خطر وصول چک انتخابات در بودجه ۹۸

به گزارش تجارت‌نیوز، رئیس‌جمهوری قرار است لایحه بودجه سال آینده را رسما به مجلس ارائه کند؛ لایحه‌ای که پیش از اعمال نظر نمایندگان با توصیه مقام معظم رهبری با اصلاحیه مواجه شد.

روزهای بودجه‌نویسی در بهارستان روزهای پرکار و دشواری است؛ هم برای دولتمردان و هم برای نمایندگان که باید بخشی از وعده‌های انتخاباتی‌شان را در لوای آن سامان دهند؛ به‌ویژه وقتی قرار است از سال آینده مجلس وارد فضای انتخاباتی شود و پروژه‌ها و طرح‌های عمرانی در حوزه‌های انتخابیه در کارنامه نمایندگان معیاری برای رأی آوری آنها برای انتخاباتی است که اسفند 98قرار است برگزار شود.

دولتمردان گاردشان را برای حفظ کلیات بودجه‌ای که ارائه کرده‌اند بسته نگه می‌دارند و 290نماینده بهارستان اما هرکدام به سبکی یا روشی درصددند وعده‌های کوچک و بزرگشان را به مردم حوزه‌های انتخابیه، نهادهای حامی و سازمان‌های همراه‌شان از طریق بودجه سالانه جبران کنند.

در روند بودجه‌نویسی 2قوه که بیشتر به ماراتن نفسگیر نمایندگان برای پاس کردن چک‌های انتخاباتی در حوزه‌های انتخابیه می‌ماند، لایحه بودجه و اهداف و برنامه‌های آن در یک کفه ترازو قرار می‌گیرد و در کفه دیگر بحث ردیف‌های بودجه‌های عمرانی و جاری به سازمان‌ها و پروژه‌های خرد و کلان. کفه‌ای که گویا برداشت بیشتر هر نماینده‌ای از آن به نفع حوزه انتخابیه یا سازمان‌ها و ارگان‌ها و نهادهای هوادارش به چک سفید امضا می‌ماند که پیروزی نمایندگان در دوره بعدی انتخابات بهارستان را که قریب به 15‌ماه به برگزاری آن مانده است، تضمین می‌کند.

رقابت نمایندگان برای سهم بردن از بودجه سالانه داستان پرتکراری است که خروجی آن منطقه‌نگر شدن بودجه سالانه کشور است.

در بیان نمایندگان مشهور است که هر استانی که تعداد نمایندگان بیشتری داشته باشد، چون قدرت رایزنی و چانه‌زنی بیشتری در کمیسیون تلفیق تدوین بودجه به‌دست می‌آورد، سهم بیشتری از بودجه‌های سالانه می‌برد؛ همین هم سبب می‌شود که به‌زعم محمد کیانوش‌راد، نماینده دوره ششم مجلس بودجه به جای اینکه بودجه کل کشور باشد به بودجه مناطق و بخش‌هایی بدل می‌شود که نمایندگان رایزن یا لابی‌گر بهتری نسبت به دیگر مناطق کشور دارند.

یکی از محافلی که نقش رایزنی و لابی‌گری برای سهم گرفتن از بودجه در آن پررنگ است کمیسیون تلفیق و نمایندگانی است که به چهره‌های ثابت این کمیسیون بدل شده‌اند.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس که ریاست همزمان کمیسیون تلفیق در فصل بودجه‌نویسی را برعهده می‌گیرد، تأثیرگذارترین نماینده مجلس است که می‌تواند در سمت وسوی بودجه‌نویسی و تعلق ردیف بودجه‌ها نقش ایفا کند؛ به همین دلیل هم هست که یافتن آن جز در جلسات کمیسیون تلفیق برای نمایندگان دیگر دشوار‌تر می‌شود و تماس‌های گاه و بیگاه تلفن همراهش می‌تواند رکورد منحصر به فردی را ثبت کند.

در کنار نقش‌آفرینی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس برخی نمایندگان هستند که به عضو ثابت کمیسیون تلفیق بدل شده‌‎اند و شاید رمز استمرار حضورشان در ادوار مجلس صندلی ثابت‌شان در این کمیسیون است.(کمیسیون تلفیق ترکیب 45نفره‌ای است متشکل از 9عضو کمیسیون برنامه و بودجه و 3نماینده از کمیسیون‌های تخصصی مجلس که با انتخاب کمیسیون به هیأت‌رئیسه مجلس معرفی می‌شوند.)

