با توجه به نقش کلیدی بانک مرکزی در تنظیم و کنترل قیمت دلار، انتظار می‌رود این نهاد مهم به‌عنوان مرجع اصلی ثبات در بازار عمل کند. با این حال، فاصله معنادار میان نرخ رسمی و نرخ آزاد نشان می‌دهد که سیاست‌های ارزی موجود با واقعیت‌های اقتصادی کشور همخوانی ندارد و همین مساله اعتماد عمومی به تصمیمات بانک مرکزی را زیر سوال می‌برد. پیمان مولوی، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز به بررسی عوامل موثر بر نرخ دلار، نقش بانک مرکزی، تاثیر تحریم‌ها و همچنین تورم بر اقتصاد ایران پرداخته و تاکید می‌کند: «هرچند بانک مرکزی در کوتاه‌مدت می‌تواند با مداخلاتی بازار ارز را آرام کند، اما در میان‌مدت و بلندمدت این ساختارهای اقتصادی و سطح تورم هستند که ارزش پول ملی و نرخ دلار را تعیین می‌کنند.»
یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه خود طرفدار نظام بازار است و باور دارد که اقتصاد باید به سمت آزادسازی قیمت‌ها حرکت کند، تاکید کرد که این حرکت مشروط به برنامه‌ریزی دولت برای فراهم آوردن زیرساخت‌هاست و بدون این زیرساخت‌ها، آزادسازی‌ها آسیب جدی به مردم وارد کرده و مشکلات را تشدید می‌کند.
به گفته یک کارشناس بازار سرمایه، تک‌نرخی شدن ارز می‌تواند باعث افزایش سودآوری شرکت‌های بزرگ شود و به‌طور غیرمستقیم بر ارزش سهام عدالت و صندوق‌های بازنشستگی اثر گذاشته و فشار مالی دولت را کاهش دهد.
سیدعلی مدنی‌زاده، وزیر اقتصاد، به‌تازگی تاکید کرده، دولت عزم جدی برای تک‌نرخی کردن ارز دارد؛ موضوعی که اگر به‌درستی اجرا شود، می‌تواند مسیر تازه‌ای پیش روی شرکت‌های بورسی باز کند. عظیم ثابت، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز در واکنش به این اظهارات بیان کرد: «سیاست‌های چندنرخی ارز و قیمت‌گذاری دستوری نه تنها کارآمدی نداشته، بلکه به گسترش رانت، فساد و ویژه‌خواری منجر شده است.» او تاکید کرد: «مصرف‌کننده نهایی کالا را همیشه به نرخ بازار می‌خرد و تولیدکننده نیز به دلیل سیاست‌های غلط دچار مشکلات متعدد می‌شود.»
در حالی که دولت چهاردهم تک‌نرخی شدن ارز را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف اقتصادی خود معرفی کرده، فعالان اقتصادی این سیاست را در شرایط فعلی غیرعملی و حتی پرهزینه می‌دانند.
یک کارشناس اقتصادی با اشاره به آثار مثبت تک نرخی شدن ارز در کشور گفت: تک نرخی شدن ارز قطعاً از رانت که دلیل اصلی آن چند نرخی بودن قیمت ارز است، جلوگیری می کند.
ابوالفضل شهرآبادی، مدیرعامل سبدگردان داریک پارس، با اشاره به پیامدهای اقتصادی چندنرخی بودن ارز، آن را عامل ایجاد رانت، کاهش شفافیت و تضعیف برنامه‌ریزی در اقتصاد دانست و تأکید کرد: حرکت به سمت تک‌نرخی شدن ارز، به نفع شرکت‌های تولیدی و صادرات‌محور و به طور کلی بازار سرمایه خواهد بود.
وزیر اقتصاد در حاشیه نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی گفت: بازنگری در قانون قاچاق و حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز، کلید کاهش بی‌ثباتی بازار خواهد بود.
