مراكز فيزيوتراپي ماهانه 60 میلیون سود به جیب می‌زنند

فهيمه اكبري صحت: يكي از مراكز مهم و سودده راه‌اندازی کلینیک فيزيوتراپي است. با توجه به رشد روزافزون خدمات پزشكي و پزشكي بازساختي در كشور مشكلات بسياري از بيماران رو به بهبود است و البته مشتريان اين کلینیک‌ها گاهي ورزشكاران هم هستند اما عمده مشتريان آسيب‌ديدگان سوانح جاده‌ای، سالمندان و آسيب‌ديدگان حوادث غیرمترقبه هستند.

به گزارش تجارت‌نیوز، با توجه به جامعه آماري بالاي اين افراد در سال‌های اخير کلینیک‌هاي خصوصي فيزيوتراپي با ارائه خدمات و كيفيت بهتر راه‌اندازی شده است؛ اما براي داشتن يك کسب‌وکار خصوصي بدون شك مقدمات و ملزوماتي موردنیاز است كه بايد فراهم شود. شايد مهم‌ترین ملزومات راه‌اندازی يك کلینیک فيزيوتراپي تجهيزات و مجوزهاي لازم باشد.[imp content=”پس از دريافت مجوز بايد ملزومات راه‌اندازی مركز تهيه شود. در اين مرحله كلي اصلي و مهم ميزان سرمايه اوليه و چگونگي تخصيص منابع حرف اول را می‌زند”]

طبق آیین‌نامه و ضوابط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مركز فيزيوتراپي به محلي اطلاق می‌شود كه براي انجام فعالیت‌های فيزيوتراپي داير شده و فعاليت روزانه دارد. براي دريافت مجوز اين مركز اقدام‌كننده بايد متخصص طب فيزيكي و توان‌بخشی باشد. از سوي ديگر وجود چند فيزيوتراپيست و همكاري با اين مركز يك الزام به شمار می‌رود.

تاسیس مركز فيزيوتراپي منوط به كسب موافقت اصولي (پروانه تاسیس) از کمیسیون قانونی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بوده كه با رعايت قوانين مصوب و مفاد اين آیین‌نامه اقدام به بررسي و صدور پروانه بهره‌برداری خواهند كرد.همچنين مهم‌ترین شرايط افراد متقاضي راه‌اندازی کلینیک فيزيوتراپي عبارتند از داشتن تابعيت ايراني، عدم اعتياد به مواد مخدر، نداشتن سوءپیشینه، داشتن تخصص طب فيزيكي و توان‌بخشی، داشتن ph.D فيزيوتراپي است.

پروانه تاسیس موسسات فيزيوتراپي بر اساس نظام سطح‌بندی خدمات بهداشتي، درماني صادر می‌شود. در حال حاضر شاخص جمعيتي براي مركز 30 هزار نفر است. براي شروع فعاليت و اخذ پروانه بهره‌برداری، معرفي حداقل 50% كادر فني (مسئول فني و کادر فيزيوتراپ) از دانش‌آموختگان گروه پزشكي و وابسته جوياي كار مورد تائيد دانشگاه كه در مراکز دولتي و خصوصي هيچ نوع اشتغال مداوم نداشته باشند براي تمامي نوبت‌های كاري ضروري است. راه‌اندازی کلینیک آن‌چنان‌که به نظر می‌رسد آسان هم نيست.

در جريان دريافت مجوز بايد اسامي و ليست كاركنان مركز اعلام و از سوي كميته تایید شوند. شرايط افراد ذی‌صلاح براي فعاليت در يك مركز فيزيوتراپي عبارتند از مسئول فني مركز (مطابق ضوابط اين آیین‌نامه)، ph.D در رشته فيزيوتراپي، كارشناس ارشد فیزیوتراپی، كارشناس و كاردان فیزیوتراپی، كاردان و كارشناس مدارك پزشكي و يا پرستاري براي پذيرش بيمار، مسئول فني مراكز فیزیوتراپی بايد داراي مدرك تخصص طب فيزيكي و توان‌بخشی يا مدارك فیزیوتراپی باشد.

پس از دريافت مجوز بايد ملزومات راه‌اندازی مركز تهيه شود. در اين مرحله كلي اصلي و مهم ميزان سرمايه اوليه و چگونگي تخصيص منابع حرف اول را می‌زند.

