به گزارش تجارت نیوز، آلودگی هوا در مناطق نزدیک به بنادر و فرودگاههای اروپا در سالهای اخیر به یکی از جدیترین دغدغههای محیطزیستی تبدیل شده است. گسترش فعالیتهای هوانوردی و حملونقل دریایی که از سختترین بخشها برای کربنزدایی محسوب میشوند باعث شده ساکنان این مناطق در معرض غلظتهای روبهرشدی از دیاکسید نیتروژن (NO2) و ذرات معلق (PM2.5) قرار گیرند. آژانس محیط زیست اتحادیه اروپا (EEA) در تازهترین گزارش خود هشدار داده است که بدون اقدام فوری، اوضاع در دهههای آینده خطرناکتر خواهد شد و سلامت شهروندان بیشتری را تهدید خواهد کرد.
بنادر و فرودگاهها؛ کانونهای روبهگسترش آلودگی هوا
طبق گزارش جدید EEA، افرادی که در نزدیکی فرودگاهها و بنادر زندگی میکنند، در سالهای اخیر بیش از گذشته در معرض آلودگی ناشی از فعالیتهای کشتیرانی و هوانوردی قرار گرفتهاند. این دو بخش که حدود ۸.۴ درصد از کل انتشار گازهای گلخانهای اتحادیه اروپا را شامل میشوند، همچنان وابسته به سوختهای فسیلی هستند و همین موضوع آنها را در مسیر کربنزدایی به بخشهایی دشوار و پرچالش تبدیل کرده است.
در گزارش جدید EEA درباره کیفیت هوا در بنادر و فرودگاههای کلیدی اروپا، پیشبینی شده است که تا سال ۲۰۳۰ حملونقل دریایی بهتنهایی به اصلیترین منبع آلودگی هوای مرتبط با حملونقل در شهرهای ساحلی تبدیل خواهد شد. این روند نشان میدهد فشار آلودگی از این مراکز حیاتی بیشتر خواهد شد و نیاز به نظارت دقیقتری دارد.
هشدار درباره افزایش NO2 و PM2.5
EEA اعلام کرده که در دهههای اخیر انتشار دیاکسید نیتروژن (NO2) و ذرات معلق PM2.5 ناشی از فعالیتهای هوانوردی افزایش یافته است. همچنین سهم حملونقل دریایی در تولید این آلایندهها در حال بیشتر شدن است.
بر اساس دادههای این آژانس، سطح NO2 در بنادر و فرودگاهها بهطور مداوم بالاتر از مناطق اطراف است. در برخی نقاط مانند بنادر پیرائوس و ناپولی و فرودگاه میلان لیناته، میزان NO2 بالاتر از حد مجاز سالانه اتحادیه اروپا برای سال ۲۰۳۰ ثبت شده است. در نیمی از بنادر بررسیشده، غلظت NO2 بیش از دو برابر مناطق اطراف بوده است. این آمار نشاندهنده روندی نگرانکننده است؛ روندی که نیاز به مداخله فوری دارد.
کدام بنادر وضعیت بدتری دارند؟
تحلیل آژانس محیط زیست اروپا نشان میدهد، آمستردام و آنتورپ بیشترین غلظت NO2 را دارند. پس از آنها آلگسیراس، بارسلونا، استکهلم، هامبورگ و ناپولی قرار گرفتهاند.
میزان افزایش NO2 در برخی بنادر به شکل چشمگیری ثبت شده است:
- ناپولی: بیش از ۱۰۰ درصد افزایش
- هامبورگ: ۸۶ درصد افزایش
- آلگسیراس: ۷۷ درصد افزایش
- آنتورپ: ۷۵ درصد افزایش
البته بخش قابل توجهی از آلودگی در این مناطق میتواند از منابع دیگر شهری مانند خودروها، ونها و کامیونها نیز تأثیر پذیرفته باشد.
وضعیت پیچیده PM2.5 در بنادر و فرودگاهها
EEA میگوید نسبت دادن مستقیم افزایش PM2.5 به فعالیتهای بندری یا هوانوردی چندان ساده نیست، اما با وجود این پیچیدگی 13 بندر و 6 فرودگاه سطوح PM2.5 بالاتر از مقدار مجاز اصلاحشده اتحادیه اروپا برای سال ۲۰۳۰ را نشان دادهاند. این موضوع اهمیت ایجاد سیستمهای نظارتی گستردهتر را دوچندان میکند.
درخواست برای توسعه نظارت و اجرای راهحلهای فوری
آژانس محیط زیست اتحادیه اروپا تأکید کرده است که نظارت بر کیفیت هوا در داخل و اطراف بنادر و فرودگاهها در دهههای آینده اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. این نظارت کمک میکند سهم دقیق انتشار گازهای آلاینده ناشی از کشتیرانی، هوانوردی و فعالیتهای جانبی مرتبط با آنها مشخص شود.
اینسا اولیچینا، مسئول سیاستهای کشتیرانی در گروه حملونقل و محیط زیست مستقر در بروکسل، از آلودگی غیرضروری ناشی از کشتیهایی که در بنادر توقف میکنند انتقاد کرده و برقرسانی به کشتیها را راهکاری قابل اجرا دانسته است.
وی در ادامه بیان کرد: فناوری اتصال کشتیها به برق ساحلی در دسترس است و میتواند در طول شب به شکل چشمگیری آلودگی ناشی از کشتیرانی را کاهش دهد. برای بخشهایی مانند کشتیهای کروز که مدت زیادی در بنادر باقی میمانند، اتصال به برق میتواند یک بازی را کاملاً تغییر دهد.
گزارش جدید آژانس محیط زیست اتحادیه اروپا زنگ خطری جدی درباره وضعیت آلودگی هوا در بنادر و فرودگاهها به صدا درآورده است. افزایش مداوم NO2 و PM2.5 نشان میدهد که زمان برای اقدام فوری محدود است. از آنجا که هوانوردی و حملونقل دریایی بهشدت به سوخت فسیلی وابستهاند، یافتن راهحلهای نوآورانه و اجرای سیاستهای سختگیرانهتر میتواند مسیر کاهش آلودگی را هموار کند.
توسعه زیرساختهای برقرسانی، بهبود نظارت و ایجاد استانداردهای سختگیرانهتر میتواند نهتنها به کاهش آلودگی کمک کند، بلکه سلامت میلیونها نفر از ساکنان نزدیک این مناطق را نیز محافظت کند. اگر اقدامهای مؤثر امروز اجرا نشود، آلودگی ناشی از این مراکز حملونقلی تا سال ۲۰۳۰ و سالهای پس از آن به مشکلی جدیتر و پرهزینهتر تبدیل خواهد شد.
