به گزارش تجارت نیوز، طلا طی سال‌های متمادی، در قالب شمش و سکه‌های محدود در دست بانک‌ها و حکومت‌ها بود. تا اینکه آفریقای جنوبی در سال ۱۹۶۷ انقلابی در بازار طلا به راه انداخت. این کشور سکه‌ای به نام کروگراند ضرب و طلای خالص را وارد جیب مردم کرد؛ سکه‌ای که هم محبوب‌ترین و هم تحریم شد! هم ابزار سرمایه‌گذاری بود، هم نشانه‌ای از تاریخ سیاسی یک کشور.
تجارت‌نیوز در قسمت سوم از سری گزارش‌های «تاریخچه ضرب سکه در جهان»، به قلب معادن طلای آفریقا رفته و قصه سکه‌ای را روایت می‌کند که بازار جهانی را تغییر داد.
روایتی از طلا در دل آفریقا؛ استقلال طلبی و اصالت در سکه جان گرفت
در میانه دهه ۱۹۶۰، آفریقای جنوبی یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان طلای جهان بود. دولت وقت این کشور تصمیم گرفت راهی تازه برای عرضه طلایش به جهان پیدا کند. بنابراین در سال ۱۹۶۷ سکه‌ای از جنس طلا به نام کروگراند (Krugerrand) ضرب کرد.
هدف از ضرب سکه‌های طلا این بود که مردم عادی در سراسر جهان بتوانند بدون نیاز به خرید شمش یا داشتن حساب بانکی خاص طلا بخرند، بفروشند و سرمایه‌گذاری کنند.
روی سکه تصویر پل کروگر (Paul Kruger)، رئیس جمهوری پیشین جمهوری ترنسوال در پایان قرن نوزدهم که چهره‌ای نمادین از استقلال‌طلبی آفریقا در برابر استعمار بریتانیا بود نقش بست. پشت سکه نیز نقش آهوی ملی آفریقای جنوبی اسپرینگ بوک (Springbok) که نمادی از طبیعت، پویایی و هویت بومی است حک شد.
این سکه از طلای ۲۲ عیار ساخته شد و برای افزایش استحکام کمی مس در ترکیب آن به‌کار رفت؛ به همین دلیل رنگ آن اندکی متمایل به نارنجی‌ست.
کروگراند، پرفروش‌ترین سکه طلا در جهان
قیمت‌گذاری نزدیک به طلای جهانی، امکان مبادله در اکثر کشورها و نقدشوندگی بالا، از مهمترین ویژگی‌های این سکه بود. کروگراند به‌سرعت به پرفروش‌ترین سکه طلا در جهان تبدیل شد و تا اوایل دهه ۱۹۸۰، حدود ۹۰ درصد از بازار جهانی سکه‌های طلا در اختیار آن بود.
سایه سیاست بر چهره طلا
محبوبیت کروگراند، قربانی سیاست شد. با تشدید سیاست‌های نژادپرستانه (آپارتاید) در آفریقای جنوبی، از اوایل دهه ۸۰ کشورهای غربی واردات این سکه را ممنوع کردند. ایالات متحده، کانادا و اتحادیه اروپا ضرب سکه‌های خودشان را آغاز کردند تا بازار را از سلطه آفریقای جنوبی خارج کنند.
در نتیجه این سختگیری‌ها سکه‌های American Eagle که تجارت‌نیوز در گزارشی با عنوان «داستان ضرب سکه در آمریکا / وقتی طلا به شکل بوفالو و عقاب در آمد!» به آن پرداخته، Maple Leaf کانادا، Britannia انگلستان و بعدها Panda چین، متولد شد.
کروگراند کجاست؟
پس از پایان آپارتاید، آفریقای جنوبی بار دیگر توانست کروگراند را وارد بازارهای جهانی کند. امروز این سکه همچنان یکی از پرفروش‌ترین سکه‌های سرمایه‌گذاری در جهان است و در نسخه‌های یک اونس، نیم، ربع و یک‌دهم عرضه می‌شود.
باید توجه داشت کروگراند نخستین سکه طلایی بود که نه به عنوان ارز، بلکه فقط برای سرمایه‌گذاری و معامله بر پایه قیمت طلا عرضه شد. هیچ ارزش اسمی روی آن درج نشده و قیمت آن وابسته به نرخ جهانی طلاست.
از معادن آفریقا تا گاوصندوق‌های اروپا
کروگراند در دنیای طلا، آغازگر یک صنعت و چیزی بیشتر از یک سکه است. سکه‌ای که طلا را دموکراتیزه کرد، بازار را جهانی ساخت و با همه سختی‌ها هنوز هم در دسته پرطرفدارترین سکه‌های طلا باقی مانده است.
کروگراند یکی از پرماجراترین سکه‌های طلایی است که جهان به خود دیده است. این سکه، تاریخی در قلب خود دارد که از معادن آفریقا تا گاوصندوق‌های اروپا کشیده شده است.
تجارت‌نیوز در قسمت بعدی این مجموعه گزارش‌ها، به سرزمین برگ افرا می‌رود؛ کانادا و سکه طلای برگ افرا (Maple Leaf).
گزارش‌های بیشتر را در صفحه طلا و ارز بخوانید.
