به گزارش تجارت نیوز، تحولات اخیر اقتصاد جهانی تصویری پیچیده از چالشهای مالی دولتها و تغییرات پرشتاب در عرصه فناوری ارائه میدهد. در حالی که کشورهای اروپایی با معضلات کسری بودجه، بدهیهای انباشته و فشارهای سیاسی برای مدیریت هزینههای عمومی دستوپنج نرم میکنند، رقابت در لبه تکنولوژی، از مدلهای زبانی هوش مصنوعی گرفته تا انرژی هستهای و خودروهای برقی، وارد فاز جدیدی شده و کشور چین سخت خود را آماده برنده شدن کرده است.
بودجه بریتانیا و فرانسه
ریچل ریوز، وزیر دارایی بریتانیا، دومین بودجه خود را ارائه داد. بر اساس این بودجه، تا سال مالی 2029-2030 میزان هزینههای سالانه ۱۱ میلیارد پوند (۱۴.۵ میلیارد دلار) و مالیاتها ۲۶ میلیارد پوند افزایش خواهند یافت. افزایش هزینهها در لحظه آغاز شد اما مالیاتها تنها بهصورت تدریجی بالا خواهند رفت، بنابراین دولت در چهار سال آینده ناچار است بیش از برنامهریزی قبلی خود استقراض کند. دولت هیچ تلاش جدی برای کاهش هزینههای روبهرشد رفاهی انجام نداده است. با این حال، واکنش بازارها مثبت بود. هزینه استقراض دولت، بهویژه برای بدهیهای بلندمدت، کاهش یافت و ارزش پوند تقویت شد.
در همین زمان، مجلس ملی فرانسه بخشهایی از پیشنویس بودجه ارائهشده توسط سباستین لکورنو، سومین نخستوزیر این کشور در ۱۲ ماه گذشته را رد کرد. هر دو نخستوزیر پیشین نیز پس از ناکامی در تصویب بودجه خود مجبور به ترک سمت شده بودند.
بسته نجات صندوق بینالمللی پول
صندوق بینالمللی پول توافق کرد که برای اوکراین یک برنامه تامین مالی چهار ساله به ارزش ۸.۲ میلیارد دلار فراهم کند. این منابع برای تثبیت اقتصاد کشور و پوشش هزینههای روبهافزایش جنگ با روسیه استفاده خواهد شد. مقامهای اوکراینی معتقدند این تسهیلات به آنها کمک میکند که از دیگران نیز منابع مالی بیشتری جذب کنند که برای تقویت بودجه عمومی کشور بسیار ضروری است.
روزهای امید برخی و دوره دشوار برخی دیگر
سهام شرکتهای فناوری پس از چند هفته دشوار، روندی رو به بهبود پیدا کردند. شاخص نزدک ۱۰۰ آمریکا بین اواخر اکتبر تا ۲۰ نوامبر هشت درصد سقوط کرد، اما از آن زمان تاکنون پنج درصد افزایش یافته است. این امیدواری سرمایهگذاران با اظهارات مری دیلی و کریس والر، دو نفر از شرکتکنندگان در نشستهای سیاست پولی فدرال رزرو، تقویت شد. اظهارات آنها نشان میداد بانک مرکزی احتمالا در ماه دسامبر نرخ بهره را کاهش خواهد داد. معاملهگران اکنون احتمال این اقدام را بالای ۸۰ درصد میدانند.
با این حال، قیمت سهام انویدیا بیش از پیش سقوط کرد. گزارشهایی در ۲۴ نوامبر نشان داد که متا، یکی از بزرگترین مشتریان انویدیا، در حال بررسی خرید تراشه از گوگل است. روز بعد، انویدیا سه درصد، معادل بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داد. ارزش سهام این شرکت نسبت به اوج خود ۱۳ درصد پایینتر آمده است. همان روز، قیمت سهام AMD، رقیب اصلی انویدیا، چهار درصد کاهش یافت. در مقابل، سهام آلفابت، شرکت مادر گوگل، جهش کرد.
