تغییرات احتمالی تجارت ایران پس از خروج آمریکا از برجام

بعد از خروج آمریکا از برجام نگرانی‌هایی برای آینده صادرات و واردات ایران مطرح شد. چقدر این نگرانی‌ها واقعی است؟ آیا خروج آمریکا از برجام بر تجارت ایران تاثیرگذار خواهد بود؟

رضی میری، عضو هیات رییسه اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف ایران و رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران در گفتگو با تجارت‌نیوز ابتدا درباره تجارت فرش ایرانی گفت: تا قبل از خروج آمریکا از برجام عمده صادرات فرش ایران به آمریکا صورت می‌گرفت و بازارهای دیگر منفعل بوده‌اند.

وی ادامه داد: بعد از برجام کمی شرایط صادرات فرش ایرانی بهتر شده بود. این افزایش هم مربوط به بازار آمریکا بود. گرچه درآمد حاصل از صادرات فرش زیاد نبود ولی سالانه 70 تا 80 میلیون دلار برای ما ارز آوری داشت.

وی افزود: 70 تا 80 میلیون دلار شاید خیلی تعیین کننده نیست ولی نکته این است که همین مقدار درآمد را دیگر نخواهیم داشت. اگر بخواهیم واقع‌بینانه و در عین حال خوش‌بینانه به قضیه نگاه کنیم باید گفت حتی اگر در سه تا چهار ماه آینده تاثیرات این خروج از برجام را حس نکنیم ولی از پنج ماه بعد باید منتظر اثرات این تصمیم آمریکا باشیم.

میری تصریح کرد: نکته قابل توجه این است که بانک‌های جهانی به طور عمده با آمریکایی‌ها ارتباط دارند، بنابراین آمریکایی‌ها می‌توانند از طریق بانک‌ها اروپایی‌ها را مهار کرده و نگذارند اروپایی‌ها به راحتی با ایران فعالیت تجاری داشته باشند.

وی اظهار کرد: در عین حال عمده شرکت‌های خصوصی اروپایی با آمریکایی ها شریک هستند و آمریکایی‌ها مشتری‌های خوبی برای شرکت‌های اروپایی هستند. پس اگر شرکت‌های اروپایی بخواهند بین مشتریان ایرانی با آمریکایی انتخابی داشته باشند قطعا ایرانی‌ها انتخاب آنها نخواهند بود.

میری در ادامه افزود: همچنین شرکت‌های خصوصی اروپایی الزامی به رعایت و تبعیت از استراتژی دولت‌های اروپایی برای ادامه راه ندارند. چون در واقع آنها به منافع شرکت‌های خود و پاسخگویی به شرکایشان فکر می‌کنند و تصمیم دولت‌ها برایشان اهمیت ندارد.

وی بیان کرد: آنچه که در حال حاضر شرکت‌های اروپایی در خصوص تجارت با ایران می‌گویند به طور واضح نشان دهنده این امر است که براساس منافع خودشان در معامله با ایران نظراتشان را اعلام می‌کنند. به این معنی که آنها پیش از خروج آمریکا از برجام با شرکت‌های ایرانی قراردادهایی را منعقد کرده بودند و اگر بخواهند براساس تصمیم آمریکا پیش بروند ضرر خواهند کرد.

میری عنوان کرد: مساله این است که اروپاییان به طور یکپارچه اعلام نظر نمی‌کنند. اتحادیه اروپا با خروج انگلستان شرایط سستی پیدا کرده است. ممکن است آلمان‌ها با قاطعیت فرانسوی‌ها در خصوص تجارت با ایران اظهار نظر نکنند و اگر در این دوره اروپایی‌ها بر مواضع خود نسبت به ایران در مقابل آمریکا استقامت نکنند هیچ‌وقت دیگر هم برای رابطه تجاری با ایران پافشاری نخواهند کرد. این عدم قطعیت اروپاییان برای ادامه تجارت با ایران برای ما خوب نیست.

وی تصریح کرد: در آینده با رکود بسیار در حوزه صادرات و واردات و مشکلات ارزی ناشی از کم فروشی نفت مواجه خواهیم بود. ممکن است شرایط شبیه دوره قبل از برجام نشود. به هرحال احتمال دارد بعضی از کشورها راه‌هایی را برای معامله با ایران پیدا کنند اما این به معنای تجارت با تمام کشورها نیست.

میری بیان کرد: در هر صورت ما با افت درآمد مواجه خواهیم بود. وقتی کشور که عمده درآمدش از طریق صادرات نفت تامین می‌شود دچار کمبود بودجه شود پس درآمد ناشی از صادرات هم کم می‌شود و این امر کشور را به سمت مشکلات اقتصادی داخلی سوق می‌دهد. در چنین شرایطی باید دولت بر افزایش مالیات‌ها فشار بیاورد. وقتی درآمد داخلی تحت تاثیر درآمد خارجی کشور تحت تاثیر قرار بگیرد مردم تحت فشار مالیاتی قرار می‌گیرند و این اصلا خبر خوبی نیست چون باعث تقویت حس ناامیدی در مردم می‌شود.