دستورالعمل تاسیس و فعالیت سبدگردانی در بند 2 ماده 7 قانون بازار اوراق بهادار مورخ آذرماه 1384 به تصويب هيئت‌مديره سازمان بورس و اوراق بهادار رسيد. براساس این دستورالعمل تصمیم‌گیری در رابطه با خريد، فروش يا نگه‌داري اوراق بهادار به‌نام سرمايه‌گذار معين توسط سبدگردان در قالب قراردادي مشخص و به‌منظور كسب انتفاع براي سرمايه‌گذار صورت می‌گیرد. در این دستورالعمل به مجموع دارایی‌های موضوع از جمله وجه نقد، اوراق بهادار و مطالبات سبد اختصاصي گفته می‌شود که به شخص معینی اختصاص دارد.
واجدین شرایط دریافت مجوز تاسیس و فعالیت سبدگردانی
افرادی که قصد دریافت مجوز تاسیس سبدگردانی دارند باید از یک نرم‌افزار سبدگردانی موردتایید استفاده کنند و سبدیار به‌عنوان بهترین نرم افزار مدیریت پرتفوی برای سبدگردان ها در بازار شناخته می‌شود. تولید این نرم‌افزار توسط شرکت پردازش اطلاعات مالی مبنا انجام شده است.
افراد برای دریافت مجوز تاسیس شرکت سبدگردانی یا تبدیل آن شرکت باید شرايط مذكور در دستورالعمل را برآورده کنند و تقاضاي ثبت خود را به‌عنوان سبدگردان، به سازمان ارائه دهند. توجه به این نکته ضرورت دارد که علاوه‌بر دریافت مجوز تاسیس، افراد همچنان باید برای اخذ مجوز فعالیت اقدامات لازم را انجام دهند.
زیرا برای شروع فعالیت به‌عنوان یک سبدگردان، اشخاص به یک مجوز جداگانه نیاز دارند. واجدین شرایط دریافت مجوز فعالیت باید فرم‌های مربوط به تقاضا اخذ مجوز فعالیت را تکمیل، امضا و ارسال کنند.
شرايط دریافت مجوز تاسيس شرکت سبدگردانی
متقاضیان دریافت مجوز تاسيس شركت سبدگردانی بايد مدارك و اسناد لازم را به‌منظور بررسي به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه دهند. مدت زمان پردازش و رسیدگی به درخواست اخذ مجوز تاسیس شرکت سبدگردانی توسط سازمان 30 روز کاری درنظر گرفته می‌شود.
پس از آن درصورت برخورداربودن متقاضی از شرایط لازم مجوز توسط سازمان، صادر و به متقاضي اعطا خواهد شد. از طرفی براساس دستورالعمل تاسیس متقاضیان 6 ماه فرصت دارند تا شركت سبدگردان را مطابق با شرايط اعلام‌شده به‌صورت يك شركت سهامي خاص تاسیس یا تبدیل کنند.
در این فرآیند لازم است متقاضیان مدارک مربوطه را در مرجع ثبت شركت‌ها ثبت و به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه دهند. در غير اين‌صورت اعتبار مجوز تاسيس يا تبديل ساقط خواهد شد. متقاضیان طی 20 روز کاری باید مدارك مربوط به تاسيس شركت سبدگردان و ثبت آن نزد مرجع ثبت شركت‌ها را به سازمان ارائه دهند.
درصورت رعایت شرايط مندرج در مجوز، ثبت آن به‌عنوان یک سبدگردان انجام خواهد شد. پس از ثبت شرکت سبدگردانی نزد سازمان، افراد می‌توانند برای اخذ مجوز فعاليت درخواست دهند.
نحوه ثبت و نگه‌داري حساب‌ها، مدارك و اطلاعات در نرم‌افزار سبدگردانی
شرکت‌های سبدگردان بايد تمام اطلاعات مربوط به مشتريان و معاملاتي كه به‌نام آن‌ها سبدگردانی انجام می‌دهند، در نرم‌افزار مربوطه درج کنند. سبدیار یک نرم‌افزار برای انجام این کار است که شرکت پردازش اطلاعات مالی مبنا آن را تولید می‌کند تا برای حسابداری و مدیریت عملیات شرکت‌های سبدگردان از آن استفاده شود.
اطلاعاتی که در روزهای قبل در بانک اطلاعاتی این نرم‌افزار ذخیره شده‌اند، فقط با درخواست سبدگردان، ذكر دليل و تاييد امين، امکان تغییر وجود دارد. تغییراتی که با تایید امین در این نرم‌افزار ثبت می‌شوند، باید سبدگردان بلافاصله با ذکر دلیل این تغییرات را به سازمان بفرستند و يك نسخه از آن‌ها را حداقل به‌مدت 5 سال بايگاني کند.
