در شرایطی که بحران اقلیمی به یک تهدید جدی جهانی تبدیل شده و دولت‌ها برای کاهش گازهای گلخانه‌ای هدف‌گذاری‌های بلندمدت انجام داده‌اند، یک حوزه همچنان تا حد زیادی از این مسئولیت معاف مانده است: حوزه نظامی. تحلیل‌های تازه نشان می‌دهد ارتش‌های جهان، به‌ویژه در اروپا، سهم بسزایی از انتشار کربن را به خود اختصاص داده‌اند، اما تنها تعداد انگشت‌شماری از کشورها برای کاهش این انتشار هدف‌گذاری مشخصی دارند.
بحران اقلیمی دیگر یک تهدید دور از ذهن نیست؛ این یک واقعیت روزمره است که میلیاردها نفر از مردم جهان را در سال گذشته با گرمایی فراتر از تحمل مواجه کرده است. مطالعات جدید نشان می‌دهد فعالیت‌های انسانی، به‌ویژه انتشار گازهای گلخانه‌ای، دما را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داده و این پدیده، سلامت، امنیت و معیشت بشر را جدی تهدید می‌کند. در ادامه، به بررسی یافته‌های علمی جدید در این زمینه می‌پردازیم که چگونه گرمای شدید به یک بحران جهانی تبدیل شده است.
آلودگی های نفتی در خوزستان سال‌هاست به محیط زیست استان و سلامت مردم آسیب می‌زند. در جدیدترین رخداد از این دست، شکستگی خط لوله انتقال نفت در اطراف امیدیه، به آلودگی رودخانه مارون، شاهرگ حیاتی منطقه، منجر شده است. حکیمه بارانی، رئیس انجن دوستداران طبیعت رامهرمز، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» از پاسخگو نبودن در برابر آسیب‌هایی که به محیط زیست استان می‌زند، انتقاد کرده است.
در بحبوحه تلاش‌های جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، یک استارتاپ آمریکایی به نام «ایرسل» (Aircela) از فناوری انقلابی خود رونمایی کرده است: دستگاهی به اندازه یک یخچال که قادر است مستقیماً از هوا و با استفاده از برق تجدیدپذیر، بنزین تولید کند. این نوآوری شگفت‌انگیز که نیاز به زیرساخت‌های پیچیده ندارد و بنزینی سازگار با خودروهای فعلی ارائه می‌دهد، می‌تواند معادله انرژی را دگرگون کند و گامی مهم در مسیر گذار به آینده‌ای پاک‌تر، بدون نیاز به تغییرات پرهزینه در ناوگان حمل‌ونقل به شمار رود.
گرمایش زمین از هشداری علمی به واقعیتی ملموس بدل شده که با پدیده‌هایی چون افزایش بی‌سابقه دما، خشکسالی‌های شدید و سیلاب‌های ویرانگر، زندگی بر سیاره ما را دگرگون ساخته است. گزارش اخیر سازمان جهانی هواشناسی (WMO) زنگ خطر را جدی‌تر به صدا درآورده و پیش‌بینی می‌کند که جهان طی پنج سال آینده ممکن است وارد مرحله‌ای بی‌سابقه از گرمایش شود.
در گامی بلند به سوی آینده‌ای پایدار، چین با راه‌اندازی نخستین ایستگاه ذخیره‌سازی انرژی هیبریدی لیتیوم-سدیم خود، پیشگام فناوری باتری‌های پاک شد. این پروژه که در استان یون‌نان قرار دارد، نه تنها به پایداری شبکه برق کمک می‌کند، بلکه با بهره‌گیری از منابع بومی و فراوان سدیم، وابستگی به لیتیوم وارداتی را کاهش می‌دهد. این نوآوری نشان‌دهنده تعهد چین به استفاده بهینه از انرژی‌های تجدیدپذیر و ارتقای امنیت انرژی است و الگویی برای سایر کشورهای جهان در مسیر گذار به اقتصاد کم‌کربن ارائه می‌دهد.
