودترین مدل بوئینگ نیازمند حفظ قرارداد ایران است

خبرگزاری رویترز طی گزارشی نوشت رویکرد تهاجمی دونالد ترامپ علیه تهران، به همراه نگرانی‌ها در مورد روابط بانکی با ایران و آشفتگی‌های سیاسی در آمریکا سبب تقویت فضای بلاتکلیفی در مورد قراردادهای 36 میلیارد دلاری ایران با بوئینگ، ایرباس و ای‌تی‌آر برای خرید هواپیماهای جدید شده است.

به گزارش تجارت‌نیوز، تصمیم ایران‌ایر برای خرید مجموعا 200 هواپیما از دو غول هواپیماسازی (آمریکایی و اروپایی) و ای‌تی‌آر، یک شرکت فرانسوی ایتالیایی، نقطه اوج توافق هسته‌ای ایران با کشورهای غربی بود.

ایران‌ایر می‌گوید که قرارداد 16.5 میلیارد دلاری با بوئینگ، بزرگ‌ترین قرارداد با آمریکا از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 بوده است.

اهمیت بالای این قراردادها سبب شده است تا آنها (قراردادها) به هدف مهمی برای منتقدان تنش‌زایی در واشنگتن و تهران تبدیل شوند و به گفته کارشناسان این بلاتکلیفی می‌تواند بانک‌های اروپایی و دیگر تامین‌کنندگان مالی را بیشتر از همکاری با ایران بترساند. ترسی که هم‌اکنون مانع بزرگ همکاری با ایران است.

اگرچه ترامپ روز جمعه از توافق هسته‌ای با ایران خارج نشد اما به کنگره آمریکا 60 روز مهلت داد تا در مورد بازگرداندن دوباره تحریم‌های ایران تصمیم بگیرد. حتی بدون چنین تحریم‌هایی، سرنوشت قراردادهای خرید هواپیما به تصویب دولت آمریکا وابسته است.

برخی از افراد درگیر این قراردادها می‌گویند، صرف نظر از تعداد محدودی هواپیما که ایران می‌تواند نقدی و بدون دریافت وام خارجی، آنها را خریداری کند، این قراردادها آنقدر بزرگ هستند که نمی‌تواند آنها را لغو کرد اما اجرای کامل آنها نیز بسیار حساسیت‌برانگیز است.

برتراند گرابوسکی، کارشناس پیشین تامین مالی قراردادهای هوانوردی گفت: من نمی‌دانم چه کسی تمایل خواهد داشت که با وجود چنین فضای منفی در آمریکا، تامین مالی این قراردادها برای ایران را انجام دهد.

این امر سبب بروز نگرانی‌های برای بوئینگ که خود را برای آغاز ساخت 15 فروند هواپیمای دو موتوره 777-300 ای‌آر آماده می‌‌کند، شده است. قرار است این هواپیماها در آپریل آینده به ایران تحویل شود.

به نظر می‌رسد که سرنوشت این هواپیماهای غول‌پیکر که بخشی از قرارداد فروش 80 جت به ایران هستند، بر حفظ فرصت‌های شغلی این شرکت تاثیر دارد چرا که بوئینگ تلاش می‌کند تا با فروش به ایران، مانع از کاهش بیشتر تولید یکی از پرسودترین مدل‌های خود شود. به نظر می‌رسد که این روزها شرایط بوئینگ 777 به میزان فزاینده‌ای دشوار است.

از طرف ایران نیز موانع غیرمنتظره‌ای به وجود آمده است. منابع مالی گفتند بوئینگ قبلا ایران را در صف خرید برای جت‌ها عقب‌تر برده زیرا این کشور هنوز مبلغی به این شرکت پرداخت نکرده است.

بوئینگ فعلا می‌تواند با جابجایی تحویل‌های مربوط به ایران با دیگر ایرلاین‌ها این وضعیت را مدیریت کند اما در صورت لغو کامل سفارشات ایران‌ایر، فشار جدیدی بر خط تولید بوئینگ 777 وارد می‌شود.

هرچند که اتحادیه اروپا از توافق هسته‌ای حمایت می‌کند اما صادرات هرگونه هواپیمای غربی به ایران به اجازه دولت آمریکا بستگی دارد زیرا برخی از قطعات آنها در آمریکا تولید می‌شود.

این بدان معناست که ایرباس نیز ممکن است در دعوای میان بوئینگ و منتقدان که می‌خواهند قرارداد کلا لغو شود، گیر بیفتد. چیزی که احتمالا تنش‌های میان ایران با اروپا را تعمیق می‌کند.