سبدگردان باید براساس استانداردهاي حسابداري ملي و دستورالعمل‌هاي اجرايي ابلاغ شده از طرف سازمان، وقايع مالي خود را در نرم‌افزار مدیریت حسابداری صندوق های سرمایه گذاری ثبت و صورت‌هاي مالي خود را تنظيم کند. شرکت‌های سبدگردانی باید برای هر مشتری حساب جداگانه‌اي در دفاتر مالي خود بسازند و كليه مبادلات مالي فيمابين خود و مشتري را در آن نگه‌داری کنند.
از طرفی ثبت دارايي‌ها، بدهي‌ها، درآمدها و هزينه‌هاي خود شرکت‌های سبدگردان باید به‌طور جداگانه از ثبت دارايي‌ها، بدهي‌ها، درآمدها و هزينه‌هاي هر سبد اختصاصي تحت مديريت آن انجام شود.
معرفی سبدیار به عنوان نرم افزار حرفه ای سبدگردانی
سبدیار یک نرم‌افزار سبدگردانی حرفه‌ای و کم‌هزینه به‌شمار می رود که برای انجام عملیات حسابداری و مدیریت عملیات سبدگردانی توسط شرکت مبنا طراحی به بازار عرضه شده است. از ویژگی‌های برجسته این نرم افزار می‌توان به محاسبه خودکار وقایع مالی (افزایش سرمایه و سود نقدی) و همین‌طور به‌روزرسانی خودکار محاسبات MWRR و TWRR اشاره کرد.
انجام این عملیات در نرم‌افزارهای دیگر توسط کاربران صورت می‌گیرد. این نرم افزار در طول ساعات معاملاتی به صورت خودکار به‌روز رسانی می‌شود و تمام خریدوفروش‌های سهام در شرکت‌های سبدگردانی را نیز به‌صورت خودکار به‌روزرسانی می کند.
بنابراین مزیت استفاده از سبدیار این است که لازم نیست کاربران هیچ عملیاتی را به‌صورت دستی انجام دهند. سایر عملیانی که توسط نرم افزار سبد یار انجام می شود شامل:
- اعمال افزایش سرمایه خودکار
- گزارش‌های مدیریتی
- ارائه گزارشی از عملکرد سبد براساس ماده 28 به‌صورت خلاصه
- پشتیبانی از انواع اوراق ازجمله اختیار معامله و اختیار تبعی
- به‌روز شدن اطلاعات طی ساعات معاملاتی
استفاده از نرم افزار سبدیار مناسب چه شرکت‌های سبدگردانی، شرکت‌های تأمین سرمایه و مشاوران سرمایه‌گذاری است.
مزایای استفاده از نرم افزار سبد یار
با استفاده از نرم‌افزار سبدیار شرکت‌ها مزایای زیر را دریافت می‌کنند:
- با انجام خودکار عملیات در نرم‌افزار سبدیار، نه‌تنها نیاز به نیروی انسانی برطرف می‌شود، بلکه دیگر لازم نیست شرکت‌ها دررابطه با افزایش سرمایه و تقسیم سود نگران شوند.
- با به‌روز شدن خودکار اطلاعات طی روز معاملاتی، دیگر نیاز نیست شرکت‌ها برای به‌روزرسانی اطلاعات زمان زیادی منتظر بمانند. در واقع با استفاده از این نرم‌افزار سبدگردانی تمام معاملات و قیمت پایانی اوراق بهادار، بازدهی صندوق‌ها و کارمزدها به‌صورت روزانه وخودکار به‌روزرسانی می‌شوند.
- با توجه به افزایش انواع اوراق در بازار ایران، نرم‌افزار سبدیار این قابلیت را دارد که از انواع اوراق، ازجمله اختیار معامله و اختیار تبعی پشتیبانی کند.
- با استفاده از سبدیار، کاربران گزارش‌های بازدهی را در دو قالب MWRR و TWRR و به تفکیک بازه‌زمانی دریافت می‌کنند.
- در سبدیار کاربران می‌توانند خلاصه‌ای از وضعیت دارایی‌های مختلف در همه سبدهای تحت مدیریت را به‌صورت یک‌جا ببینند.
- درصورتی‌که مشتریان شرکت‌های سبدگردانی واریزهای خود را با شناسه مشخصی انجام می‌دهند، کاربران سبدیار تمامی این واریزها را در این نرم‌افزار ثبت و درصورت نیاز، به‌صورت جداگانه از آن گزارش می‌گیرند.
- در این نرم‌افزار امکان ارائه گزارش اختصاصی برای سبدهای مشتریان مختلف وجود دارد.
جمع‌بندی
افراد با دریافت مجوز تاسیس شرکت سبدگردانی، مجاز به شروع فعالیت به‌عنوان یک سبدگردان نیستند. بلکه آن‌ها باید برای شروع فعالیت خود، مجوز فعالیت را از سازمان بورس و اوراق بهادار بگیرند. به‌منظور دریافت مجوز تاسیس و فعالیت شرکت‌های سبدگردان به‌صورت جداگانه، متقاضیان باید شرایط لازم را احراز و فرم‌های مربوطه را تکمیل، امضا و ارسال کنند. برای تاسیس یک شرکت سبدگردان افراد به یک نرم افزار مورد تایید همچون سبدیار نیاز دارند.
