محدودیت برق پیش از آغاز فصل گرما، گریبانگیر کشاورزان شده و روند فعالیت این بخش را با چالش مواجه کرده است. در چنین شرایطی علاوه بر اینکه امنیت غذایی جامعه تحت تأثیر قرار میگیرد، کشاورزان هم خسارتهای سنگینی متحمل میشوند.
درحالی که تکرار ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی تابستان ۱۴۰۳ در تابستان ۱۴۰۴ پیشبینی شده بود، تحقق پیشبینی اخیر افزایش ۲ درجهای دمای تابستان نسبت به شرایط نرمال، ۳۶۰۰ مگاوات به مصرف پیک برق اضافه خواهد کرد.
در حالی که هر سال با فرا رسیدن تابستان، محدودیت های تامین برق آغاز می شود اما امسال صنایع بزرگ بهعنوان اولین قربانیان ناترازی برق از همین ابتدای سال با محدودیت مواجه شدهاند.
ناترازی انرژی در سالهای اخیر دیگر به بحران تبدیل شده است. این در حالی است که مطابق سند چشمانداز 20 ساله منتشرشده در سال 1384 قرار بر این بود که بهرهوری حوزه انرژی بالا برود. باید گفت که نهتنها این هدف محقق نشد، بلکه بحران ناترازی انرژی تمامی وجوه اقتصاد ایران را گرفتار کرد.
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهوری، اخیراً از اتمام یا به حداقل رسیدن ناترازی برق خبر داده است! این در حالی است که کمبود برق در سال جدید از همان روزهای اول سال نمایان شد.
محدودیت برق سیمان، امسال از ابتدای فصل بهار آغاز شده که این اتفاق، زنگ خطر صنعت سیمان را به صدا درآورده است. احتمال میرود صنعت سیمان در سال جاری مانند سال گذشته نتواند نیاز بازارهای صادراتی و حتی بازار داخل را تأمین کند.
با آغاز زودهنگام گرما و رشد چشمگیر مصرف برق در روزهای ابتدایی سال، هشدارها درباره بروز ناترازی بیسابقه در شبکه برق کشور جدیتر از همیشه به گوش میرسد. آمارها نشان میدهد مصرف برق در تابستان پیشرو ممکن است به سقف ۸۵ هزار مگاوات برسد؛ در حالی که توان تولید شبکه در بهترین حالت حدود ۶۵ هزار مگاوات برآورد میشود. این یعنی کشور با فاصلهای ۲۰ هزار مگاواتی میان تولید و مصرف روبهرو خواهد بود.
بورس سال 1403 را با فراز و نشیبهای بسیاری به پایان رساند و اکنون دغدغه بسیاری از افراد این است که بازار سهام در سال 1404 چه روندی را در پیش خواهد گرفت. آیا بازار سهام بعد از گذشت چهار سال رکود پیاپی میتواند جاماندگی خود را نسبت به سایر بازارهای موازی و حتی تورم، جبران کند؟ مهدی سوری، کارشناس بازار سرمایه، به تجارتنیوز گفته است به طور کلی هیچ فردی نمیتواند آینده بازارهای مالی را پیشبینی کند. او معتقد است، بازار سهام در حال حاضر ارزنده است و P/E پایینی دارد و اگر سطح تنشها مقداری کاهش یابد و دلار توافقی اندکی رشد کند، میتوان نسبت به آینده بورس در سال 1404 خوشبین بود.
«سال بلوا»؛ این شاید نزدیکترین تعبیری باشد که بتوان برای شرایط صنایع ایران در سال ۱۴۰۳ به کار برد. شرایط بحرانی توام با انواع ناترازیها، تورم فزاینده، نابهسامانی ارزی، کسری سنگین بودجه، تحریم و سرکوبها و تصمیمات تحمیلی دولت که اگر برای رفع آنها چارهاندیشی نشود، باید 1404 را «سال بلواتر» دانست.
شبکه خانگی و صنایع در سال 1403، با انواع کمبود انرژی درگیر بودند. حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، در مورد وضعیت ناترازی انرژی در سال 1404 عنوان کرد: متاسفانه در سال ۱۴۰۴ نیز کمبود انرژی ادامه مییابد و رشد فزاینده آن رقم میخورد.
رئیس کمیسیون صنایع مجلس درباره طرحهای در دست برنامهریزی برای رفع ناترازیها در کشور توضیح داد: یک بخش از این برنامه به اجرای پروژههای تولید انرژی در کشور اعم از پنلهای خورشیدی و افزایش بهرهوری نیروگاههای موجود در کشور مربوط میشود. بخش دیگر هم تکالیفی است که بر عهده واحدهای بزرگ و بنگاههای اقتصادی بزرگ گذاشته شده که برای تولید برق مجموعههای خود اقدام کنند و مازاد آن را هم به شبکه بفروشند.
در سالی که گذشت، موضوع ناترازیها توجه همگان را به خود جلب کرد. مردمی که درگیر معیشت روزمره خود هستند، این بار به طور شدیدتری باید با بحران ناترازی انرژی دستوپنجه نرم میکردند. باید دید اوضاع ناترازی انرژی در سال 1403 چگونه بوده است؟
بسیاری از کشورهای جهان از زمان جنگ جهانی اول، تغییر ساعت رسمی کشور را راهکاری برای کاهش مصرف انرژی و افزایش روشنایی روز میدانستند. با این که این قانون در ایران نیز وجود داشت، اما مجلس در سال 1402 آن را لغو کرد.
تولید و صادرات فولاد به دلیل مشکلات ناشی از ناترازی انرژی، با چالشهای متعددی دستوپنجه نرم میکند. با توجه به اوج رسیدن مشکلات ناترازی انرژی و تأثیر آن بر صنعت فولاد، این پرسش ایجاد میشود که تولید و صادرات فولاد در سال 1403 در چه وضعیتی قرار داشت؟
در اسفندماه سال 1383 مجلس هفتم شورای اسلامی، قانون تثبیت قیمت ها را تصویب کرد؛ قانونی که قرار بود هدیهای به مردم ایران و مهارکننده تورم باشد اما یکی از چالشهای اصلی امروز اقتصاد کشور، یعنی ناترازی انرژی را رقم زد.