اورست، نماد غرور و عظمت طبیعت، با چالش‌های جدی از جمله افزایش بی‌رویه کوهنوردان، انباشت زباله و تأثیرات تغییرات اقلیمی دست و پنجه نرم می‌کند. نپال، میزبان این قله باشکوه، اکنون برای حفاظت از این میراث طبیعی و مقدس، اقدامات گسترده‌ای را آغاز کرده است.
با گسترش روزافزون استفاده از خودروهای برقی و دستگاه‌های الکترونیکی، معضل باتری‌های لیتیومی فرسوده به یک چالش زیست‌محیطی بزرگ تبدیل شده است. در حالی که روش‌های سنتی بازیافت این باتری‌ها هزینه‌بر و آلاینده هستند، یک استارتاپ بریتانیایی به نام Cell Cycle با الهام از طبیعت، راهکاری نوآورانه ارائه داده است. این شرکت با استفاده از میکروب و باکتری، روشی پاک، کم‌هزینه و کارآمد برای بازیافت فلزات ارزشمند مانند لیتیوم، نیکل و کبالت از باتری‌ها توسعه داده است. این فناوری نه تنها می‌تواند به حل بحران زباله‌های الکترونیکی کمک کند، بلکه مسیری پایدارتر برای آینده انرژی پاک هموار می‌سازد.
در مواجهه با بحران فزاینده اقلیمی و لزوم کاهش اثرات زیست‌محیطی صنعت هوانوردی، مهندسان آمریکایی دست به نوآوری چشمگیری زده‌اند. آنها موفق به طراحی اولین سیستم یکپارچه سوخت‌رسانی و خنک‌سازی مبتنی بر هیدروژن مایع برای هواپیماها شده‌اند. این فناوری پیشگامانه که برای هواپیماهای هیبریدی-الکتریکی توسعه یافته، نه تنها با افزایش بهره‌وری سوخت، راه را برای پروازهای پاک‌تر هموار می‌کند، بلکه به‌طور هوشمندانه‌ای چالش خنک‌سازی اجزای حساس پروازی را نیز با استفاده از خود هیدروژن مایع مرتفع می‌سازد و گامی بلند به‌سوی آینده‌ای پایدار در حمل‌ونقل هوایی محسوب می‌شود.
در راستای گذار جهانی به سوی انرژی‌های پاک، عمان به سرعت در حال تبدیل شدن به قطب انرژی سبز در منطقه خلیج فارس است. مجمع اخیر همکاری انرژی و آب اتحادیه اروپا و سلطنت عمان که در مسقط برگزار شد، نقطه عطفی در تعمیق این همکاری‌ها و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در بخش‌های خورشیدی، بادی و هیدروژن سبز است. این رویداد، پتانسیل بالای عمان را به دلیل موقعیت جغرافیایی، منابع فراوان و سیاست‌گذاری پیشرو، به عنوان مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاران اروپایی برجسته کرد و بر اهمیت همکاری‌های دوجانبه برای تحقق آینده‌ای پایدار تأکید داشت.
بازار خودروی اروپا در آوریل با چالش‌های پیچیده‌ای روبرو شد؛ با اینکه فروش خودروهای برقی رشد چشمگیری داشت، اما این افزایش نتوانست کاهش تقاضا برای خودروهای بنزینی و دیزلی، و حتی افت بی‌سابقه فروش تسلا را جبران کند. گزارش انجمن تولیدکنندگان خودروی اروپا (ACEA) نشان می‌دهد که رقابت فزاینده از سوی برندهای چینی، تأثیرات اقتصادی و سیاست‌های متغیر، چشم‌انداز آینده این صنعت را در اروپا نامشخص کرده است.
یزد، استانی با منابع آبی و توان اکولوژیکی محدود است. این استان، اکنون برای تامین آب مورد نیاز در بخش‌های مختلف، وابستگی زیادی به سفره‌های زیرزمینی خود دارد؛ به گونه‌ای که میزان برداشت آب از این منابع اکنون به ۱۶۰ درصد رسیده است. محسن موسوی، کارشناس تاسیسات آبی به «تجارت‌نیوز» می‌گوید ادامه این روند ممکن نیست و به دلیل محدودیت منابع آبی یزد، صنایع، کشاورزی و بارگذاری جمعیت در این استان، باید محدود شود.
