به گزارش تجارتنیوز، برای داشتن صنعت نساجی سبز و پایدار باید برای مواد مصنوعی بهکار رفته در آن مانند پلی استر و پلی آمید (نایلون)، جایگزینهای طبیعی در نظر گرفت.
آن طور که Forbes گزارش داده، الیاف مصنوعی حدود ۶۲ درصد از بازار جهانی الیاف را تشکیل میدهد. این مقدار برابر ۸۰ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ است که پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۱۰۰ میلیون تن برسد.
الیاف مصنوعی عمدتاً از سوختهای فسیلی ساخته میشوند که آسیبهای زیستمحیطی آن از شروع فرآیند استخراج آغاز میشود و برای صدها یا هزاران سال ادامه مییابد. برای تولید پلی استر، نفت خام به صورت شیمیایی به گلولههای پلی اتیلن ترفتالات (PET) تبدیل میشود و شکل نخ در میآیند.
هر کیلو از منسوجات پلی استر در طول حیات خود حدود ۳۰ کیلوگرم کربن دی اکسید تولید میکند که حدود ۲۷٫۲ کیلوگرم از این مقدار به تولید اولیه الیاف و پارچه مربوط میشود. این اعداد ممکن است ناچیز به نظر برسند، این عدد یک حقیقت اساسی را آشکار میکند و آن این است که بازیافت مسیری مناسب و پایدار نیست. چرا؟
زیرا فرآوری پلی استر به نخ و منسوجات انرژی بسیاری را مصرف میکند و بازیافت در این زمینه ناپایدار است. اما جایگزین های مناسب برای مواد خام تولید منسوجات چیست؟
خوشبختانه، گروهی از پژوهشگران علم مواد در حال بررسی این سؤال هستند و پاسخهای امیدوار کنندهای دارند. اولین پاسخ در فراوانترین پلیمر طبیعت است: سلولز. این پلیمر عملاً همه جا هست: تفاله قهوه (۱۲ تا ۳۰ درصد سلولز)؛ پوست موز (۵۰ تا ۶۰ درصد سلولز)؛ ته سیگار (۹۵ درصد استات سلولز). اما در حال حاضر بیشتر ضایعات سلولزی سوزانده میشوند.
صنعت مد به واسطه تحقیق و توسعه در فناوری تولید الیاف و کار در زمینه تجاریسازی، پذیرای این جایگزینها شده است. در واقع شرکتها در حال رقابت برای پیدا کردن روشهای فنی برتر و مقرون به صرفهتر برای جایگزین کردن الیاف هستند. کارلو سنتونز مدیرعامل شرکت Heiq که سلولز را برای جایگزینی مستقیم با پلی استر و نایلون فرآوری میکند، در یک مصاحبه ویدیویی گفت: «هر سال ۵۰ برابر بیشتر از پلی استر تولید شده ضایعات سلولزی سوزانده میشود.»
در بخش مواد اولیه تجدیدپذیر، خوراک Heiq بیشتر از ضایعات جلبک، نیشکر، کاه، کنف، پوست آجیل، ته سیگار و تفاله قهوه تامین میشود. کارلو سنتونز میگوید:«خوراک ثانویه ما خمیر نساجی بازیافتی است اما سومین خوراک ورودی ما عجیب است زیرا نشانگر «عصر جدیدی» از تولید سلولز برای این صنعت است که ما را به ۳٫۵ میلیارد سال پیش میبرد. باکتریها یکی از قدیمیترین شکلهای حیات روی زمین هستند و برخی از گونهها سلولز را به عنوان بخشی از عملکردهای متابولیکی طبیعی خود برای مدت طولانی – از نظر بیوشیمیایی و کاملاً در یک نانوساختار تصفیهشده – میسازند و به نظر میرسد که پادزهری عالی برای آشفتگی مصنوعی ما باشد.»
۱۳ نوع برند مختلف مصنوعات زیست محور در حال ظهور هستند؛ هر چند که فعلا استانداردی برای این پارچهها وجود ندارد، اما چرخه حیات آنها تحت بررسی است تا اثرات زیست محیطی آنها مشخص شود. چندین شرکت در حال تامین مواد اولیه خودشان از منابع بازیافتی هستند تا نیم نگاهی به عدالت اجتماعی و زیست محیطی داشته باشند.
بورس منسوجات بر مبنای میزان استفاده اعضای خود از این مواد برآورد میکند که مصنوعات پایدار تنها ۰٫۰۷ درصد از کل تولید الیاف مصنوعی را تشکیل میدهند، هر چند که این رقم حدود ۵۸ درصد نسبت به ۱۲ ماه گذشته افزایش پیدا کرده است. در ضمن این بورس تخمین زده است که شرکتهای عضو آن، هشت درصد از مصرف الیاف پلی استر خود را به پلی استرهای بازیافتی اختصاص میدهند.
مهمترین اخبار حوزه اقتصاد سبز را در صفحه اقتصاد سبز تجارتنیوز بخوانید.
