به گزارش تجارت نیوز، این روزها برای شرکت OpenAI نقطه‌عطف مهمی بود. این شرکت اعلام کرد که از این پس، اپلیکیشن‌ها می‌توانند مستقیماً درون ChatGPT اجرا شوند. این تحول به کاربران اجازه می‌دهد بدون نیاز به جابه‌جایی بین برنامه‌های مختلف، کارهایی مانند رزرو سفر، ویرایش طراحی یا ساخت پلی‌لیست موسیقی را انجام دهند. بسیاری از فعالان حوزه فناوری این قابلیت را آغاز عصری تازه در دنیای نرم‌افزار دانستند و حتی برخی پیش‌بینی کردند که پلتفرم ChatGPT در آینده می‌تواند جایگزین فروشگاه اپل (App Store) شود.
اما در میان این هیاهو، نباید اپل را از میدان خارج‌شده تصور کرد. بازطراحی بزرگ دستیار صوتی سیری (Siri) هرچند با تأخیر زیاد، هنوز ظرفیت‌های قابل‌توجهی دارد. اپل با تکیه بر اکوسیستم منحصربه‌فرد خود، که هم سخت‌افزار و هم نرم‌افزار را در اختیار دارد و به حدود ۱.۵ میلیارد کاربر آیفون در جهان دسترسی دارد، می‌تواند همچنان نقش اصلی خود را در دنیای هوش مصنوعی حفظ کند. در مقابل، کاربران فعال هفتگی ChatGPT حدود ۸۰۰ میلیون نفر برآورد می‌شوند. اگر طرح جاه‌طلبانه اپل برای سیری به نتیجه برسد، این شرکت می‌تواند نه‌تنها سلطه‌اش بر بازار اپلیکیشن‌ها را حفظ کند، بلکه شیوه تعامل انسان با فناوری را نیز بازتعریف کند.
چشم‌انداز اپل: پایان دوران آیکون‌ها
دیدگاه اپل در آینده، نابودی اپلیکیشن‌ها نیست، بلکه تغییر نحوه تعامل کاربران با آن‌هاست. اپل در کنفرانس توسعه‌دهندگان جهانی (WWDC) سال گذشته اعلام کرد که می‌خواهد دنیایی بسازد که در آن کاربران به جای لمس آیکون‌ها، با زبان طبیعی و گفت‌وگو با دستگاه‌های خود کار کنند.
هدف اپل حذف انبوهی از آیکون‌های کوچک از صفحه اصلی آیفون است؛ در عوض کاربران با فرامین صوتی یا متنی از طریق نسخه پیشرفته سیری با برنامه‌ها ارتباط برقرار خواهند کرد.
مفهوم سنتی مدیریت زندگی دیجیتال از طریق آیکون‌ها، برگرفته از رایانه‌های رومیزی قدیمی است. اما در عصر هوش مصنوعی، این الگو کهنه به نظر می‌رسد. کاربران امروز ترجیح می‌دهند از دستیارهای هوشمند برای دریافت پیشنهاد رستوران، ساخت پلی‌لیست موسیقی یا مسیر‌یابی استفاده کنند. آنها با هدست یا بلندگوی هوشمند خود فرمان صوتی می‌دهند یا از چت‌بات‌ها برای بررسی محصولات یا خلاصه فیلم‌ها کمک می‌گیرند. هوش مصنوعی اکنون پلی میان انسان و وب است، پلی که نیاز به جست‌وجو در صفحات گوگل یا باز کردن چندین اپلیکیشن را از بین می‌برد.
مدل ChatGPT: نوآوری همراه با محدودیت
سیستم جدید درون‌برنامه‌ای OpenAI تلاش می‌کند این فرآیند را ساده‌تر کند، اما مدل آن هنوز در محیط ChatGPT محصور است. کاربران باید نام برنامه موردنظر را در پیام خود ذکر کنند یا از فهرست داخلی انتخاب نمایند. گزارش‌هایی از رسانه‌هایی چون بلومبرگ نشان می‌دهد که اشتباه در دستورها می‌تواند باعث خطا یا توقف‌های آزاردهنده در بارگذاری شود.
هرچند این رویکرد نوآورانه است، اما هنوز کاملاً روان نیست. کاربران باید هر برنامه را جداگانه نصب کرده و مجوزهای لازم را از طریق فرآیند احراز هویت و گاهی تأیید دومرحله‌ای صادر کنند. پس از تنظیم اولیه، کارکردها بهبود می‌یابد؛ مثلاً کاربر می‌تواند پلی‌لیستی در Spotify بسازد و همان‌جا در ChatGPT آن را اجرا کند.
با این حال، کاربران ناچارند با یک رابط چت‌باتی محدود کار کنند؛ در حالی که در اکوسیستم اپل، تجربه‌ای یکپارچه‌تر و چندوظیفه‌ای در دسترس است. در مدل ChatGPT، برنامه‌ها هویت بصری و طراحی اختصاصی خود را از دست می‌دهند و تجربه‌ی آشنای کاربران در محیطی یکنواخت محو می‌شود.