سرمایه اولیه: بررسی میزان سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کسب‌وکار؟ اين سرمايه در چه بخش‌هایی هزينه می‌شود؟ تجهيزات موردنیاز اين کسب‌وکار چه ميزان از سرمايه را از آن خود می‌کنند؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد كه هزينه خريد يا اجاره ملك بيشتر سرمايه اوليه کسب‌وکارها را به خود اختصاص می‌دهد اما مراكز پزشكي، درماني و خدمات درماني به دليل بالا بودن هزينه و قيمت تمام‌شده دستگاه‌ها از اين موضوع مستثنا هستند. يك مركز فيزيوتراپي ازنظر فضاي كار بايد در يك محيط کاملا اداري باشد. کلینیک بدون شك به يك فضا با حداقل ده اتاق نياز دارد تا بخش‌های مختلف درماني به راحتی پيش برود.

به عبارتي يك فضاي 200 تا 300 متري يا يك ساختمان دوطبقه، هر کدام به وسعت 150 متر به بالا براي مركز نياز است. براي اجاره چنين فضايي بايد حدود 300 تا 400 ميليون وديعه و ماهانه 15 ميليون به بالا اجاره پرداخت كرد.

البته اگر اين مركز در شمال شهر تهران راه‌اندازی شود، بايد اجاره‌ای بالاتر از 30 ميليون تومان را براي آن در نظر گرفت؛ اما تجهيزات و ملزومات مورد نیاز يك کلینیک فيزيوتراپي با توجه به مشكلات مختلف مراجعان بسيار گران‌قیمت و سرسام‌آور است.براي تجهيز يك كلينيك بايد چند دستگاه تهيه كند كه عبارتند از: کرایو cryo6 زیمر هر يك به قيمت 28 تا 30 ميليون تومان (به طور متوسط هر کلینیک بايد دو تا سه دستگاه داشته باشد.) لیزر پرتوان 7 وات با ترالی یکپارچه Opton Pro زیمر به قيمت 45 تا 48 ميليون تومان (يك دستگاه براي يك كلينيك متوسط كافي است).

شاک ویو رادیال بالستیک enpuls زیمر به قيمت 35 تا 40 ميليون تومان (دو دستگاه براي يك كلينيك موردنیاز است.) CPM زانو و لگن به قيمت 8 تا 10 ميليون تومان، ليزر 500 ميلي‌وات به قيمت 8 و نيم تا 10 ميليون تومان (هر کلینیک به طور متوسط به دو دستگاه نياز دارد).

دستگاه فيزيوتراپي 2 كاناله 125 هرتز به قيمت 400 هزار تومان (يك کلینیک به بيش از 5 دستگاه نياز دارد). پله 4 تیکه کاردرمانی به قيمت 500 هزار تومان (هر کلینیک به بيش از 3 دستگاه نياز دارد). دستگاه تحریک الکتریکی ماهیچه به قيمت 1 ميليون 500 هزار تومان (هر کلینیک حدود پنج دستگاه نياز دارد).

دیاتومی US، IR، UV، raction، استیمولاتوز، IF، favadic، Tens، IDC، پله، پارالل شولد روپل، یولی، فریم، صندلی کوالار، وزنه‌های مربوطه، دوچرخه ثابت و غیره.[imp content=”شهرهاي كوچك می‌تواند فرصت مناسبي را براي افرادي كه سرمايه كمتري دارند ايجاد كند اما بر اساس قوانين راه‌اندازی کلینیک در شهرهاي كوچك ممنوع است. مراکز فیزیوتراپی را بر اساس شاخص‌های جمعیتی صادر کنند.”]

از ديگر تجهيزات موردنیاز کلینیک هستند كه براي تهيه آن‌ها حدود 50 ميليون تومان سرمايه مورد نیاز است. يك بررسي ساده نشان می‌دهد كه تجهيز اوليه مركز حدود 200 ميليون تومان سرمايه نياز دارد. پس از تخصيص سرمايه اوليه بايد مراحل بررسي موفقيت را پشت سر گذاشت. بدون شك شناخت چالش‌ها و ریسک‌ها می‌تواند حركت در مسير موفقيت را تسريع كند.

