دلار ارزان‌تر می‌شود؟

دلار که در بازار آزاد تا ۲۶ هزار تومان و در صرافی ملی تا ۲۳ هزار تومان رسیده بود، عقبگرد کرد. امروز دلار در صرافی ملی به ۲۰ هزار و ۶۰۰ تومان عقب‌نشینی کرد. دولت و بانک مرکزی اعلام کرده‌اند که نرخ دلار را باز هم کاهش می‌دهند و البته برای نابسامانی بازار ارز دو دلیل عمده آورده‌اند.

به گزارش تجارت‌نیوز یکی دست خالی دولت که ناشی سقوط صادرات و محدود شدن درآمدهای ارزی است و دیگری صادرکنندگانی که ارز خود را برنگردانده‌اند. در این میان اما، ماجرا فراتر از قصور صادرکنندگان است و گویا پای فسادهای ارزی در پوشش صادرکنندگان در میان است.

دولت اعلام کرده ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی در دو سال گذشته برنگشته است. این در حالی است که رقم صادرات غیرنفتی پارسال فقط هشت میلیارد دلار است و با این حساب معادل بیشتر از سه سال صادرات غیرنفتی درآمدش به کشور نرسیده و رقم ادعایی دولت در شرایط سقوط درآمد نفت پرسش‌برانگیز است.

نکته دیگر این است که به نظر می‌رسد افرادی در لباس صادرکننده مرتکب فساد ارزی شده‌اند. بر اساس گزارش روزنامه ایران «طبق آخرین ارزیابی‌های صورت گرفته ۱۵ هزار شرکت حقیقی و حقوقی که از سال ۹۷ صادرات انجام دادند، ارز خود را وارد کشور نکرده‌اند.» سال ۹۷ همان سالی است که ارز ۴۲۰۰ تومانی، سبب شد بیشتر از شش هزار و ۴۰۰ صادرکننده جدید به تعداد صادرکنندگان کشور اضافه شد. نام‌های جدیدی که گفته می شد شرکت‌های صوری ثبت کرده‌اند.

همان زمان، سازمان توسعه تجارت اعلام کرد ۵٫۷ میلیارد دلار صادرات با کارت‌های جدید انجام شده. به عبارتی ۱۲ درصد از کل صادرات سال ۹۷ توسط افراد و شرکت‌هایی بدون پیشینه صادراتی صورت گرفت. تجارتی به نام صادرکنندگان و به کام دلالان.

حالا این فساد که ابعاد آن چندان روشن و دقیق نیست، به اسم صادرکنندگان تمام شده و صدای صادرکننده‌های قدیمی و شناسنامه‌دار کشور را درآورده است. دولت و بانک مرکزی حالا به جای آنکه ابعاد این ماجرا را به صراحت روشن و متخلفان را دادگاهی کنند، بر عموم صادرکنندگان فشار می‌آورند.

هرچند که در این میان کارشناسان اقتصاد عقیده دارند که کلیت ماجرا یعنی مقصر شمردن صادرکنندگان در نابسامانی بازار ارز اما و اگر دارد و دولت و بانک مرکزی نمی‌توانند به همین راحتی توپ گرفتاری‌های بازار ارز را به زمین صادرکنندگان پاس دهند.

برای اطلاع بیشتر از جزییات ماجرای ارزهای صادراتی می‌توانید یادداشت «انتظار برای دلارهای نامرئی» را بخوانید. همچنین یادداشت «نتیجه سیاست بازگشت ارز صادراتی» درباره چشم‌انداز رفتار دولت برای بازگرداندن دلارهای صادرات توضیح می‌دهد.