به گزارش تجارت نیوز، سرنوشت یکی از پرحاشیهترین پروندههای دنیای اقتصاد و فناوری، یعنی پرداخت ۵۶ میلیارد دلار حقوق و پاداش به ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، به مرحله نهایی رسیده است. دیوان عالی ایالت دلاور در آمریکا اکنون مامور تصمیمگیری درباره این بسته غولآساست؛ بستهای که نهتنها موقعیت ماسک بلکه جایگاه دلاور بهعنوان بهشت حقوقی شرکتها را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
از ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۵؛ داستان پاداشی که به دادگاه کشیده شد
ماجرا از سال ۲۰۱۸ آغاز شد؛ زمانی که هیئتمدیره تسلا با موافقت حدود ۷۳ درصد سهامداران، بستهای ۵۶ میلیارد دلاری را بهعنوان «پاداش عملکرد» برای ایلان ماسک تصویب کرد. این پاداش که شامل ۱۲ مرحلهی مختلف از اختیار خرید سهام بود، تنها در صورتی فعال میشد که شرکت به اهداف جاهطلبانهای از جمله رساندن ارزش بازار تسلا به بیش از ۶۵۰ میلیارد دلار در یک دهه دست پیدا کند.
اما در اقدامی کمسابقه، یکی از سهامداران تسلا علیه این بسته شکایت کرد و استدلال نمود که هیئتمدیره هنگام تصویب آن استقلال کافی نداشته و تحت نفوذ شخص ماسک بوده است.
در نتیجه، قاضی کاتالین مککورمیک از دادگاه دلاور در حکمی جنجالی، این پرداخت را «غیرقابل تصور» توصیف کرد و تصمیم هیئتمدیره را لغو نمود.
واکنش ماسک و تهدید به خروج از دلاور
این حکم بلافاصله خشم ایلان ماسک را برانگیخت. او اعلام کرد که قصد دارد دفتر حقوقی تسلا را از ایالت دلاور به تگزاس منتقل کند؛ جایی که خود کارخانههای بزرگ تسلا از جمله «گیگافکتوری آستین» قرار دارند.
با این حال، شرکت تسلا در گامی بعدی از سهامداران خود خواست تا در سال ۲۰۲۴ دوباره درباره این بسته رایگیری کنند. نتیجه؟ ۷۲ درصد از رایدهندگان بار دیگر با پرداخت پاداش به ماسک موافقت کردند.
اما رای سهامداران الزام قانونی برای تغییر حکم دادگاه نداشت، و در نهایت، پرونده در اکتبر ۲۰۲۵ به دیوان عالی دلاور ارجاع شد تا تصمیم نهایی گرفته شود.
چرا چنین مبلغی پرداخت شد؟
در ظاهر، پرداخت چنین پاداشی ممکن است افراطی به نظر برسد، اما باید در نظر داشت که بسته حقوقی ماسک بهطور کامل بر مبنای عملکرد تنظیم شده بود. به عنوان مثال، یکی از شروط فعالسازی این بسته، افزایش دهبرابری ارزش بازار تسلا از حدود ۵۰ میلیارد دلار به بیش از ۶۵۰ میلیارد دلار بود. هدفی که تنها در سه سال، یعنی تا سال ۲۰۲۰ محقق شد.
از آن زمان تاکنون، تسلا به یکی از با ارزشترین شرکتهای خودروسازی جهان تبدیل شده است و بهتنهایی بیش از مجموع ارزش چند خودروساز بزرگ سنتی مانند فورد، بیامو و جنرال موتورز ارزش دارد.
با این حال، منتقدان معتقدند که کاهش ۳۷ درصدی سود تسلا در سال ۲۰۲۴ نشان میدهد زمان بازنگری در چنین پاداشهایی فرارسیده است.
مقایسه نجومی با سایر مدیران عامل
طبق دادههای منتشرشده توسط بیبیسی بیزینس، بسته حقوقی ماسک بیش از ۳۰۰ برابر بیشتر از مدیرعامل بعدی با بیشترین درآمد در سال ۲۰۲۳ بوده و حتی ۳۰۰۰ برابر بیشتر از میانگین حقوق سالانه مدیران عامل شرکتهای بزرگ آمریکایی است.
برای درک بهتر این رقم، اگر پاداش ۵۶ میلیارد دلاری ماسک را با میانگین حقوق سالانه ۱۸۰ هزار دلاری مدیران عامل مقایسه کنیم، معادل دستمزد ۳۱۰ هزار سال کار یک مدیرعامل معمولی است.
گام بعدی: پاداش ۱ تریلیون دلاری؟
در حالی که هنوز حکم نهایی پرونده صادر نشده است، برخی گزارشها حاکی از آن است که تسلا در حال بررسی بسته حقوقی حتی بزرگتری برای ماسک است؛ بستهای که در صورت تصویب، ممکن است ارزش آن به ۱ تریلیون دلار برسد.
در صورت تحقق این برنامه، بستهی ۵۶ میلیارد دلاری کنونی در مقایسه با آن «عدد کوچکی» به نظر خواهد رسید. حرکتی که میتواند موج تازهای از انتقادها را علیه ساختارهای پاداشی شرکتهای فناوری برانگیزد.
پیامدهای اقتصادی و سیاسی برای دلاور
پرونده تسلا تنها یک دعوای مالی نیست؛ بلکه آزمونی برای اعتبار ایالت دلاور بهعنوان پایتخت ثبت شرکتها در آمریکاست. بسیاری از شرکتهای بزرگ جهان به دلیل قوانین تجاری منعطف، دفتر حقوقی خود را در این ایالت ثبت کردهاند.
اگر ماسک تصمیم خود برای انتقال کامل تسلا به تگزاس را عملی کند، ممکن است دلاور میلیاردها دلار از درآمدهای مالیاتی و جایگاه حقوقی خود را از دست بدهد.
پروندهی حقوق ۵۶ میلیارد دلاری ایلان ماسک اکنون به مرحلهی حساس خود رسیده است. نتیجهی تصمیم دیوان عالی دلاور نهتنها میتواند سرنوشت مالی مدیرعامل تسلا را تعیین کند، بلکه ممکن است مسیر آیندهی قوانین حاکم بر پاداش مدیران در شرکتهای آمریکایی را نیز دگرگون سازد.
خواه این مبلغ بیسابقه تایید شود یا لغو، یک نکته مسلم است: ایلان ماسک همچنان بهعنوان یکی از بحثبرانگیزترین چهرههای قرن بیستویکم در خط مقدم خبرهای اقتصادی باقی خواهد ماند.