به‌طور خلاصه، مدل ChatGPT هرچند شگفت‌انگیز است، اما هنوز از راحتی و انسجام آیفون فاصله دارد. اکثر کاربران سال‌هاست با اپلیکیشن‌های خود خو گرفته‌اند و احتمالاً تمایلی به تغییر کامل رابط کاربری به سبک چت‌بات ندارند — مخصوصاً وقتی نسخه پیشرفته سیری در راه باشد.
آیا اپل می‌تواند سیری را نجات دهد؟
اپل در کنفرانس WWDC 2024 نسخه‌ی آزمایشی از سیری مبتنی بر هوش مصنوعی را نمایش داد که قادر به انجام کارهایی مانند بازخوانی متن، یادداشت‌برداری و تعامل هوشمند با اپلیکیشن‌های شخص ثالث بود. اپل تأکید کرد این نسخه نمایشی ساختگی نیست و قابلیت‌ها واقعاً در حال توسعه‌اند.
رویکرد اپل بر توانمندسازی توسعه‌دهندگان متمرکز است. کسانی که از فریم‌ورک SiriKit استفاده می‌کنند، بدون نیاز به تغییر اضافی، از ویژگی‌های جدید بهره‌مند می‌شوند. اپل قصد دارد ابتدا دسته‌هایی چون پیام‌رسانی، رسانه، پرداخت، یادداشت، رزرو رستوران، تمرینات ورزشی و تماس‌های VoIP را هدف قرار دهد.
برای مثال، کاربر می‌تواند به سیری بگوید: «یادداشت‌های ارائه‌ام را باز کن» یا «با پدربزرگم تماس تصویری بگیر» و سیری بدون نیاز به باز کردن چندین برنامه، عمل مورد نظر را انجام می‌دهد. اپل همچنین چارچوب Intents خود را توسعه داده تا سیری بتواند در مرورگرها، اپ‌های فایل‌منیجر، ایمیل و ویرایشگرهای عکس نیز عمل کند.
برتری اکوسیستم اپل
برتری اصلی اپل در یکپارچگی اکوسیستم آن است. برخلاف OpenAI که باید توسعه‌دهندگان را به استفاده از پروتکل بافت مدل (MCP) ترغیب کند، اپل سخت‌افزار، سیستم‌عامل و ابزارهای توسعه را در اختیار دارد. اپ استور نیز محیطی مطمئن برای کشف و توزیع اپلیکیشن‌ها فراهم کرده است.
پلتفرم ChatGPT فعلاً با چند شریک محدود مانند Booking.com، Spotify، Canva و Expedia کار می‌کند، اما رشد آن کند است. این فاصله زمانی می‌تواند فرصتی طلایی برای اپل باشد تا نسخه‌ی نهایی سیری را کامل کند. بر اساس گزارش‌ها، نسخه آزمایشی سیری جدید قادر است در برنامه‌هایی مانند Uber، YouTube، WhatsApp و Amazon فرمان اجرا کند و احتمالاً در سال آینده به‌طور رسمی عرضه خواهد شد.
نبرد برای آینده رایانش شخصی
سلطه اپل بر بازار گوشی‌های هوشمند، موقعیت دفاعی قدرتمندی برای آن ایجاد کرده است. آیفون هنوز موفق‌ترین پلتفرم رایانشی تاریخ است و جایگزینی آن حتی برای OpenAI کار آسانی نخواهد بود. به همین دلیل، گزارش‌ها حاکی از آن است که OpenAI با همکاری طراح افسانه‌ای اپل، جانی آیو (Jony Ive)، در حال ساخت یک دستگاه سخت‌افزاری مبتنی بر هوش مصنوعی است. با این حال، خلق محصولی که از تلفن همراه پیشی گیرد، هنوز رؤیایی دشوار است.
افکار عمومی نیز نسبت به دستگاه‌های همیشه‌فعال مبتنی بر هوش مصنوعی نگرانی‌هایی دارد؛ از حریم خصوصی گرفته تا سوءاستفاده از داده‌ها. این حساسیت‌ها ممکن است مانع از پذیرش گسترده چنین محصولاتی شود.
در نهایت، سیستم OpenAI هنوز واسطه‌ای است که از طریق یک برنامه، برنامه‌های دیگر را کنترل می‌کند. اگر اپل موفق شود سیری را واقعاً هوشمند و طبیعی سازد، دیگر نیازی به چنین واسطه‌ای نخواهد بود.
با وجود تمام عقب‌ماندگی‌ها، اپل هنوز شانس واقعی دارد تا با اکوسیستم گسترده، پایگاه کاربران وفادار و کنترل کامل بر سخت‌افزار و نرم‌افزار، بار دیگر در مرکز تحول هوش مصنوعی قرار گیرد و شاید این بار، واقعاً در هوش مصنوعی موفق شود.
