در چنین شرایطی، ظرفیت‌های موجود برای گسترش روابط اقتصادی به‌تنهایی کافی نیست. ادامه روند فعلی، بدون اصلاح زیرساخت‌های تجاری، ثبات در سیاست‌گذاری و هماهنگی با طرف عراقی می‌تواند باعث کاهش تدریجی سهم ایران در بازار عراق شود. از این رو، بازنگری در رویکردها و برنامه‌ریزی بلندمدت برای توسعه روابط ایران و عراق یک امر ضروری محسوب می‌شود.
صادرات ایران به عراق از مرز ۱۲ میلیارد دلار عبور کرد
محمد هلاکو، عضو هیأت نمایندگان اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، درباره وضعیت تجارت خارجی ایران و عراق در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: بر اساس آمار منتشر شده، میزان صادرات ایران به عراق در سال گذشته بین ۱۲ میلیارد تا ۱۳ میلیارد دلار بود که حدود یک‌سوم آن، معادل چهار میلیارد دلار، به اقلیم کردستان اختصاص داشت.
چه کالاهایی از ایران به عراق صادر می‌شوند؟
عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در پاسخ به این پرسش که چه کالاهایی به عراق صادر شده و چه کالایی از عراق به ایران وارد شده؟ عنوان کرد: ازجمله کالاهای صادر شده می‌توان به مواد غذایی، میوه و تره‌بار، مصالح ساختمانی و محصولات پتروشیمی اشاره کرد.
او اضافه کرد: کالاهایی نظیر شمش طلا، ضایعات باطری و ضایعات آلمینیوم از عراق به ایران وارد شده‌اند.
این فعال صنفی درباره مسیرهای ترانزیت کالا از ایران به عراق تصریح کرد: در بحث کالاهای صادراتی، این کالاها به مرزهای خروجی کشور می‌روند و سپس با کامیون‌های عراقی وارد این کشور می‌شوند.
تجار عراقی به دلیل تحریم‌ها تمایلی به همکاری با ایران ندارند
هلاکو با اشاره به عدم تمایل عراق به تجارت با ایران توضیح داد: عراق به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران، تمایل چندانی به همکاری اقتصادی با ایران ندارد. چراکه دولت عراق مشابه بانک مرکزی ایران، بیش از یک سال است که به واردکنندگان خود ارز ترجیحی اختصاص می‌دهد.
او افزود: این ارز شامل کالاهای صادراتی ایران به عراق نمی‌شود. برای حل این مشکل، لازم است مسئولان ایرانی وارد مذاکره مستقیم با طرف عراقی شوند. در غیر این صورت، تجار عراقی انگیزه خود را برای ترانزیت از مسیر ایران یا واردات کالاهای ایرانی از دست می‌دهند که این امر تجارت خارجی دو کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
تجارت خارجی ایران و عراق به ۲۰ میلیارد دلار می‌رسد؟
عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق درباره چشم‌انداز تجارت ایران و عراق اظهار کرد: نکته‌ای که رئیس جمهوری و مسئولان ارشد در سفر سال گذشته خود به عراق بر آن تاکید داشتند، این است که تجارت خارجی دو کشور باید تا سال ۲۰۲۸ به ۲۰ میلیارد دلار افزایش یابد.
او افزود: پیش از هر اتفاقی، باید زیرساخت‌های این میزان تجارت خارجی میان دو کشور فراهم شود. اگر وضعیت فعلی ادامه پیدا کند، از احتمال رسیدن به این مقدار تا سال ۲۰۲۸ کاسته می‌شود.
مشکل بازگشت ارز یکی از چالش‌های اصلی تجارت خارجی است
هلاکو درباره دیگر چالش‌های تجارت خارجی با عراق عنوان کرد: یکی دیگر از چالش‌های تجارت ایران و عراق، مشکل برگشت ارز صادر‌کنندگان و واردکنندگان است. اگر بانک‌های ایرانی بتوانند با بانک‌های عراق همکاری کنند، می‌توان تا حدی این مشکل را برطرف کرد.
این فعال بخش خصوصی برای رفع این مشکل پیشنهاد داد: یکی از راهکارهای اصلی رفع این مشکلات، به‌ویژه در زمینه برگشت ارز، این است که بانک‌های دو کشور با یک‌دیگر ارتباط برقرار کنند تا بتوانند با دینار و یا ارزی به‌غیر از دلار، مراودات تجاری خود را انجام دهند.
واردات ایران از عراق به ۷۵۴ میلیون دلار رسید
آنطور که جهان‌بخش سنجابی شیرازی، دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق، درباره وضعیت واردات ایران از عراق به ایلنا گفته، واردات ایران از عراق به حدود ۷۵۴ میلیون دلار رسید که نسبت به سال ۱۴۰۲ و میانگین ۱۰ ساله، رشد خوبی را به ثبت رسانده است.
