موضوعات داغ: # قیمت مصالح # قیمت مصالح ساختمانی # پیش بینی بازارها # بازار سهام # بورس کالای ایران # قیمت خودرو # پیش بینی قیمت دلار # قیمت سکه
«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:

دوئل آمریکا و چین؛ وقتی جهان شاهد رویارویی پرهزینه مغزهای ماشینی خواهد بود

دوئل آمریکا و چین؛ وقتی جهان شاهد رویارویی پرهزینه مغزهای ماشینی خواهد بود
شی جین‌پینگ همواره بر کابرد عملی هوش مصنوعی تاکید کرده است و گفته که بخش هوش مصنوعی چین باید «به‌شدت کاربردمحور» باشد.

به گزارش تجارت نیوز، چند روز پیش از برگزاری مراسم تحلیف دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۵، «سم آلتمن»، مدیرعامل شرکت OpenAI، در تماسی تلفنی به رئیس‌جمهور منتخب گفت که ایالات متحده در طول دوره ریاست‌جمهوری ترامپ به سطحی از هوش عمومی مصنوعی هم‌تراز با انسان دست خواهد یافت. آلتمن این دستاورد را در قالب رقابتی هستی‌شناختی میان ایالات متحده و چین تفسیر کرده است.

رقابت در میدان هوش مصنوعی

تمایل به پیروزی در این رقابت، بسیاری از اقدامات دولت آمریکا را تبیین می‌کند؛ از جمله اعمال کنترل‌های صادراتی دولت بایدن علیه چین، پروژه عظیم ۵۰۰ میلیارد دلاری مرکز داده موسوم به «استارگِیت» و همچنین برنامه عملیاتی که ترامپ هفته گذشته برای تسریع توسعه هوش مصنوعی ارائه کرد.

هر دو کشور سرمایه‌گذاری‌های سنگینی در این فناوری انجام داده‌اند، اما دست‌کم به ظاهر، اهداف متفاوتی را دنبال می‌کنند. در حالی که رهبران آمریکا بر توسعه پیشرفته‌ترین مدل‌های هوش مصنوعی متمرکز هستند، سیاست‌گذاران چینی بیشتر بر کاربردهای گسترده این فناوری تاکید دارند.

حزب کمونیست چین با تکیه بر اصطلاحات رایج در سیلیکون‌ولی ظاهرا به میزان همتایان آمریکایی اش دل‌باخته (هوش عمومی مصنوعی) نیست. اگرچه آزمایشگاه‌های برجسته‌ای مانند DeepSeek و Zhipu و Stepfun در چین، دستیابی به هوشی هم‌سطح با ذهن انسان را هدف خود اعلام کرده‌اند، مقامات بلندپایه دولتی در چین به‌ندرت به موضوع هوش مصنوعی اشاره‌ دارند.

پشت پرده پیشروی آمریکا

یکی از دلایل این امر، نبود واژه‌ای رسمی در دولت چین است که معادل دقیق آنچه آلتمن و دیگران از AGI به کار می‌برند، باشد. واژه مورد استفاده در چین «tongyong rengong zhineng» است که ترجمه تحت‌اللفظی آن «هوش مصنوعی با هدف عمومی» است. این اصطلاح، بیشتر به سیستم‌هایی با کاربردهای چندگانه اشاره دارد تا هوشی در سطح انسان.

علاوه بر این، دولت چین گام‌های مشخصی برای ساخت زیرساخت فیزیکی لازم برای AGI برنداشته است. این کشور در ساخت «ابرخوشه‌های محاسباتی» مشابه آنچه شرکت‌های بزرگ آمریکایی انجام می‌دهند، عملکردی روشنی ندارد. با این حال شی جین‌پینگ همواره بر کابرد عملی هوش مصنوعی تاکید کرده و گفته بخش هوش مصنوعی چین باید «به‌شدت کاربردمحور» باشد. از ربات‌های صنعتی گرفته تا محصولاتی مانند Manus (یکی از عوامل هوش مصنوعی پیشرو در چین). حال ظاهرا این رویکرد به واقعیت تبدیل شده است.

