واکنش رهبران کشورهای اروپایی به موضوعات مطرحشده در اجلاس گروه هفت و همینطور حجم بیانیههای پایانی اجلاس، تفاوتهای بسیاری با اجلاس سال گذشته داشته است. بسیاری این تفاوتها را ناشی از حضور ترامپ در این نشست میدانند.
اجلاس گروه هفت سال گذشته در ژاپن انجام شد.
حجم بیانیه منتشرشده در اجلاس امسال، کمتر از یکسوم حجم بیانیه پایانی گروه هفت در سال گذشته بود. این بیانیه منعکسکننده زمینههای مشترک آمریکا با کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و بریتانیا بود. در اجلاس اخیر، ایالات متحده آمریکا به دلیل نپیوستن به دیدگاه مشترک دیگر رهبران، بر سر موضوعِ مقابله با گرمایش زمین، در انزوا قرار گرفت.
تفاوتها تا بدان حد بود که به نظر میرسد نشست 2016 سالها پیش برگزار شده است.
برندگان و بازندگان اجلاس 2017
نمودار زیر برندگان و بازندگان این نشست را بر اساس درصد تراز حساب جاری از تولید ناخالص داخلی، که در مارس 2017 توسط سازمان همکاری و توسعه اقتصادی تهیه شده است، نشان میدهد:
مطابق پیشبینیهای نِیت سیلور تحلیلگر آمریکایی، در سال 2016 ترامپ تنها 25 درصد شانس رئیسجمهور شدن داشت. انگلستان هنوز از اتحادیه اروپا خارج نشده بود. دیوید کامرون از نخستوزیری استعفا نداده بود و پیشبینی میشد فرانسوا اولاند بار دیگر رئیسجمهور فرانسه شود.
موضوعات مطرحشده در نشست
مسئله تغییرات آبوهوایی، تصویب توافق پاریس و همینطور به اجرا درآوردن آن، از موضوعات غیرقابل بحث در اجلاس سال گذشته بود که ترامپ در آن حضور نداشت. سیاستهای حمایتگرایانه خطرناک خوانده شده بود و تجارت آزاد امری مثبت تلقی میشد. دیوید کامرون از اینکه قراردادهای تجاری اتحادیه اروپا با ژاپن و کانادا و همینطور توافقهای تجاری ایالات متحده با کشورهای حاشیه اقیانوس آرام میتواند پانصد میلیارد دلار به اقتصاد جهانی بیفزاید، ابراز خرسندی کرده بود.
حمایت از توافق هستهای ایران و بازگشت این کشور به جامعه جهانی، از موضوعات مورد بحث سال گذشته بود. امسال اما، ایران تنها از جهت ارتباطش با سوریه مورد بحث بود. ترامپ از زمان ریاستجمهوریاش بارها توافق هستهای را بد خوانده و در سفر اخیر خود به عربستان سعودی خواستار انزوای ایران شده است.
نشست سال گذشته با اعلامیهای 32 صفحهای، به علاوه شش ضمیمه که مسائل مختلف، از تروریسم تا بهداشت جهانی را شامل میشد، پایان یافت. رهبران قدرتهای بزرگ جهان، امسال با اختلافات حلنشده در مورد تغییرات آبوهوایی، تجارت آزاد و روسیه، جلسه را ترک کردند.
در میان رهبران، آنگلا مرکل طولانیترین سابقه شرکت در اجلاس گروه هفت را داشته است. او با دونالد ترامپ بر سر مسئله آبوهوایی و خروج آمریکا از توافق پاریس، جنجال داشت و به او هشدار داد که خروجش از این توافق، ریسکهای بسیاری را به همراه دارد.
برخی از همتایان دونالد ترامپ در پاسخ به اینکه حضور او چگونه فعالیت گروه را تغییر داده است، گفتهاند: او در حال یادگیری موضوعات بحثشده در سالهای گذشته و تجربیات دیگر شرکتکنندگان است. این رهبران به زودی متوجه خواهند شد که میزان موفقیت آنها در این آموزش چقدر بوده است.
ترامپ پس از ترک ایتالیا در توئیتی اعلام کرد: تا هفته آینده تصمیم نهایی خود را مبنی بر خروج و یا عدم خروج آمریکا از توافق پاریس اعلام میکنم.
کنترل مرزی
در اجلاس 2016 مذاکرهکنندگان در مورد موضوعاتی چون مهاجرت، بحران پناهندگان، افزایش مساعدت جهانی و فراهم کردن برنامههایی در جهت استقرار و امنیت پناهندگان توافق نظر داشتند. اینبار اما، رهبران اروپایی بیشتر بر مراقبت از مرزها، حق ملی حاکمیت کشورها و ایجاد سیاست در جهت حفظ امنیت ملی تاکید میکردند.
ناسیونالیسم اینبار تنها مختص به آمریکا نبود. تغییرات قابل توجهی در لحن دیگر رهبران اروپایی هم دیده میشد.
ژاپن لحن تندی در قبال مسئله کره شمالی اتخاذ کرد و از شش کشور دیگر خواست به تقویت اقدامات خود علیه کره بپردازند.
دونالد ترامپ با پربار خواندن اجلاس گروه هفت گفته است، سفر اخیر او یک هفته به معنای واقعی «تاریخی» را برایش به ارمغان آورده است.
منبع: بلومبرگ