مالباختگان بیتکوین نیز اکنون دوران سختی را میگذرانند. قیمت این ارز دیجیتال از ماه اکتبر تاکنون ۲۷ درصد سقوط کرده است. بسیاری از شرکتهای «گنجینهداری کریپتو» که برای نگهداری داراییهای دیجیتال و فراهم کردن امکان سرمایهگذاری برای سهامداران ایجاد شدهاند، اوضاع بسیار بدتری دارند. برخی گزارشها حاکی از آن است که تعدادی از این شرکتها شروع به فروش داراییهای خود کردهاند و این موضوع نگرانیها درباره ایجاد یک چرخه نزولی تقویتکننده را افزایش داده است.
تصمیمهای جدید شرکتهای بزرگ
شرکت رابینهود اعلام کرد قصد دارد بههمراه ساسکههانا (Susquehanna)، یک صرافی معاملات آتی و مشتقه راهاندازی کند. این کارگزاری قصد دارد مجموعهای از قراردادهای پیشبینی مرتبط با رویدادهایی مانند مسابقات ورزشی و انتخابات ارائه دهد.
شرکت BHP تلاش خود برای خرید شرکت استخراجی کوچک Anglo American را رها کرد. Anglo American در عوض در حال ادغام با شرکت Teck Resources است و طی ۱۸ ماه گذشته دو بار پیشنهادهای BHP را رد کرده است. این دو شرکت در حال ادغام، معادن مس همجوار در شیلی را اداره میکنند و با تکمیل این ادغام، در میان پنج تولیدکننده برتر مس در جهان قرار خواهند گرفت.
تولید ارزانتر و سبقت چین از قدرتهای اقتصادی
مدلهای هوش مصنوعی «باز» چینی که امکان دانلود و ویرایش رایگان دارند، در حال پیشی گرفتن از مدلهای آمریکایی هستند. مطالعهای توسط موسسه فناوری ماساچوست نشان داد که سهم دانلود مدلهای چینی در سال منتهی به ماه اوت ۱۷ درصد بوده، در حالی که مدلهای آمریکایی سهم ۱۶ درصدی داشتهاند.
دههها پس از آغاز سرمایهگذاری در چین، شرکت فولکسواگن اکنون اعلام کرده که میتواند خودروهای برقی را بهطور کامل در داخل چین تولید کند. بر اساس گزارشها، هزینه تولید برخی مدلها در چین حدود ۵۰ درصد کمتر از آلمان است. بزرگترین خودروساز اروپا قصد دارد طی پنج سال آینده حدود ۳۰ نوع خودروی برقی در چین عرضه کند. این شرکت همچنین تلاش کرده شمار کارکنان خود در آلمان را ۳۵ هزار نفر کاهش دهد اما امسال این روند کند شده چراکه تعداد بسیار کمی از کارکنان بهصورت داوطلبانه استعفا دادهاند.
سوخت جدید برای موتور هوش مصنوعی
سرمایهگذاران بیش از پیش روی این فرض که انرژی هستهای، نیروی محرک هوش مصنوعی خواهد بود، سرمایهگذاری میکنند. شرکت x-energy که با حمایت آمازون فعالیت میکند، ۷۰۰ میلیون دلار برای ساخت نزدیک به ۱۵۰ رآکتور ماژولار کوچک در آمریکا و بریتانیا جذب کرده است. دو شرکت رقیب دیگر در حوزه رآکتور هستهای، Valar Atomics و Aalo Atomics نیز اخیرا برای این موضوع سرمایه جذب کردهاند.
شکست نوو نوردیسک
درمان بالقوه آلزایمر که توسط شرکت نوو نوردیسک (Novo Nordisk) و با استفاده از دارویی که پیشتر برای دیابت استفاده میشد توسعه یافته بود، در مرحله پایانی آزمونها شکست خورد. قیمت سهام این شرکت دارویی بزرگ در واکنش به این خبر سقوط کرد و روند نزولی طولانیمدت خود را ادامه داد.
در مقابل، شرکت Eli Lilly، یکی از رقبای نوو نوردیسک، نخستین شرکت حوزه سلامت شد و ارزش بازار آن از یک تریلیون دلار عبور کرد.
جادوی سینما
فیلم «Wicked: For Good»، دومین بخش از اقتباس سینمایی موزیکال موفق برادوی، در اولین آخر هفته اکران خود ۱۵۰ میلیون دلار فروش داخلی داشت. عملکرد این فیلم دومین رکورد سال محسوب میشود و پس از «A Minecraft Movie» در رتبه دوم قرار میگیرد.
