چگونه باید با بازی‌های غیرمجاز در بازار مقابله کرد؟

محسن حسینی: بازی‌های کامپیوتری در ایران و جهان در دسته پر طرفدارترین سرگرمی‌هایی هستند که یکی از بزرگ‌ترین‌ صنایع موجود در جهان را نیز تشکیل می‌دهند. صنعت بازی‌های کامپیوتری در رقابت با صنعت سینما و موسیقی حرکت کرده و هر سال بر ارزش این صنایع افزوده می‌شود.

به گزارش تجارت‌نیوز، بازی‌های کامپیوتری در مقایسه با موسیقی و سینما برگ برنده‌ای در اختیار دارد. اینکه سن مصرف‌کنندگان این محصولات پایین‌تر از دیگر رقبا است موجب می‌شود دایره مصرف‌کنندگان محصولات مرتبط نیز بیشتر باشد.

ایران نیز یکی از بازارهای بزرگ بازی‌های کامپیوتری است. در روزهای گذشته، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اقدام به انتشار آماری کرده که نشان می‌دهد بازیکن‌های بازی‌های کامپیوتری در یک سال گذشته شاهد افزایش بوده و کاربرانی که به صورت حرفه‌ای پیگیر بازی هستند میزان بازی روزانه خود را نیز از متوسط ۷۰ دقیقه در روز به ۹۰ دقیقه افزایش داده اند.

نکته حائز اهمیت در این رابطه به بازار تولید این محصولات در ایران مربوط می‌شود. یعنی بازار ایران عمدتا مصرف کننده است و زمانی که بدانیم گیمرهایی با سقف سنی ۱۲ سال در میان این جامعه حضور دارند دغدغه‌ها و نگرانی‌هایی مطرح می‌شود.

رویکردهای متفاوت برای مبارزه با بازی‌های غیرمجاز

بازی‌های کامپیوتری در سه دسته بازی‌های پی‌سی، کنسولی و موبایلی در اختیار گیمرها قرار می‌گیرندو بازی‌های پی‌سی و کنسولی اگرچه طرفداران خاص خود را دارند اما رشد و گسترش بازی‌های موبایلی به نسبت دو دسته دیگر سرعت بیشتری خواهد داشت. چرا که بازی‌های موبایلی ارزان‌تر است و از سوی دیگر همیشه در دسترس افراد قرار دارند.

ستاد مبارزه با بازی‌های غیر مجاز در سال‌های اخیر به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای فعالیت می‌کند. اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که این ستاد کار چندانی برای مقابله با عناوین غیر مجاز انجام نمی‌دهد.

ساماندهی بازی‌های ویدیویی در ایران با ارائه گواهینامه، طبقه بندی مناسب هر سن و عرضه هولوگرام انجام می‌شود. در زمینه محتوا نیز بازی‌ها از نظر اخلاقی به بازی‌های مناسب و مستهجن تقسیم شده و از سوی دیگر در صورت آنکه بازی خاصی محتوای ضد ایرانی داشته باشد در دسته بازی‌های ممنوعه قرار خواهد گرفت.

با وجود این قوانین باز هم شاهد حضور برخی بازی‌های ممنوعه در بازارهای رسمی کشور هستیم. این جریان موجب شده است که دو رویکرد در تقابل با بازی‌های ممنوعه به وجود بیاید. برخورد نخست برخوردی پلیسی را طلب می‌کند که بر اساس آن تمام بازی‌های بدون مجوز از بازار جمع‌آوری شوند. البته مخالفان این طرح معتقدند که در عصر اینترنت که بازی‌ها به سادگی قابل دانلود هستند این نوع برخوردها چندان راهگشا نیست.

فقدان نگاه کارشناسانه

خسرو کردمیهن، رییس ستاد مبارزه با بازی‌های غیرمجاز در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا با اشاره به تعیین بازی غیر مجاز نسبت به نمونه مجاز گفت که این تشخیص کار آسانی نیست.

از این رو برای تشخیص بازی غیرمجاز به نظر کارشناسان امر نیاز است. کردمیهن همچنین معتقد است که هرگونه عملیات ضربتی برای جمع‌آوری محصولات غیرمجاز در بازار از سوی نیروی انتظامی باید با هماهنگی با کارشناسان بنیادملی بازی‌های رایانه‌ای صورت بگیرد.

در سال ۱۳۹۶ پلیس اعلام کرده بود که ۱۱ میلیون نسخه از بازی‌های کامپیوتری غیرمجاز در بازار وجود دارد که البته کردمیهن در این ارتباط نیز آمار منتشر شده را مردود اعلام کرد و افزود که پلیس هیچ کارشناسی در حوزه بازی‌های رایانه‌ای ندارد. از این رو تشخیص بازی غیر مجاز از سوی این نهاد غیر ممکن است.

در همان سال نیروی انتظامی به یکی از مراکز فروش بازی‌های کامپیوتری در تهران رفته و طی عملیاتی اقدام به توقیف حجم بالایی از بازی‌ها کرده بود که کرد میهن با اشاره به آن واقعه اعلام کرد عمده بازی‌های توقیف شده مجاز بودند و توقیف آنها به دلیل عدم حضور کارشناس مربوطه صورت گرفته است.