نظام چندنرخی ارز در ایران، با هدف کنترل بازار، جلوگیری از کوچک‌تر شدن سفره مردم و حمایت از مصرف‌کننده شکل گرفت، اما به‌مرور به منبعی برای رانت و فساد تبدیل شد. این سیاست وجود نرخ‌های مختلف، پیچیدگی‌های تجاری واردات کالاهای اساسی و ... را تحت تأثیر قرار داده و اصلاحات اساسی و حرکت به سمت ارز تک‌نرخی را ضروری کرده است.
نوسان قیمت شکر به یکی از چالش‌های اصلی بازار کالا تبدیل شده است؛ چالشی که باعث شده نگرانی عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان برانگیخته شود. مشکلات عرضه و تغییرات ارزی عامل اصلی نوسان قیمت شکر هستند.
سخنگوی مرکز مبادله ایران اظهار کرد: افزایش ۱۹۰۰ تومانی امروز نرخ حواله یورو در مرکز مبادله ایران نسبت به روزهای گذشته ناشی از تقویت ۲.۷ درصدی نرخ یورو نسبت به دلار در بازارهای جهانی بوده است؛ به طوری که نرخ برابری یورو و دلار از ۱.۱۱ به ۱.۱۴ افزایش یافته است.
در حالی که بازار ارز تجاری با هدف تعیین آزادانه و توافقی قیمت ارز بین صادرکنندگان و واردکنندگان و حرکت به سوی ارز تک نرخی تاسیس شده بود، رئیس کل بانک مرکزی در اظهارات جدید خود از تثبیت قیمت ارز در این بازار سخن گفته است.
هاشم پسران، اقتصاددان برجسته ایرانی به تازگی در یک گفت‌وگو، به ارزیابی وضعیت سیاستگذاری پولی و ارزی ایران و شیوه اثرگذاری تحریم‌ها بر این سیاست‌ها پرداخته است. به گفته پسران، برای اجرای سیاست‌های اصلاحی نباید منتظر رفع تحریم‌ها بود و این اصلاحات را باید با فرض ماندگاری تحریم‌ها پیش برد. پسران در این گفت‌وگو به برخی چالش‌های پیش‌روی اقتصاددانان در عصر یادگیری ماشینی نیز پرداخت و بیان کرد که الگوریتم‌ها، جایگزین انسان‌ها نخواهند شد، بلکه مکمل کار ما خواهند ماند.
راه‌اندازی بازار ارز تجاری یا همان توافقی یکی از مهم‌ترین اقدامات ارزی دولت چهاردهم است که از ماه گذشته به اجرا درآمد. گرچه بیشتر کارشناسان اقتصادی و فعالان بازرگانی این اقدام را مناسب و زمینه‌ساز ایجاد ارز تک‌نرخی و توسعه صادرات می‌دانند، اما نقدهایی هم درباره افزایش قشار به بنگاه‌های تولیدی و اقشار آسیب‌پذیر جامعه وجود دارد.
به گفته عضو هیات رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه گفت: اتصال شبکه شتاب ایران و شبکه میر روسیه وقتی کارایی کاملی خواهد داشت که موضوع نرخ تبدیل ارز حل شود و این اتفاق تنها با تک نرخی شدن ارز ممکن خواهد شد.
عضو کمیسیون تلفیق تاکید کرد: اگر بخواهند ارز ترجیحی را حذف یا دلار را بدون کار کارشناسی تک نرخی کنند، همان شرایط بعد از حذف ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی پیش خواهد آمد. باید با همفکری و مشورت در دولت، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی، کمیسیون اقتصاد و کمیسیون تلفیق یک نرخ واحد تعیین شود.
آرای کارشناسان اقتصادی درباره تک‌نرخی شدن ارز در اقتصاد ایران متفاوت است؛ در حالی که بسیاری از صاحب‌نظران، ارز تک‌نرخی را به نفع اقتصاد می‌دانند، برخی دیگر با ادله قابل اعتنایی، مخالف تک‌نرخی شدن ارز، دست‌کم در شرایط فعلی هستند. اما مزایا و معایب تک‌نرخی شدن ارز چیست؟