در عصر کنونی که چالش‌های زیست‌محیطی و نیاز روزافزون به انرژی پایدار، جهان را به تکاپو واداشته است، نوآوری‌های جسورانه در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر، بارقه‌های امیدی برای آینده‌ای پاک‌تر به شمار می‌روند. از اعماق اقیانوس‌ها تا فراز آسمان شهرها، ایده‌های خلاقانه در حال شکل‌گیری هستند تا منابع انرژی پاک، کارآمد و در دسترس را برای همگان فراهم آورند.
راهبرد بلندپروازانه اتحادیه اروپا برای مقابله با بحران اقلیمی، با تمرکز بر فناوری جذب و ذخیره سازی کربن (CCS)، با چالش‌های جدی مواجه است. در حالی که هدف این فناوری کاهش انتشار دی‌اکسید کربن از صنایع سنگین است، پروژه‌های شاخصی مانند شفق قطبی در نروژ، کالیستو در فرانسه و ایتالیا، و پیکاسو در فرانسه نشان می‌دهند که هزینه‌های گزاف، موانع لجستیکی و مخالفت‌های اجتماعی می‌توانند مانع تحقق این جاه‌طلبی‌ها شوند.
بر اساس مطالعه‌ای که گروهی از دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی برجسته انجام داده‌اند، ترکیب پنل‌های خورشیدی پشت‌بامی و باتری خودروهای برقی می‌تواند آینده انرژی ژاپن را متحول کند.
در حالی که بسیاری از نگاه‌ها به سمت تغییرات اقلیمی، بالا آمدن سطح دریاها و افزایش گرمای زمین معطوف است، تهدیدی پنهان و کمتر جالب توجه در حال گسترش است: عفونت‌های قارچی کشنده. برخلاف باکتری‌ها و ویروس‌ها، قارچ‌ها تاکنون کمتر در صدر برنامه‌های بهداشتی جهانی قرار گرفته‌اند. اما اکنون، یافته‌های علمی جدید نشان می‌دهد افزایش دمای زمین و شرایط آب‌وهوایی بحرانی، زمینه‌ای مناسب برای شیوع و گسترش قارچ‌های خطرناک فراهم کرده‌اند.
در بحبوحه چالش‌های فزاینده تغییرات اقلیمی و نیاز مبرم به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر به یک اولویت جهانی تبدیل شده است. در این میان، چین، بزرگترین مصرف‌کننده انرژی در جهان، با گام‌های بلند و سیاستی هدفمند، پیشگام این تحول انرژی است. جدیدترین آمارها از سه ماهه نخست سال ۲۰۲۵ نه تنها نشان از پیشرفت چشمگیر این کشور در توسعه انرژی خورشیدی دارد، بلکه رکورد بی‌سابقه‌ای در نصب پنل‌های خورشیدی پشت‌بامی را به ثبت رسانده است. این موفقیت، نه تنها تعهد چین به اهداف اقلیمی بلندپروازانه خود را به نمایش می‌گذارد، بلکه مسیر جدیدی برای آینده انرژی پاک در سراسر جهان ترسیم می‌کند.
جدیدترین آمارها نشان می‌دهند که سال گذشته، جنگل‌های جهان با سرعتی هشداردهنده نابود شده‌اند. به طوری که در هر دقیقه معادل ۱۸ زمین فوتبال نابود شده است. این روند نه‌تنها تهدیدی برای تنوع زیستی، بلکه عامل تشدید تغییرات اقلیمی نیز محسوب می‌شود.
روند کاهش بارندگی در کشور (که شامل هر 31 استان می‌شود) و میزان پرشدگی سدها، شرایط نگران‌کننده‌ای را نشان می‌دهد؛ به گونه‌ای که هشدارها در مورد احتمال تشدید تنش آبی در تابستان پیش رو افزایش یافته‌اند. حجم آب در 23 سد کشور، 30 درصد ظرفیت آنها یا کمتر از این عدد است.