چالش‌ها و ریسک‌ها: کسب‌وکار با چه چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو است؟ صاحب کسب‌وکار چه ریسک‌هایی را باید به جان بخرد؟ این ریسک‌ها چگونه برطرف می‌شود؟

شايد مهم‌ترین مشكل و چالش اصلي يك کلینیک ممنوعيت تاسیس در شهرهاي كوچك باشد. در حالی که شهرهاي بزرگ در مرز اشباع قرار دارند اما در شهرهاي كوچك خبري از يك مركز فيزيوتراپي نيست. همين امر باعث می‌شود تا هر کسی توانایی راه‌اندازی مركز را نداشته باشد. از آنجایی که در شهرهاي بزرگ مانند تهران، مشهد، تبريز و… سرمايه بسيار زيادي براي اجاره، وديعه و يا خريد ملك نياز است.[imp content=”بالا بودن سرمايه اوليه موردنیاز و قوانين سخت‌گیرانه مهم‌ترین مشكلات و چالش‌هاي راه‌اندازی يك مركز فيزيوتراپي است كه آينده شغلي 7000 فيزيوتراپيست در كشور را به خطر می‌اندازد.”]

شهرهاي كوچك می‌توانند فرصت مناسبي را براي افرادي كه سرمايه كمتري دارند، ايجاد كنند اما بر اساس قوانين، راه‌اندازی کلینیک در شهرهاي كوچك ممنوع است. مجوز تاسیس مراکز فیزیوتراپی را بر اساس شاخص‌های جمعیتی صادر می‌کنند؛ به عبارت دیگر با توجه به جمعیت کشور و جمعیت فارغ‌التحصیلان رشته فیزیوتراپی در ایران، شاخص‌های جمعیتی برای اجازه تاسیس کلینیک فیزیوتراپی در نظر گرفته می‌شود.

در آیین‌نامه تاسیس مراکز فیزیوتراپی که به دوره دوم دولت اصلاحات بازمی‌گردد، تاکید شده که با توجه به اطلاعات جمعیتی در آن زمان به ازای هر 30 هزار نفر جمعیت مجوز یک کلینیک فیزیوتراپی داده می‌شود.

در حالی که رشد جمعيتي و سبك زندگي در سال‌های اخير بسيار تغيير كرده است، این شاخص جمعیتی با افزایش تعداد فیزیوتراپیست‌ها باید کاهش یابد. با توجه به اینکه از آن تاریخ تاکنون جمعیت فیزیوتراپیست‌های ایران بیش از سه برابر شده است.نكته اصلی اینجاست که معمولا ممنوعیت ایجاد موسسات جدید در مناطق درآمدزا بوده که دارای مریض فراوان است و به نوعی باعث ایجاد انحصار شده است، همچنين بر اساس ماده 45 فصل نهم قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی هر گونه ایجاد انحصار ممنوع است و رقابت در زمینه‌های مختلف باید توسط دولت تسهیل شود.

راه‌اندازی مراكز درماني در شهرهاي كوچك نه‌تنها در پايين آمدن سرمايه اوليه تاثیر به‌سزايي دارد، بلكه می‌تواند زمينه رقابت سالم را مهيا كند. جزئیات فراوان و آیین‌نامه‌های پیچیده تاسیس مراکز فیزیوتراپی باعث شده که تاسیس یک کلینیک بین شش ماه تا یک سال و گاهی بیشتر به طول بیانجامد و در این مدت فرد موسس هزینه‌های بالایی را متقبل شود.

از طرفی قوانین قدیمی و زائد در زمینه تجهیزات و فضاهای درمانی مورد نیاز موسسات فیزیوتراپی باعث شده که افراد هزینه‌های بالایی برای تاسیس این مراکز متقبل شوند.

در حالی که در کشورهای پیشرفته دنیا بسیاری از این قوانین دست‌وپاگیر حذف‌شده و تاسیس کلینیک‌های فیزیوتراپی را آسان و کم‌هزینه کرده است. نکته مهم این است که برخی از دانشگاه‌های علوم پزشکی با استفاده از اختیارات خود به پیچیدگی این مقررات افزوده‌اند و موانع تاسیس مراکز درمانی را به‌صورت دلخواه افزایش داده‌اند، به طوری که در هر دانشگاه علوم پزشکی شرایط خاصی برای تاسیس مراکز درمانی وجود دارد.

