به گزارش تجارت نیوز، در جهان طلا، هند پدیدهای بیهمتاست. کشوری که سالانه صدها تن طلا وارد میکند، میلیونها قطعه سکه و شمش در آن خرید و فروش میشود و تقریباً هیچ مناسبت مذهبی یا خانوادگی در آن، بدون درخشش طلای زرد نمیگذرد. با این حال شاید تعجبآور باشدکه هند با این حجم عظیم مصرف، فقط یک سکه طلا در بازار جهانی ارائه میدهد و آن هم سکه سوورین بریتانیاست!
با وجود اینکه طلا با زندگی مردم هند عجین شده، اما به دلیل استعمار انگلیس از سالهای ۱۸۰۰ تا ۱۹۴۷ میلادی، همچنان هیچ سکه ملی در این کشور با هویت هندی ضرب نمیشود. با این حال اما تجارتنیوز به دلیل اهمیت این کشور در دنیای خوش آب و رنگ طلا و تنوع سکههای غیررسمی در مراسم مختلف، در این قسمت به تاریخچه سکه طلای هند پرداخته است.
سکه هندی؛ از استعمار تا سنت
سکه سوورین (Sovereign) اصالتاً بریتانیایی است؛ اولین بار در سال 1817 طراحی شد و به سرعت به نماد پول طلای امپراتوری بریتانیا تبدیل شد. با گسترش مستعمرات، این سکه در کشورهای گوناگونی از جمله هند، استرالیا، آفریقای جنوبی و کانادا ضرب شد.
ضرابخانه بمبئی در سال 1918 برای مدت کوتاهی سوورینهایی با نشان حرف انگلیسی «I» مخف (India) ) ضرب کرد. هرچند این ضرب تا سال بعد متوقف شد، اما خاطره و نماد سوورین در حافظه طلایی هند باقی ماند.
بازگشت سوورین در قرن ۲۱
هند پس از استقلال برای دههها، سکه طلای رسمی بینالمللی نداشت. اما در سال ۲۰۱۳ و در قالب طرح «ساخت هند» (Make in India)، با همکاری مستقیم Royal Mint بریتانیا، تولید رسمی سکه سوورین در هند از سر گرفته شد. این سکهها هم اکنون با عیار ۲۲ (۹۱.۶۷ درصد طلا)، وزن یک هشتم اونس و طراحی سنتی جورج و اژدها تولید میشوند و مهر تایید دولت بریتانیا را دارند.
در سالهای اخیر، چهره چارلز سوم- ابتدا بدون تاج و سپس با تاج سلطنتی- در نسخه یادبود تاجگذاری بر روی سکههای سوورین نقش بسته است. در سوی دیگر سکه، همچنان نقش کلاسیک سنت جورج در حال کشتن اژدها، طراحی ماندگار بندتو پاستروچی از قرن نوزدهم، بهچشم میخورد. این طرح که نمادی از شجاعت، سنت و قدرت است، هویت اصلی سکه سوورین را تشکیل میدهد، چه در بریتانیا ضرب شده باشد، چه در بمبئی.
سوورین هند، سکهای بدون تصویر
گفتنی است سکههای سوورین ضربشده در هند در دسترس عمومی نیستند و تصویری رسمی از آنها منتشر نشده است، اما طراحی آنها کاملاً با نسخههای Royal Mint بریتانیا یکسان است. بهعبارتی، آنچه امروز در لندن ضرب میشود، با همان دقت و جزئیات، در ضرابخانههای مجاز هند نیز تولید میشود.
به همین دلیل، اگرچه سوورینهای هندی دیده نمیشوند، اما چهرهاش برای علاقهمندان ناشناس نیست؛ زیرا نسخه بریتانیایی، همان چهره را بارها و بارها بهنمایش گذاشته است.
سکههای داخلی هند بدون عیار و استاندار جهانی
هند در کنار سکه سوورین، هر سال حجم بزرگی از سکههای طلای غیررسمی نیز تولید میکند. این سکهها طیف متنوعی دارند؛ از نمونههای مذهبی با نقش خدایانی چون لاکشمی یا گنش—که بهعنوان نذر یا هدیه در معابد و مناسبتهای مذهبی رایجاند—تا سکههای جشنوارهای که در مناسبتهایی مانند دیوالی و آکشایا تریتیا با تقاضای چشمگیر روبهرو میشوند.
همچنین، ضرابخانههای دولتی هند سکههای یادبودی با چهره شخصیتهای ملی همچون مهاتما گاندی، جواهر لعل نهرو و بی. آر. آمبدکار ضرب میکنند که جنبه فرهنگی و تاریخی برجستهای دارند.
سکههای تولید داخلی در هند با وجود محبوبیت بالا در میان مردم، نه عیار و وزن استاندارد جهانی دارند و نه پشتوانه قانونی برای بازارهای بینالمللی.
چرا فقط سوورین؟
حضور بینالمللی یک سکه طلا نیازمند استانداردهایی دقیق است. از جمله آنها میتوان به عیار قابل اعتماد، طراحی شناختهشده، مهر ضرب معتبر و پشتوانه قانونی از طرف بانک مرکزی یا ضرابخانه رسمی آن کشور اشاره کرد.
سکه سوورین، هرچند بریتانیاییالاصل است، اما تنها سکهای است که از طرف Royal Mint با مهر رسمی در هند ضرب میشود و در نتیجه در بازار جهانی مورد خرید و فروش قرار میگیرد.
تجارتنیوز در قسمت بعدی، به قلب آمریکای لاتین میرود و سکه طلای سنتناریوی مکزیک را بررسی میکند؛ جایی که فرشتهای طلایی، نماد استقلال و غرور ملی، بر یکی از زیباترین سکههای جهان حک شده است.
گزارشهای بیشتر را در صفحه طلا و ارز بخوانید.