اوراق گام چیست و چگونه خرید و فروش می‌شود؟

به گزارش تجارت نیوز،

اوراق گام که مخفف عبارت «گواهی اعتبار مولد» است، یکی از ابزارهای مالی نوین در بازار سرمایه ایران به شمار می‌رود که نخستین بار در سال 1399 برای حمایت از تولیدکنندگان، طراحی و صادر شد. این اوراق، به‌ویژه برای بنگاه‌های کوچک و متوسط که دسترسی محدودتری به منابع مالی دارند، فرصتی برای تامین سرمایه در گردش فراهم می‌کند. هدف اصلی از انتشار این اوراق، کاهش وابستگی بنگاه‌ها به تسهیلات بانکی و بهبود زنجیره تامین تولید است.

اوراق گام چگونه معامله می‌شود؟

فرآیند صدور اوراق گام با معرفی بنگاه متعهد به بانک آغاز می‌شود. این بنگاه‌ها به طور معمول خریداران کالا یا خدمات هستند که موظفند مستندات مالی خود را به بانک ارائه کنند و تاییدیه اعتبار را از بانک بگیرند. پس از تایید، بانک عامل اقدام به صدور اوراق گام می‌کند و اطلاعات آن در سامانه گام ثبت می‌شود. دارنده اوراق می‌تواند آن را به‌عنوان ابزار پرداخت به دیگر تولیدکنندگان منتقل کند یا تا زمان سررسید، نزد خود نگه دارد و مبلغ اسمی را دریافت کند.

این اوراق معمولا دارای سررسید یک‌ساله بوده و قابل معامله در بازارهای سرمایه، از جمله فرابورس و بورس کالا هستند. ارزش اسمی هر ورقه اوراق گام به طور معمول 100 هزار تومان است و برای خرید یا فروش این اوراق در بازار سرمایه، داشتن کد بورسی الزامی است.

یکی از ویژگی‌های کلیدی اوراق گام، امکان انتقال آن‌ها در زنجیره تولید است؛ ‌طوری‌که تولیدکنندگان می‌توانند بدون استفاده از پول نقد، مواد اولیه یا تجهیزات موردنیاز خود را تهیه کنند.

نگاهی به مزایا و معایب اوراق گام

از مزایای اوراق گام می‌توان به کاهش فشار نقدینگی بر بانک‌ها، تامین مالی غیرتورمی و تسهیل معاملات زنجیره تأمین اشاره کرد. این ابزار با کاهش نیاز به خلق پول توسط بانک مرکزی، اثرات تورمی کمتری نسبت به تامین مالی از طریق تسهیلات بانکی را در پی دارد.

علاوه بر این، اوراق گام به دلیل ضمانت بانک صادرکننده، از امنیت و اعتبار بالایی برخوردار است. بنابراین دارندگان این اوراق می‌توانند از آن به‌عنوان یک ابزار پرداخت با انعطاف‌پذیری بالا استفاده کنند.

با این حال، اوراق گام با چالش‌هایی نیز مواجه است. در شرایط تورمی اقتصاد ایران، ارزش واقعی اوراق ممکن است کاهش یابد که این امر جذابیت آن را برای سرمایه‌گذاران کاهش می‌دهد. افزون بر آن، فرآیند صدور و استفاده از این اوراق نیازمند داشتن کد بورسی است که ممکن است برخی از بنگاه‌های کوچک را از دسترسی به این ابزار محروم کند.

به‌طور کلی، اوراق گام به‌عنوان یکی از ابتکارات مالی، می‌تواند نقشی موثر در حمایت از تولید داخلی و کاهش وابستگی به تسهیلات بانکی ایفا کند. با این وجود، ارتقای زیرساخت‌های بازار سرمایه و شفاف‌سازی قوانین مرتبط می‌تواند به بهبود عملکرد این ابزار در نظام مالی کشور کمک کند.

برای مطالعه بیشتر، صفحه اقتصاد کلان در تجارت‌نیوز را دنبال کنید.