محمد امین سامنی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد
نخستین معدن لیتیوم در ایران کشف شد/ دست اندازی به دریاچه ارومیه پایان می‌یابد؟
لیتیوم یکی از مواد با ارزشی است که کاربردهای فراوانی دارد و وزارت صمت از کشف نخستین ذخایر لیتیوم در استان همدان خبر داد.
به گزارش تجارت‌نیوز ، لیتیوم به عنوان سبک‌ترین فلز شناخته شده در این سیاره، اکنون به طور گسترده در دستگاه‌های الکتریکی نظیر تلفن‌های همراه و لپ تاپ گرفته تا اتومبیل‌ها و هواپیماها استفاده می‌شود.
باتری‌های لیتیوم یونی، بیشتر به عنوان تامین‌کننده انرژی خودروهای الکتریکی معروفند. در همین راستا قرار است تا سال 2030، 60درصد از فروش خودروهای جدید را به خود اختصاص دهند. برای مثال، باتری خودروی تسلا مدل S حدود 12 کیلوگرم لیتیوم مصرف می‌کند و تسلا را به یکی از پیشتازان عرصه تولید خودروی برقی بدل کرده است.
لیتیوم را در مناطقی میتوان یافت که سرشار از ذخایر طبیعی باشند. در مرز شیلی، نزدیکی آرژانتین و بولیوی، میتوان مزارعی را دید که مجموعا بیش از یک چهارم لیتیوم جهان را استخراج و تولید می‌کنند.
لیتیوم چیست؟
لیتیوم (Lithium) به عنوان اولین عنصر شیمیایی در گروه فلزات قلیایی با عدد اتمی ۳ است. این فلز نقره‌ای سفید و جزو نرم و سبک‌ترین فلز است. چگالی آن تقریباً نصف آب است و به دلیل سطوح بالای فعالیت شیمیایی، نمی‌توان آن را به صورت عنصر آزاد در طبیعت پیدا کرد، بلکه همیشه به‌عنوان ترکیبی با سایر مواد معدنی یافت می‌شود. لیتیوم در آب حل شده و آن را میتوان به صورت یون در آب اقیانوس‌ها و به شکل نمک در آب‌ها و خاک رس دید.
کاربرد لیتیوم
لیتیوم و ترکیبات آن کاربردهای صنعتی، تکنولوژیکی و پزشکی زیادی دارند. از جمله کاربردهای آن میتوان به استفاده در شیشه و سرامیک مقاوم در برابر حرارت، ساخت هواپیما، باتری‌های لیتیومی که در تلفن‌های همراه و اخیرا در خودروهای الکتریکی به‌کار گرفته می‌شوند، اشاره کرد. درمان اختلال دوقطبی هم یکی از کاربردهای پزشکی لیتیوم است.
ماجرای لیتیوم و دریاچه ارومیه
استخراج لیتیوم از دریاچه ارومیه و نقش آن در خشک‌شدن این دریاچه، سروصدای زیادی در رسانه‌ها به پا کرد. نه تنها در جهان نقش منفی برای لیتیوم تعریف نشده، بلکه نویدبخش تغییر بازارها و دگرگونی تولید به سمت انرژی‌های پاک است. در حال حاضر رقابت شدیدی میان ژاپنی‌ها، اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها برای استفاده بیشتر از باتری‌های لیتیومی شکل گرفته که این امر شروعی است برای تولید انبوه خودروهای هیبریدی توسط خودروسازان بزرگ است.
پیش‌بینی می‌شود میزان لیتیوم در این دریاچه به میزانی است که بتواند تمام تقاضای آینده پیش‌بینی‌شده ایالات متحده و ۴۰ درصد تقاضای جهان را برآورده کند. خبری مهم و بزرگ برای صنعت پررونق خودروهای برقی که لیتیوم مخرج مشترک انواع باتری‌های کاربردی در آن‌ها است.
کشف نخستین ذخیره لیتیوم در کشور
به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران، ابراهیم‌علی مولابیگی می‌گوید:« افزایش منابع عناصر نادرخاکی و برخی فلزات با ارزش از جمله ثمرات اجرای اکتشافات معدنی در سال‌های اخیر بوده، و در ادامه بیان کرد: ایران جزو کشورهای انگشت شماری است که به مقادیر مناسبی از ذخایر عناصر نادرخاکی و فلزات با ارزش دسترسی دارد و کشف نخستین ذخیره لیتیوم در استان همدان نویدبخش کشف ذخایر دیگری در این استان خواهد بود.
وی افزود: میزان ذخیره قطعی محدوده یادشده را 8 میلیون و 500 هزارتن کانسنگ لیتیوم عنوان کرد و در جهان امروز این فلز استراتژیک و با ارزش به عنوان یکی از نیازهای تکنولوژی روز محسوب می‌شود.
مدیرکل دفتر امور اکتشاف وزارت صمت با بیان اینکه گواهی‌کشف صادره برای محدوده مذکور به تایید اعضای کمیسیون گواهی‌کشف رسیده و به‌زودی توسط اداره‌کل صمت استان همدان صادر خواهد شد، گفت: این ماده معدنی در یک منطقه رسی تشکیل شده که این موضوع ذخیره مذکور را در کل کشور منحصر به فرد می‌کند.
در سال‌های اخیر تمرکز و توجه روزافزونی به بحث اکتشاف، استخراج و فرآوری و بازیافت لیتیوم از منابع شناخته شده آن شده است.
لیتیوم بر خلاف دیگر محصولات معدنی در حجم کم و در ابعاد کیلوگرم خرید و فروش می‌شود که این امر به‌علت قیمت بالا و سختی استخراج آن بوده و در صورتی که بتوان در استخراج و تولید این ماده معدنی به منفعتی رسید، عملاً ارزش افزوده بالایی را به همراه خواهد داشت.
وی منابع محدود لیتیوم در طبیعت و نقش حساس آن در تهیه باتری‌های الکتریکی، صنایع پیشرفته، صنایع دفاعی و تهیه و تولید آلیاژها منحصر به فرد و استراتژیک اشاره کرد و در ادامه بیان کرد: در سال‌های اخیر تمرکز و توجه روزافزونی به بحث اکتشاف، استخراج و فرآوری و بازیافت لیتیوم از منابع شناخته شده آن شده است.
نکته مهم اینجاست که دقیقاً مانند رقابت‌های تاریخی و جنگ بر سر طلا و نفت، دولت‌ها برای برتری در حوزه استخراج مواد معدنی مانند لیتیوم می‌جنگند. زیرا این امر می‌تواند به آن‌ها در دستیابی به تسلط اقتصادی و فناوری برای دهه‌های آینده کمک کند.
نظرات