در حاشیه هشتادمین مجمع عمومی سالانه انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (یاتا) که اخیراً در دهلی نو برگزار شد، ماری اوونز تامسن، معاون ارشد پایداری و اقتصاددان ارشد یاتا، در گفتوگو با رسانهها تاکید کرد جهان باید هماکنون اقدامات لازم برای افزایش تولید سوخت پایدار هوایی (SAF) را آغاز کند. او هشدار داد که اگر تولید این نوع سوختهای کمکربن بهسرعت گسترش نیابد، اهداف جهانی کربنزدایی صنعت هوانوردی در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت.
با افزایش دمای زمین، کمبود منابع آب و گسترش بیابانزایی، کشورهای خاورمیانه از جمله عربستان سعودی، با موجهای گرمایی شدید، کاهش تولیدات کشاورزی، فشار بر زیرساختهای انرژی و افزایش وابستگی به سیستمهای خنککننده روبهرو هستند. در چنین شرایطی، توسعه گسترده انرژیهای تجدیدپذیر نه تنها برای مقابله با این بحرانها ضروری است، بلکه مسیر جدیدی برای رشد اقتصادی، اشتغالزایی، ارتقای فناوری و افزایش امنیت انرژی فراهم میآورد.
در مسیر جهانی برای دستیابی به انرژی پاک و پایدار، چین با توسعه و نصب اولین راکتور هستهای مدولار کوچک (SMR) تجاری جهان، "لینگلانگ-۱" (Linglong-1)، گامی بلند برداشته است. این راکتور ۱۲۵ مگاواتی، نه تنها نقطه عطفی در صنعت هستهای محسوب میشود، بلکه با قابلیت تولید یک میلیارد کیلوواتساعت برق در سال، میتواند انرژی ارزان و کمکربن را برای حدود ۵۲۶ هزار خانه تأمین کرده و سالانه ۸۸۰ هزار تن دیاکسید کربن را کاهش دهد. این نوآوری، با ابعاد کوچک، ایمنی پیشرفته و سرعت ساخت بالا، الگویی برای آینده انرژی هسته ای خواهد بود.
با افزایش محبوبیت خودروهای برقی در جهان، بسیاری از کشورها، به آیندهای پاکتر و کمکربن امیدوار شدهاند. اما یکی از موانع اصلی در مسیر گسترش این خودروها، مشکلاتی است که کاربران در فرآیند شارژ تجربه میکنند. برخلاف تصور رایج که عمده نگرانیها درباره خودروهای برقی مربوط به استخراج لیتیوم، بازیافت باتری یا ناآشنایی کاربران با فناوری است، واقعیت این است که مشکلات شارژ، هزینه اولیه بالا و برد مسافتی محدود از مهمترین چالشهای روزمره دارندگان خودروهای برقی هستند.
در چشمانداز انرژی جهانی که به سرعت در حال تغییر است، کشورهایی که به شدت به منابع طبیعی متکی هستند، در حال تعریف مجدد مسیر خود هستند. امارات متحده عربی، بازیگر اصلی در بازار نفت، در حال حاضر در حال تبدیل شدن به یک رهبر جهانی در انرژی پاک و پایدار است. این تحول با هدف رسیدن به انتشار خالص صفر تا سال 2050 از طریق سرمایهگذاریهای عظیم در فناوری، تنوع انرژی و نوآوری شکل گرفته است. تجارتنیوز به بررسی نقشه راه امارات متحده عربی میپردازد و نشان میدهد که چگونه این کشور، با تعادلی بین اقتصاد مبتنی بر نفت و آرزوهای زیست محیطی خود، در حال تبدیل شدن به الگویی برای آینده انرژی جهان است.
