راهاندازی بازار ارز تجاری یا همان توافقی یکی از مهمترین اقدامات ارزی دولت چهاردهم است که از ماه گذشته به اجرا درآمد. گرچه بیشتر کارشناسان اقتصادی و فعالان بازرگانی این اقدام را مناسب و زمینهساز ایجاد ارز تکنرخی و توسعه صادرات میدانند، اما نقدهایی هم درباره افزایش قشار به بنگاههای تولیدی و اقشار آسیبپذیر جامعه وجود دارد.
به گفته عضو هیات رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه گفت: اتصال شبکه شتاب ایران و شبکه میر روسیه وقتی کارایی کاملی خواهد داشت که موضوع نرخ تبدیل ارز حل شود و این اتفاق تنها با تک نرخی شدن ارز ممکن خواهد شد.
عضو کمیسیون تلفیق تاکید کرد: اگر بخواهند ارز ترجیحی را حذف یا دلار را بدون کار کارشناسی تک نرخی کنند، همان شرایط بعد از حذف ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی پیش خواهد آمد. باید با همفکری و مشورت در دولت، سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی، کمیسیون اقتصاد و کمیسیون تلفیق یک نرخ واحد تعیین شود.
آرای کارشناسان اقتصادی درباره تکنرخی شدن ارز در اقتصاد ایران متفاوت است؛ در حالی که بسیاری از صاحبنظران، ارز تکنرخی را به نفع اقتصاد میدانند، برخی دیگر با ادله قابل اعتنایی، مخالف تکنرخی شدن ارز، دستکم در شرایط فعلی هستند. اما مزایا و معایب تکنرخی شدن ارز چیست؟
رئیس کمیسیون برنامهوبودجه مجلس گفت: ناترازی اقتصادی با ارز سه نرخی فعلی تداوم پیدا میکند و این موضوع باعث تاثیر بر صندوقها و کسری بودجه کشور میشود.
اظهارات محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی در جلسه علنی هفته گذشته مجلس، بار دیگر این فرضیه را که دولت پزشکیان به دنبال یک «ارز تک نرخی» است؛ قوت بخشیده است.
نرخ دلار بازار آزاد در حالی طی روزهای گذشته در کانال پایانی کریدور پنجم درجا زده که قیمت دلار حواله مدتی است با رشد روبروست و از مرز 46 هزار تومان هم عبور کرده است. به نظر میرسد دولت قصد دارد سیاست نظام از تک نرخی را بهتدریج پیاده کند. سجاد بوربور در گفتوگو با تجارتنیوز این نکته را مطرح کرده است که تنها در صورت رفع تحریم و بهبود سیاست خارجه میتوان به تک نرخی شدن ارز امیدوار بود.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی تک نرخی بودن ارز را یک اصل اصیل برای سلامت اقتصاد جامعه دانست و گفت: البته از زمان حذف ارز ترجیحی تا رسیدن به نظام تک نرخی باید عواقب و آثار ناشی از آن را در قالب سیاستهای جبرانی طراحی و مهار کرد.
اقتصاد ایران طی سالهای اخیر، بحرانهای بزرگی را پشت سر گذاشته و در هر دوره با نسخههای متفاوتی برای عبور از مراحل سخت روبرو بوده است. با این حال اما بسیاری از این راهکارها چندان کارآمد نبوده و کشور را به ورطه کنونی کشاندهاند. بهویژه حوزه سیاستهای ارزی همواره مورد انتقاد کارشناسان اقتصادی بوده است. محمدرضا مدیری، مدیرعامل پتروشیمی زنجان در گفتوگو با «تجارتنیوز»، نسخههایی نظیر حکمرانی ریال را خطرناکترین ایده 30 سال گذشته دانسته و عنوان میکند سیاستهای ارزی باید اصلاح شوند. او معتقد است که برنده اصلاحات، جامعه فقیرشده ایران خواهد بود.
یک کارشناس اقتصادی معتقد است تا زمانی که اقتصاد ایران بزرگتر نشود و رتبه آزادی اقتصادی بهبود پیدا نکند، سلطه ذینفعان بر اقتصاد کشور ادامه خواهد یافت.
یکی از برگهای برنده نامزدهای ریاستجمهوری یک ایده شفاف و قابل اجرا برای ساماندهی سیاست ارزی است. پیشتر رئیس مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرده بود که اقتصاد ایران با ۷نرخ ارز فعالیت میکند. کدام رئیسجمهوری توانایی عبور از نرخهای متعدد ارزی و حرکت به سمت یکسانسازی را دارد؟
بانک مرکزی طی گزارشی به ارائه برخی توضیحات در رابطه با چرایی چند نرخی بودن ارز پرداخته و همچنین توضیحاتی در مورد چرایی عدم استفاده از نرخ بهره به عنوان لنگر انتظارات تورمی ارائه داده است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به هدفگذاری تورم تک رقمی در برنامه هفتم گفت: بدونشک باید به سمت ارزتک نرخی برویم ولی در همین دوره گذار فاصله ارز ترجیحی و مبادلاتی نسبت به دولت قبل کمتر است.
رئیس انجمن صنفی گاوداران ایران گفت: تک نرخی شدن ارز باعث میشود که فساد از بین برود و بازار به ثبات برسد. از آن طرف هم دولت میتواند برای حمایت از مصرف کننده یارانهای را به حساب مردم واریز کند تا آنها کالای اساسی خریداری کنند.