تاثیر کرونا بر نرخ تورم
با شیوع ویروس کرونا در نقاط مختلف جهان، بازارهای سرمایه در دنیا نسبت به تبعات شیوع گسترده این بیماری به‌شدت واکنش نشان دادند و شاخص‌های بورس جهان بدترین عملکرد را از زمان بحران مالی 2008 به ثبت رساندند.
در روزهای اخیر شاخص داوجونز ایالات متحده تا محدوده 24700 واحد و شاخص دکس آلمان تا محدوده 11160 واحد از بیم رکود اقتصادی ناشی از اپیدمی کرونا سقوط کردند اما با توجه به شیوع و گسترش این ویروس در سطح کشور، اگر دامنه زمانی پایداری این بیماری در کشور طولانی شود چه تبعاتی می‌تواند در بعد اقتصادی جامعه داشته باشد؟
با توجه به کاهش تقاضای موثر در سطح جامعه پیشبینی می‌شود برخی گروه‌ها و صنایع زیان سنگینی تا این لحظه متحمل شده باشند.
اگر این دامنه زمانی گسترش ویروس کرونا تا فصل گرما ادامه داشته باشد ، بدنه اقتصاد کشور می‌تواند با آسیب های جدی مواجه شود. اما این آسیب ها چیست؟
کاهش قابل توجه درآمد مشاغل کسب و کار
با توجه به توصیه مراکز بهداشتی،عموم مردم تصمیم گرفته‌اند که خرید‌های خود را در سطح خرد و کلان به تعویق بیاندارند که همین موضوع باعث خواهد شد که بسیاری از مشاغل با کاهش چشمگیر درآمد مواجه شوند. باید یادآور شد که از بعد زمانی بسیاری از مشاغل بر درآمد حاصل از دوماهه آخر سال حساب ویژه ای باز می‌کنند.
برخی دیگر از مشاغل خدماتی مثل رستوران‌ها، تالارها و کافی شاپ‌ها، آژانس‌های گردشگری، باشگاه‌های ورزشی، هتل‌ها و … عملا فلج شده و نمی‌توانند درآمد زایی موثر داشته باشند.
در این میان شدیدترین آسیب را احتمالا صنعت گردشگری متحمل می‌شود. با توجه به شیوع ویروس در کشور، بسیاری از تورهای گردگشگری به مقصد ایران لغو شده و احتمال دارد روند ورود توریسم به کشور تا مهار بیماری متوقف شود که این موضوع می‌تواند به کاهش درآمدهای ناشی از گردشگری و زنجیره کسب و کار‌های مرتبط با این صنعت شود.
تحمیل هزینه به بخش درمان کشور
به طور قطع بخش درمانی کشور نیاز به بودجه مناسبی برای مقابله و مهار این ویروس نیاز دارد این در حالی است که به زعم کارشناسان اقتصادی تحقق درآمدهای بودجه در سال 99 با ابهام مواجه است و با توجه اضافه شدن هزینه‌های درمانی، احتمال کسری بودجه بسیار بالا وجود دارد.
رشد بیکاری
در صورتی‌که این اپیدمی در کوتاه مدت مهار نشود، انتظار می‌رود برخی از صنایع و شاغل اقدام به تعدیل نیرو نمایند که می‌تواند به‌صورت مستفیم بر افزایش نرخ بیکاری اثر گذار باشد. نرخ بیکاری در این سطح با توجه به حجم نقدینگی بزرگ فعلی می‌تواند آهنگ رشد تورم را سرعت ببخشد.
تعطیل شدن کارخانجات و برخی صنایع
در صورتی در بین کارکنان کارخانجات و یا صنایع موارد ابتلا به این ویروس مشاهده شود احتمال دارد برخی از صنایع حتی به‌صورت مقطعی تعطیل شوند.
کاهش صادرات مواد غذایی
با شیوع ویروس کرونا در ایران بسیاری از کشورها اجازه واردات مواد غذایی، خشکبار، مرکبات و … را از مبدا ایران ممنوع اعلام کردند. احتمال بسیار وجود دارد تا زمان مهار کرونا در ایران این محدودیت‌ها پایدار بوده و حتی سختگیری‌های بیشتری در انتظار دیگر کالاهای صادراتی باشد.
با توجه به عوامل فوق اگر ویروس کرونا به سرعت مهار نشود، می‌توان انتظار رشد نرخ بیکاری، رشد تورم، کسری بودجه دولت در سال آتی و کاهش درآمدهای بخش‌های تجاری و صنعتی را در میان مدت انتظار داشت. این در شرایطی است که تا این لحظه اکثر بانک‌های مرکزی کشورهای جهان برای مقابله با بحران اقتصادی و شوک مثبت به بازار‌ها، نرخ بهره خود را کاهش داده و یا خواهند داد.
در این میان، کشور چین به عنوان اولین کشور به سرعت به نرخ بهره ذخایر ارزی خود را کاهش داد. فدرال رزرو ایالات متحده آمریکا نیز در یک نشست اضطراری اقدام به کاهش نرخ بهره این کشور کرد.
در اقدامی مشابه رزرو بانک استرالیا، بانک مرکزی امارات متحده عربی، بانك مركزى هنگ‌كنگ نیز اقدام به کاهش نرخ بهره پولی به‌جهت حمایت از بازار سرمایه کردند.
پیش بینی می‌شود در روزهای آتی بانک‌های مرکزی کانادا، بریتانیا و برزیل نیز اقدامات مشابه در خصوص نرخ بهره داشته باشند اما در ایران استفاده از این ابزار پولی عملا ناممکن است زیرا نرخ سود بانکی هم اکنون پایین تر از نرخ تورم است.
با این حال شورای پول و اعتبار برای سامان دادن به وضعیت کنونی در جلسه‌ای فوق‌العاده تصمیم گرفت نسبت به بازپرداخت وام و تسهیلات بنگاه‌های اقتصادی کشور استمهال قائل شود.
با این همه با توجه به نرخ رشد اقتصادی منفی کشور، با شرایط پیش روی بیماری در سراسر کشور، احتمال زیاد وجود دارد در ماه‌های آتی نرخ بیکاری و تورم افزایش داشته باشد و علاوه بر تورم موجود رکود عمیق بر بازارهای مالی ایران سایه افکند.
نظرات