عربستان سعودی، کشوری که نامش با نفت عجین شده بود، اکنون با یک دگرگونی چشمگیر، در مسیر پایداری گام برمیدارد. در پاسخ به فشارهای جهانی برای کاهش انتشار کربن و مبارزه با تغییرات اقلیمی، این کشور «ابتکار سبز عربستان سعودی» را راهاندازی کرده است. این طرح بلندپروازانه، با تمرکز بر اهداف زیستمحیطی، سرمایهگذاری در فناوریهای نوین و تنوع اقتصادی، در صدد است تا آیندهای پایدار را برای نسلهای آتی تضمین کند. در این تحول سبز، استارتاپها نقش محوری ایفا میکنند و به عنوان موتور محرک نوآوری، راهکارهای خلاقانه را برای تحقق اهداف SGI ارائه میدهند.
در بحبوحه تلاشهای جهانی برای گذار به انرژیهای پاک، هزینه بالای ساخت پیلهای سوختی هیدروژنی همواره مانعی بزرگ بوده است. اما اکنون، دانشمندان نروژی در موسسه SINTEF با طراحی غشای فوق نازک ۱۰ میکرومتری و کاهش چشمگیر مصرف پلاتین، گامی مهم در جهت کاهش ۲۰ درصدی هزینهها و افزایش کارایی این فناوری برداشتهاند. این نوآوری میتواند آینده حملونقل سنگین، دریایی و هوایی را متحول و مسیر را برای آیندهای سبزتر و مقرونبهصرفهتر هموار کند.
جنگها همواره با مرگ، ویرانی و آوارگی همراه بودهاند، اما تأثیرات آنها تنها به مرزهای سیاسی یا تلفات انسانی محدود نمیشود. جنگ اسرائیل علیه غزه نهتنها جان دهها هزار انسان بیگناه را گرفته، بلکه ضربهای جبرانناپذیر بر پیکره محیطزیست و اقلیم جهانی وارد کرده است. بر اساس جدیدترین آمارهای منتشرشده، جنگ غزه در ۱۵ ماه نخست خود ردپای کربنی عظیمی بر جای گذاشته است؛ ردپایی که از مجموع گازهای گلخانهای منتشر شده توسط بسیاری از کشورهای جهان در یک سال بیشتر است.
کمبود آب، در استانی که سومین حوضه آبریز پر آب کشور لقب گرفته، از مرحله هشدار گذشته است. بحران آب لرستان، ۶ شهر این استان و تعدادی از روستاهای آن را در فهرست مناطقی از کشور قرار داده است که با تنش آبی مواجه هستند.
در شرایطی که بحران اقلیمی به یک تهدید جدی جهانی تبدیل شده و دولتها برای کاهش گازهای گلخانهای هدفگذاریهای بلندمدت انجام دادهاند، یک حوزه همچنان تا حد زیادی از این مسئولیت معاف مانده است: حوزه نظامی. تحلیلهای تازه نشان میدهد ارتشهای جهان، بهویژه در اروپا، سهم بسزایی از انتشار کربن را به خود اختصاص دادهاند، اما تنها تعداد انگشتشماری از کشورها برای کاهش این انتشار هدفگذاری مشخصی دارند.
بحران اقلیمی دیگر یک تهدید دور از ذهن نیست؛ این یک واقعیت روزمره است که میلیاردها نفر از مردم جهان را در سال گذشته با گرمایی فراتر از تحمل مواجه کرده است. مطالعات جدید نشان میدهد فعالیتهای انسانی، بهویژه انتشار گازهای گلخانهای، دما را به شکل بیسابقهای افزایش داده و این پدیده، سلامت، امنیت و معیشت بشر را جدی تهدید میکند. در ادامه، به بررسی یافتههای علمی جدید در این زمینه میپردازیم که چگونه گرمای شدید به یک بحران جهانی تبدیل شده است.
آلودگی های نفتی در خوزستان سالهاست به محیط زیست استان و سلامت مردم آسیب میزند. در جدیدترین رخداد از این دست، شکستگی خط لوله انتقال نفت در اطراف امیدیه، به آلودگی رودخانه مارون، شاهرگ حیاتی منطقه، منجر شده است. حکیمه بارانی، رئیس انجن دوستداران طبیعت رامهرمز، در گفتوگو با «تجارتنیوز» از پاسخگو نبودن در برابر آسیبهایی که به محیط زیست استان میزند، انتقاد کرده است.
