اگر برجام نبود..
در آستانه دومین سالگرد حصول توافق برجام هستیم. به همین منظور یادآوری چندین نکته ضروری به نظر می‌رسد که شرایط اقتصادی کشور قبل از برجام چگونه بوده و امروزه چگونه است.
در سالهای گذشته ارتباط ما با جهان بین‌الملل نزدیک به صفر بود و فقط با کشورهایی همچون سوریه، کره شمالی، ونزوئلا، زامبیا و چندین کشور دیگر ارتباط داشتیم و تقریبا ارتباطمان با جهان اقتصاد بسته شده بود.
یکی از اثرات بسیار خوب برجام این بود که اقتصاد ایران را از بسته بودن و عدم ارتباط با جهان بین‌الملل نجات داد. این موضوع را می‌توان یکی از مهمترین دستاوردهای برجام دانست.
در زمانهای تحریم اجازه سوخت گیری در هیچ فرودگاه اروپایی یا آمریکایی به هواپیماهای شرکت هواپیمایی ایرانی داده نمی‌شد.
اما امروزه چندین هواپیمای نو خریداری و قرارداد چندین هواپیماهای غول پیکر را منعقد کرده‌ایم و اخیرا هم با شرکت فرانسوی توتال قرادادی منعقد شد که واکنشهای بسیاری را به دنبال داشت و باعث ایجاد نگرانیهایی در میان تندروها شد.
این شرکت در گذشته به دلیل تحریمها کار خود را نیمه کاره رها کرد و رفت و هیچ شرکت بینالمللی و حتی چینیها حاضر به سرمایهگذاری در کشور نبودند.
تحریمها آنچنان بر اقتصاد ما اثر کرده بود که چینیها پول خود ما را به خودمان نمی دادند؛ یعنی بانکهای چین که با کشورمان مراوده اقتصادی داشتند هم حاضر به همکاری با کشورمان نبودند. بنابراین برجام اقتصاد ایران را از بسته بودن نجات داد.
اما دولت یازدهم در بخش‌هایی بسیار خوب عمل کرد که نمونه آن انتخاب تیم مذاکره کننده قوی بود. همه دیدند که چگونه این افراد با توانمندی خود پای میز مذاکره با آمریکا قرار گرفتند و توانستند منافع ملت ایران را به دست بیاورند.
در این خصوص می‌توان نمره بسیار خوبی را به عملکرد دولت یازدهم داد. اما باید بدانیم که این مقدمه است و برای اینکه اقتصاد کشورمان درست شود نیازمند روش‌های علمی، برخوردهای کارشناسی و استفاده از مدیران با تجربه و فهیم در نظام اقتصادی کشور هستیم و باید سعی کنیم با مدیریت علمی؛ کشور را به سمت پیشرفت سوق بدهیم.
اما سوال اینجاست که اگر برجام نبود شرایط اقتصادی کشور در حال حاضر چگونه بود؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت که اگر برجام نبود قطعا امروز اقتصاد ایران در وضعیت اسفناکی قرار داشت.
به عنوان مثال در گذشته صادرات ما به زیر یک میلیون بشکه در روز رسیده بود درحالی‌که هم اکنون روزانه 2 و نیم میلیون بشکه نفت صادر میکنیم.
امروزه توانسته ایم در اوپک سهمیه خودمان را به دست بیاوریم. در ادامه باید گفت که اگر برجام نبود نرخ دلار قطعا بالای 10هزارتومان بود و به طور حتم امنیت ملی ما خدشه دار می‌شد.
نمونه آن کشور لیبی و یا عراق که به فصل هفتم شورای امنیت رفته‌اند و در مورد اینها قطعنامه‌های فصل هفتم اعمال شد که با این کار یا کشور تجزیه شد یا حکومت ساقط شد و بسیاری مشکلات دیگری بوجود آمد.
اگر امروزه برجامی وجود نداشت نفت در مقابل غذا بودیم؛ یعنی فقط اجازه داشتیم که حداکثر250هزار بشکه نفت صادر کنیم و در ازای آن غذا و دارو وارد کشور کنیم.
در این میان باید به این نکته توجه داشت که کشورمان از هر جهت نیازمند تعامل با جهان است. امروزه بسیاری از تندروها در اسرائیل، آمریکا و تندروهای ایران علاقه مند هستند که ایران در مبادلات تجاری جهان منزوی شود.
نکته مهمی که بسیاری از آقایان به آن توجه ندارند، این است که تکنولوژی ما در صنعت نفت یکی از پیشرفته‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود. می‌توان گفت که کشورمان سی سال از دنیا عقب بود؛ اما امروزه با قراردادهایی که با کشورهای دیگر منعقد می‌شود و قراردادهای فاینانسی که داده می‌شود بسیاری از مشکلاتمان حل شده است و خواهد شد.
درگذشته تمام مسافران ایرانی برای بسیاری از سفرهای خود مجبور بودند به امارات رفته و از آنجا به سایر کشورهای دیگر سفر کنند.
در حقیقت دبی هاب منطقه شده بود. اما امروزه خوشبختانه هواپیماهای جدید به عرصه حمل و نقل ورود پیدا کردهاند و خرید هواپیماهای جدید در دستور کار قرار گرفته است. سیاستهای دولت این است که از محل فاینانس بتواند هواپیماهای جدید بیشتری خریداری کند تا بتوان از امکانات کشور بیشتر استفاده کرد. در ادامه باید گفت که اگر برجام نبود هیچ شرکت بینالمللی حاضر به سرمایهگذاری در ایران نمی‌شد.
برای اینکه بتوانیم در دنیا به جایگاه خودمان برسیم به بازارهای بینالمللی نیاز داریم. یکی از دلایلی که مردم ایران در انتخابات 29 اردیبهشت به حسن روحانی رای دادند این بود که مردم هم خواهان تعامل با جهان بودند.
با تمام اینها باید گفت که به نفع اقتصاد ایران است که با کشورهای توسعه یافته در ارتباط باشد. چنانچه میخواهیم دربازارهای بینالمللی حضور پر رنگی داشته باشیم قطعا باید با بازارهای بینالمللی مثل اتحادیه اروپا، کانادا، استرالیا، چین و ژاپن ارتباط اقتصادی برقرار کنیم.
چرا که در این صورت هم هواپیماهای ایرانی میتوانند در فرودگاههای کشورهای توسعه یافته رفت و آمد کنند و از سویی دیگر میتوانیم هواپیماهای نوی بیشتری خریداری کنیم. البته باید گفت که برای بهبود شرایط اقتصادی کشور به زمان بیشتری احتیاج داریم تا بتوانیم مرحله به مرحله رو به جلو حرکت کنیم.
در هر صورت این نکته را نباید فراموش کنیم که در سالهای گذشته اقتصاد کشورمان قفل شده بود.
تندروها و کسانی‌که با برجام مخالفت میکنند جهان و منافع ملی کشور ایران را نمیشناسند. این حق ما است که جزء 15اقتصاد برتر جهان بشویم و زمانی این موضوع محقق می‌شود که با جهان توسعه یافته در تعامل باشیم و بازارهای بینالملی را با توجه به مزیتهایی که اقتصاد ایران دارد یعنی ارزان بودن نیروی کار، انرژی و موقعیت جغرافیایی به دنیا معرفی کنیم، به شرط آنکه سعی کنیم تعامل با جهان توسعه یافته را در دستور کار قرار بدهیم که این به نفع منافع ملی ملت ایران خواهد بود.
نظرات