مرکز آمار ایران گزارشی از متوسط هزینه تولید محصولات و هزینه خدمات کشاورزی در پاییز 1401 منتشر کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد، قیمت برخی از محصولات کشاورزی در سطح بازار با قیمت مزرعه فاصله حدود پنج برابری دارند که گوجه فرنگی ازجمله آن‌هاست.
برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که کارگزاری‌ها خرید کالاها با نرخ آزاد را در کنار فروش کود یارانه‌ای به کشاورز تحمیل می‌کنند. این در حالی است که کارگزاری‌ها موظف هستند، طبق حواله کود یارانه‌ای در اختیار کشاورز قرار دهند و در این جریان تحمیل دیگر کالاها با نرخ آزاد یا حتی تشویق به خرید با هدف بازاریابی ممنوع و خلاف قانون است.
افغانستان هم به جمع کشورهای صادرکننده زعفران ایران اضافه شد. این خبری است که دبیر شورای ملی زعفران در گفتگو با تجارت‌نیوز آن را مطرح کرد. بر این اساس پس از واگذاری بازار داخلی به قاچاقچیان، این محصول سر از افغانستان درمی‌آورد و طالبان آن را به نام خود به سایر کشورها صادر می‌کند.
جلسه شورای تعیین نرخ خرید تضمینی گندم، برای چندمین بار متولی لغو و این بار به دوشنبه هفته آینده موکول شد؛ هر چند کمیسیون کشاورزی مجلس و بنیاد ملی گندمکاران قیمت 17 هزار تومان را پیشنهاد داده‌اند، اما به گفته نمایندگان مجلس این قیمت تنها در حد گمانه‌زنی است. در این بین اخباری مبنی بر برکناری وزیر جهاد کشاورزی هم به گوش می‌رسید که امروز رنگ واقعیت به خود گرفت و جلال ساداتی‌نژاد از کابینه رئیسی کنار گذاشته شد.
آخرین جلسه شورای تعیین نرخ خرید تضمینی گندم برای چندمین بار لغو و به روز دوشنبه این هفته موکول شد؛ با توجه به اعتراض کشاورزان به قیمت‌های پیشنهادی، به نظر می‌رسد این شورا روی قیمت 17 هزار تومان به جمع‌بندی رسیده است. در حالی که گندمکاران نرخ 20 هزار تومان را پیشنهاد می‌دهند.
به‌رغم گذشت بیش از 15 روز از سال جدید، اما هنوز نرخ خرید تضمینی گندم مشخص نشده است؛ اما کمیسیون کشاورزی مجلس پیشنهاد تعیین قیمت 17 هزار تومان را برای گندم داده است. این در حالی است که اغلب گندمکاران تعیین قیمت گندم زیر 20 هزار تومان را به زیان خود می‌دانند.
براساس آمار سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد، ایران با تولید 1/3 میلیون تن خرما در سال، در ردیف سوم برترین تولیدکنندگان خرما در جهان قرار دارد. در رتبه‌های اول و سوم، به ترتیب مصر و عربستان قرار دارند.
قیمت برنج طارم عطری مهمان نواز در کیسه ۱۰ کیلوگرمی به یک میلیون و ۲۷۰ هزارتومان رسیده است. قیمت برنج پاکستانی دایانا هم در کیسه ۱۰ کیلویی هم به ۴۲۰ هزارتومان رسیده است.
گرچه قرار بود قیمت خرید تضمینی گندم دو روز پیش در جلسه شورای قیمت‌گذاری مشخص شود، اما به دلیل حضور رئیس جمهوری بلاروس در ایران این جلسه لغو و به زمان دیگری موکول شد. اتفاقی که کشاورزان را در شرایط بلاتکلیفی قرار داده است.
ایران با حدود 85 میلیون نفر جمعیت و 10 میلیون مهاجر نیاز اساسی به برقراری امنیت غذایی در کشور دارد؛ بر همین اساس وزارت جهاد کشاورزی از سه سال پیش طرحی را به عنوان «جهش تولید در اراضی دیم‌زارها» به اجرا گذاشت. اما این روش تامین امنیت غذایی ایران را تضمین می‌کند؟
در جلسه امروز شورای قیمت‌گذاری، نرخ خرید تضمینی گندم تعیین خواهد شد؛ گمانه‌زنی‌ها مبنی بر این است که قیمت خرید تضمینی گندم بین 14 هزار تا 16 هزار تومان تعیین شود. آیا تعیین این نرخ رضایت گندمکاران را جلب خواهد کرد؟
بنابر آمار سطح زیر کشت گندم از ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار تا ۶ میلیون تن در نوسان است و حالا قرار است برداشت بخشی از گندم تولیدی کشور در صورت شرایط مساعد جوی از ۲۰ تا ۲۵ اسفند از استان سیستان و بلوچستان آغاز شود. بر همین اساس دوباره مساله بااهمیت قیمت گندم و خرید تضمینی آن از گندمکاران مطرح شده است.
وزارت جهاد کشاورزی چهارمین برون‌سپاری خود را با واگذاری تنظیم بازار سیب‌زمینی انجام داد؛ پیش‌تر نیز در بهمن ماه سال جاری این وزارت‌خانه اقدام به واگذاری بازار قند و شکر، برنج و چای به بخش خصوصی کرده بود. سال گذشته نیز قرار بود با هوشمندسازی توزیع سیب‌زمینی بازار آن تنظیم شود، اما اکنون دولت به برون‌سپاری روی آورده است.
واردات پیاز با قیمت بالا در حالی که پیش از آن این محصول در حال صادرات با قیمت پایین‌تر بود منجر به این شد تا این نوع مدیریت در بازار عرضه و تقاضا مورد انتقاد بسیاری قرار بگیرد. حال بررسی بازار نشان می‌دهد، سیاست دولت مبنی بر واردات پیاز در حالی پیش از آن ایران اقدام به صادرات این محصول کرده بود، نتوانست قیمت پیاز را کاهش دهد و همچنان این محصول پرمصرف با قیمت بالا به دست مصرف‌کننده می‌رسد.