بررسي اجمالي شرايط موجود نشان می‌دهد كه بالا بودن سرمايه اوليه موردنیاز و قوانين سخت‌گیرانه مهم‌ترین مشكلات و چالش‌هاي راه‌اندازی يك مركز فيزيوتراپي است كه آينده شغلي 7000 فيزيوتراپيست در كشور را به خطر می‌اندازد.

براي برطرف كردن اين چالش تنها بازبيني قوانين و تطبيق آن با شرايط جديد راهگشا است. براي مثال به جای اينكه به ازاي هر 30 هزار نفر به 10 هزار نفر مجوز کلینیک فيزيوتراپي ارائه شود، شهرهاي كوچك حداقل يك مركز در دل خود جاي می‌دهند.

پس از شناخت چالش‌ها و ریسک‌های یک کسب‌وکار باید بررسی کرد که میزان سرمایه اولیه چه بازدهی دارد و چگونه بر اشتغال‌زایی تاثیر می‌گذارد.

میزان اشتغال‌زایی این کسب‌و‌کار چقدر است؟ این کسب‌و‌کار برای چند نفر و چگونه اشتغال‌زایی می‌کند؟ حاشيه سود آن چقدر است؟

يك كلينيك ساده با كم‌ترين امكانات باز هم متقاضيان زيادي به خود می‌بیند. صف‌های طولاني متقاضيان از يك سو و نبود امكانات در تمامي مراكز از سوي ديگر نشان از ظرفيت بالاي اين کسب‌وکار در شهرهاي مختلف دارد. در كمترين حالت يك مركز فيزيوتراپي براي چهار نفر اشتغال‌زایی می‌کند؛ اما يك مركز متوسط با امكانات مناسب حدود 20 تا 30 نفر را مشغول كار می‌کند.

هر مركز با سه تا چهار متخصص، هشت تا ده فيزيوتراپيست، حدود ده بهيار و پرستار، دو تا سه نيروي خدماتي می‌تواند مركزي براي ارائه خدمات و اشتغال‌زایی براي اقشار مختلف باشد.

ازآنجایی‌که تجهيزات فيزيوتراپي با قيمتي بسيار بالا در بازار عرضه می‌شود، هزينه درمان هم در اين مراكز بسيار زياد است. جدول زير بخشي از تعرفه خدمات فيزيوتراپي در بخش خصوصي را نشان می‌دهد:

اين هزینه‌ها بيشتر به دليل بالا بودن دستمزد فیزیوتراپ‌ها و بهياران و پرستاران مركز است. از آنجایی‌که خطر اشعه ماورای بنفش و همچنين نگهداري از بيماراني كه نياز به فيزيوتراپي دارند، شرايط سخت به شمار می‌رود، در نتیجه حقوق و دستمزد اين افراد هم بالا است.

به طور متوسط هر متخصص طب فيزيكي و توان‌بخشی براي هر ويزيت آزاد حدود 60 هزار تومان دستمزد دريافت می‌کند. هر مركز حدود 50 تا 60 بيمار به‌صورت روزانه دارد كه با يك حساب سرانگشتی روزانه 3 ميليون تومان فقط بايد دستمزد متخصص پرداخت شود.

همچنين فيزيوتراپيست‌ها 10 درصد از هزینه‌هاي درمان بيمار را دريافت می‌کنند اما پرستاران و بهياران به‌صورت مصوبه و قوانين وزارت بهداشت حقوق دريافت می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد كه هر جلسه فيزيوتراپي حدود 200 تا 250 هزار تومان براي هر بيمار هزينه دارد.

از اين ميزان حدود 50 درصد حقوق و دستمزد متخصص و فيزيوتراپيست است و 10 تا 15 درصد هم هزینه‌هاي جانبي است. هر مركز روزانه به صورت متوسط 50 مراجع دارد كه به طور ميانگين 200 هزار تومان هزينه می‌کنند كه مجموع اين مبلغ 10 ميليون تومان می‌شود. اگر 80 درصد از اين مبلغ هزينه كلي مانند حقوق و دستمزد، اجاره، تعمير و نگهداري تجهيزات، خريد تجهيزات و ملزومات در نظر بگيريم، يك کلینیک می‌تواند ماهيانه 50 تا 60 ميليون سود خالص داشته باشد.  به اين صورت يك كلنيك در يك سال فعاليت خود مي­‌تواند سرمايه اوليه را بازگردانده و به سوددهي برسد.