10نفر از نمایندگان مجلس هم حافظ منافع ملی نیستند

بودجه‌نویسی روندی پرکار و پرحاشیه در بهارستان است که کمتر نماینده‌ای حاضر به پرده‌برداری از این روند می‌شود. در این بین اما توجه به سخنان نمایندگان ادوار مجلس که دیگر عزمی برای حضور در بهارستان ندارند قابل توجه و تامل است؛ چنان که محمدرضا باهنر، نایب‌رئیس ادوار هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی دیروز در دیدار اعضای شورای مرکزی حزب بیداری اسلامی، گفت: اکنون غصه دولت و مجلس را می‌خورم که می‌خواهند بودجه سال بعد را ببندند، هر کدام‌یک طور توصیه و تجویز می‌کنند. یک چک داریم که همه هم مستحق دریافت هستند. حوزه دفاع، سلامت، آموزش و پرورش و… همگی بودجه می‌خواهند و مملکت باید اداره شود.

او با ابراز نگرانی از برخی نظرات غیرکارشناسی در ارتباط با بودجه گفت: مردم گرفتارند دلمان هم می‌سوزد اما آنقدر این بودجه را غیرکارشناسی تقسیم می‌کنند و رشد می‌دهند که بودجه متورم می‌شود و مانند کیک پوکی می‌شود که به ظاهر 3کیلویی است اما روی ترازو که می‌گذاریم یک کیلو بیشتر نیست.

وی با بیان اینکه مسائل مملکت از 8 علت در 3 گروه ساختاری، رویکردی، عملکردی قرار می‌گیرد، گفت: در بعد ساختاری، مجلس را در نظر بگیریم که این موضوع ربطی به اصلاح‌طلبی و اصولگرایی ندارد. خاستگاه مجلس این است که 290 نماینده قسم می‌خورند حافظ منافع ملی باشند؛ درحالی‌که 10نفر هم اینگونه نیستند. منافع ملی در مجلس صاحب ندارد. در تئوری می‌گوییم منافع ملی در رأس امور است.

باهنر گفت: متأسفانه در مجلس هرکسی طرفدار اهداف خودش است؛ یکی معلمان، یکی کارگران و برخی فقط به فکر حوزه انتخابیه خودشان هستند. متأسفانه ساختار مجلس این است که نمایندگان به‌دنبال منافع منطقه‌ای هستند و هیچ‌کس به منافع ملی فکر نمی‌کند.

نسخه صاحب‌نظران برای بودجه‌نویسی مجلسی‌ها

در کنار تب و تاب ویژه بودجه‌نویسی در بهارستان، جمعی از کارشناسان و صاحب‌نظران از طریق شبکه‌های اجتماعی یا مصاحبه با رسانه‌ها به میدان آمده‌اند و با تأکید بر اینکه شرایط اقتصادی کشور ویژه است و ساماندهی آن اهتمام جدی می‌طلبد، باید‌ها و شاید‌های بودجه‌نویسی در این سال حساس را به نمایندگان ارائه می‌کنند.

نسخه ارائه شده نمایندگان ادوار مجلس، فعالان اقتصادی و سیاسی و فعالان احزاب برای تدوین برنامه اقتصادی سال آینده کلید واژه‌ای مشترک دارد و « بودجه ملی به جای بودجه بخشی‌نگر و منطقه‌ای» نسخه مورد توافق آنها برای ساماندهی اوضاع اقتصادی کشور و کاهش مسائل و مشکلات معیشتی مردم است.

صادق زیبا‌کلام، مصطفی درایتی، محمد غرضی، مرتضی مبلغ، ابوالقاسم رئوفیان، ایرج ندیمی، حسین جلال‌پور، محمد کیانوش‌راد، محمد هاشمی و… ازجمله صاحب‌نظرانی هستند که این روزها در مصاحبه‌هایشان مکررا به تغییر سبک بودجه‌نویسی در کشور تأکید کرده‌اند و اعمال نگاه ملی در مباحث به جای توجه به مشکلات منطقه‌ای و بخشی‌نگری را کلید عبور کشور از شرایط دشوار اقتصادی فعلی می‌دانند و می‌گویند پرداختن به مشکلات معیشتی مردم مهم‌ترین اصلی است که در بودجه 98باید مورد توجه قرار گیرد.

با ارائه لایحه بودجه 98، توپ در زمین مجلس قرار می‌گیرد و این نمایندگان هستند که تصمیم خواهند گرفت با دست پر به حوزه‌های انتخابیه‌شان برگردند یا اینکه با نگاه اجماعی و ملی نسخه‌ای مشترک برای سرتاسر کشور بپیچند؟ باید منتظر ماند و دید بودجه 98بر روال گذشته به سمت مناطق وی‍ژه غش می‌کند یا طلسم گام برداشتن به سمت توسعه متوازن در بودجه سال آینده بعد از 4دهه شکسته خواهد شد؟

منبع: روزنامه همشهری