با این حال، شی جین‌پینگ به‌صراحت هدف «رسیدن و پیشی گرفتن از آمریکا» در حوزه علم و فناوری، از جمله در زمینه هوش مصنوعی را اعلام کرده است. پس چرا نه در AGI؟

در قلب حوزه فناوری چین چه می‌گذرد؟

در این میان تاثیر محدودکننده تحریم‌های صادراتی آمریکا را نمی‌توان نادیده گرفته؛ تحریم‌هایی که توانایی چین برای دستیابی به قدرت محاسباتی عظیم موردنیاز مدل‌های آینده را کاهش داده است. دلیل دیگر شاید این باشد که مقامات چینی، AGI را مفهومی انتزاعی و نه در دسترس می‌دانند و ترجیح می‌دهند بر اهداف ملموس‌تر تمرکز کنند. اگر تصور سیلیکون‌ولی درباره AGI نادرست باشد، تمرکز چین بر کاربردها، رویکردی دوراندیشانه خواهد بود.

اما احتمال سومی نیز وجود دارد که نگران‌کننده‌تر است: شاید حزب کمونیست چین، بنا بر طبیعت همیشگیِ پنهان‌کار خود، علاقه‌اش به AGI را از انظار پنهان کرده باشد. این رفتار، پدیده‌‌ای جدید نیست؛ چین در حال اجرای گسترده‌ترین برنامه تسلیحاتی هسته‌ای از زمان جنگ سرد تاکنون است، بدون آن‌که ابعاد واقعی آن را به‌طور علنی بپذیرد. ممکن است حزب کمونیست بیم آن داشته باشد که اگر به‌صورت آشکار علاقه خود به AGI را بیان کند، با واکنش‌های شدیدتری از سوی ایالات متحده روبه‌رو شود.

رویارویی غافلگیرانه

پیامد شرایط حاکم این است که حتی اگر ایالات متحده و چین به‌ظاهر در مسیرهای متفاوتی از توسعه هوش مصنوعی گام برمی‌دارند، رقابت مستقیم میان آن‌ها بسیار شدید خواهد بود. خواه شی جین‌پینگ نسبت به AGI تردید داشته، خواه به شکل پنهانی در مسیر دستیابی به این نوآوری تعریف شود، در هر دو فرضیه خطر بروز «غافلگیری فناورانه» برای هر دو طرف بسیار بالاست؛ وضعیتی که در آن، رقیب به قابلیتی فناورانه به‌طور غیرمنتظره دست می‌یابد و در نتیجه، خطر درگیری بیشتر می شود.

اگر جدول زمانی آلتمن درست باشد و آمریکا به‌سرعت به AGI در سطح انسانی دست یابد، این مساله برای پکن غافلگیرکننده است. از همین رو چین ممکن است از ترس از دست رفتن رقابت راهبردی، واکنشی تهاجمی نشان دهد؛ از عملیات سایبری گرفته تا اعمال فشار دیپلماتیک، تهدید و حتی توسل به زور نظامی. در سناریوی معکوس، اگر رهبران چین در حال مخفی‌کاری در مورد پروژه‌های AGI خود باشند، این آمریکا خواهد بود که با شوکی ناگهانی روبرو می‌شود و برای بازیابی تعادل، به گزینه های سخت گیرانه تری متوسل خواهد شد.

این سناریوها بر یک حقیقت راهبردی مهم تاکید دارند: هر یک از دو روند تشدید رقابت آمریکا و چین از یک سو و پیشرفت‌های سریع در هوش مصنوعی از سوی دیگر، به‌تنهایی تحولات بنیادینی را در جهان رقم خواهد زد. اما وقوع همزمان و پیوسته این دو روند، خطری بی‌سابقه ایجاد خواهد کرد.

سیاست‌گذاران جهان آمادگی کافی برای مدیریت هم‌زمان این تحولات راهبردی و فناورانه را ندارند. بسیاری از آنان حتی در پیگیری آخرین پیشرفت‌های هوش مصنوعی دچار مشکل‌اند، چه برسد به آن‌که برای پیامدهای ژئوپلیتیکی آن برنامه‌ریزی کنند. اما باید از همین حالا برای کاهش خطرات آماده شوند. سال‌های پیش‌رو بسیار پرمخاطره‌تر از آن چیزی خواهند بود که سرمایه‌گذاران حوزه فناوری و حتی سیاست‌مداران تصور می‌کنند.

نظرات
آخرین اخبار
پربازدیدترین اخبار

وب‌گردی