در بحبوحه تلاشهای جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی، یک استارتاپ آمریکایی به نام «ایرسل» (Aircela) از فناوری انقلابی خود رونمایی کرده است: دستگاهی به اندازه یک یخچال که قادر است مستقیماً از هوا و با استفاده از برق تجدیدپذیر، بنزین تولید کند. این نوآوری شگفتانگیز که نیاز به زیرساختهای پیچیده ندارد و بنزینی سازگار با خودروهای فعلی ارائه میدهد، میتواند معادله انرژی را دگرگون کند و گامی مهم در مسیر گذار به آیندهای پاکتر، بدون نیاز به تغییرات پرهزینه در ناوگان حملونقل به شمار رود.
گرمایش زمین از هشداری علمی به واقعیتی ملموس بدل شده که با پدیدههایی چون افزایش بیسابقه دما، خشکسالیهای شدید و سیلابهای ویرانگر، زندگی بر سیاره ما را دگرگون ساخته است. گزارش اخیر سازمان جهانی هواشناسی (WMO) زنگ خطر را جدیتر به صدا درآورده و پیشبینی میکند که جهان طی پنج سال آینده ممکن است وارد مرحلهای بیسابقه از گرمایش شود.
در گامی بلند به سوی آیندهای پایدار، چین با راهاندازی نخستین ایستگاه ذخیرهسازی انرژی هیبریدی لیتیوم-سدیم خود، پیشگام فناوری باتریهای پاک شد. این پروژه که در استان یوننان قرار دارد، نه تنها به پایداری شبکه برق کمک میکند، بلکه با بهرهگیری از منابع بومی و فراوان سدیم، وابستگی به لیتیوم وارداتی را کاهش میدهد. این نوآوری نشاندهنده تعهد چین به استفاده بهینه از انرژیهای تجدیدپذیر و ارتقای امنیت انرژی است و الگویی برای سایر کشورهای جهان در مسیر گذار به اقتصاد کمکربن ارائه میدهد.
اورست، نماد غرور و عظمت طبیعت، با چالشهای جدی از جمله افزایش بیرویه کوهنوردان، انباشت زباله و تأثیرات تغییرات اقلیمی دست و پنجه نرم میکند. نپال، میزبان این قله باشکوه، اکنون برای حفاظت از این میراث طبیعی و مقدس، اقدامات گستردهای را آغاز کرده است.
با گسترش روزافزون استفاده از خودروهای برقی و دستگاههای الکترونیکی، معضل باتریهای لیتیومی فرسوده به یک چالش زیستمحیطی بزرگ تبدیل شده است. در حالی که روشهای سنتی بازیافت این باتریها هزینهبر و آلاینده هستند، یک استارتاپ بریتانیایی به نام Cell Cycle با الهام از طبیعت، راهکاری نوآورانه ارائه داده است. این شرکت با استفاده از میکروب و باکتری، روشی پاک، کمهزینه و کارآمد برای بازیافت فلزات ارزشمند مانند لیتیوم، نیکل و کبالت از باتریها توسعه داده است. این فناوری نه تنها میتواند به حل بحران زبالههای الکترونیکی کمک کند، بلکه مسیری پایدارتر برای آینده انرژی پاک هموار میسازد.
در مواجهه با بحران فزاینده اقلیمی و لزوم کاهش اثرات زیستمحیطی صنعت هوانوردی، مهندسان آمریکایی دست به نوآوری چشمگیری زدهاند. آنها موفق به طراحی اولین سیستم یکپارچه سوخترسانی و خنکسازی مبتنی بر هیدروژن مایع برای هواپیماها شدهاند. این فناوری پیشگامانه که برای هواپیماهای هیبریدی-الکتریکی توسعه یافته، نه تنها با افزایش بهرهوری سوخت، راه را برای پروازهای پاکتر هموار میکند، بلکه بهطور هوشمندانهای چالش خنکسازی اجزای حساس پروازی را نیز با استفاده از خود هیدروژن مایع مرتفع میسازد و گامی بلند بهسوی آیندهای پایدار در حملونقل هوایی محسوب میشود.