به گزارش تجارت نیوز، در فرآیند اجرای دیوارها با بلوک های هبلکس(AAC)، تنها چیدن دقیق و اصولی این مصالح کافی نیست؛ بلکه پس از اجرای دیوار، مراحل مهمی نظیر سوراخ کاری، شیارزنی و برش جهت نصب تأسیسات، در و پنجره، کلید و پریز و همچنین اجرای نما یا کناف انجام می‌گیرد. شناخت صحیح روش های اجرایی این مراحل نه تنها باعث حفظ کیفیت دیوار می شود بلکه از ترک خوردگی، آسیب سازه ای و پرت مصالح نیز جلوگیری می‌کند. این مقاله به طور کامل به بررسی اصول، ابزارها و نکات کاربردی در خصوص سوراخکاری، شیارزنی و برش بلوک هبلکس می پردازد.
ویژگی های ساختاری بلوک هبلکس
وجود میلیون ها حباب ریز درون بلوک های هبلکس سبب ایجاد ساختار سلولی و یکنواخت ، سبک وزنی و ایجاد خاصیت عایق حرارتی و صوتی در آن گردیده است. اما همین ویژگی باعث می‌شود که رفتار مکانیکی این بلوک با مصالح سنتی متفاوت باشد. از جمله مهم ترین ویژگی های مکانیکی این بلوک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تخلخل بالا: وجود حفره های ریز درون ساختار بلوک باعث می‌شود هنگام وارد شدن ضربه، انرژی کمتری توسط بلوک جذب شود. این ویژگی اگرچه در سبک سازی و عایق‌کاری مؤثر است اما در مقابل ضربات ناگهانی یا فشار نقطه ای می‌تواند منجر به ترک یا شکست موضعی شود. از این رو در زمان اجرای عملیات هایی مانند کوبیدن رول‌پلاک یا استفاده از چکش باید دقت زیادی به خرج داد.
- دانسیته پایین: پایین بودن چگالی بلوک (معمولاً بین 500 تا 700 کیلوگرم بر مترمکعب) موجب شده تا برش، سوراخکاری و شیارزنی بر روی آن به مراتب آسان‌تر از مصالح سنگین تر باشد. اما این ویژگی به معنای عدم نیاز به دقت یا ابزار مناسب نیست. استفاده از ابزارهای غیر استاندارد ممکن است باعث خردشدگی، ایجاد لب‌پَر شدن یا آسیب به ساختار دیوار شود.
- استحکام نسبی کمتر از بتن سنتی: هرچند بلوک های هبلکس دارای مقاومت فشاری مناسبی برای دیوارهای غیر باربر و نیمه باربر هستند اما در مقایسه با بتن معمولی یا بلوک های بتنی توپر، استحکام کمتری دارند. به همین دلیل در صورتی‌که شیارزنی به‌صورت غیر اصولی، در عمق زیاد یا در محل‌های حساس انجام شود، امکان ترک‌خوردگی یا شکست وجود دارد. این موضوع خصوصاً در دیوارهای بلند یا دیوارهایی که بار جانبی تحمل می‌کنند بسیار حائز اهمیت است.
با توجه به مطالب فوق، برای انجام عملیات هایی نظیر برش، شیارزنی و سوراخکاری بر روی بلوک هبلکس، استفاده از ابزار مناسب، تکنیک درست و رعایت نکات اجرایی ضروری است تا از آسیب های ساختاری و کاهش کیفیت دیوار جلوگیری شود.
روش های اصولی برش بلوک هبلکس
یکی از مزایای بارز بلوک های هبلکس، قابلیت برش‌پذیری آسان و دقیق آن‌هاست. ساختار متخلخل و سبک این بلوک‌ها به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به ماشین‌آلات سنگین، عملیات برش را با ابزارهای ساده یا نیمه حرفه ای نیز انجام دهند. بسته به مقیاس پروژه و میزان دقت مورد نیاز، می‌توان از ابزارهای زیر استفاده کرد:
اره دستی مخصوص AAC: این نوع اره که با دندانه های درشت و تیغه مقاوم طراحی شده، مخصوص مصالح سبک متخلخل مانند هبلکس است. از اره دستی برای کارهای جزئی، اصلاحات محدود و برش‌های کوچک در محل پروژه استفاده می‌شود. مزیت آن، قیمت پایین و در دسترس بودن است اما برای حجم بالای کار توصیه نمی‌شود.
- اره برقی ( افقی بر یا عمودی بر): برای برش های طولی و متوالی در محل پروژه، استفاده از اره برقی گزینه ای مناسب تر است. این ابزار با دقت بالا و سرعت برش بیشتر، بهره وری تیم اجرایی را افزایش می‌دهد و در پروژه های بزرگ با حجم بالای برش کاربرد فراوانی دارد.
- دستگاه برش اتوماتیک کارخانه‌ای: در واحد های تولید هبلکس از دستگاه های صنعتی مجهز به تیغه های فولادی و سیستم برش خودکار استفاده می‌شود. این دستگاه ها امکان تولید بلوک هایی با دقت بالا (در حد میلی متر) را فراهم می‌کنند و پرت مصالح را به حداقل می‌رسانند. برش های کارخانه ای برای پروژه های بزرگ که به ابعاد خاص نیاز دارند، بسیار مقرون به صرفه و حرفه ای است.
نکته اجرایی: در محل پروژه توصیه می شود پس از انجام برش، لبه های ناصاف یا لب پر شده با استفاده از سوهان، رنده یا ابزار صاف‌کننده مخصوص AAC هموار شوند؛ این اقدام باعث بهبود چسبندگی در محل اتصال بلوک ها و افزایش دوام اجرای نهایی خواهد شد.
روش های اصولی سوراخکاری هبلکس
در بسیاری از پروژه های ساختمانی، نصب تجهیزات و لوازم جانبی مانند کابینت، کمد دیواری، تأسیسات برقی و مکانیکی، تابلوها، هواکش ها و حتی تجهیزات امنیتی نیاز به سوراخ کاری در دیوار دارد. از آنجا که بلوک هبلکس دارای بافتی متخلخل و نسبتاً شکننده است، انجام این عملیات باید با دقت و رعایت اصول فنی صورت گیرد تا از آسیب به ساختار دیوار جلوگیری شود. در ادامه به نکات مهم و ابزارهای مناسب برای این کار اشاره می‌شود:
استفاده از دریل چکشی سبک یا ضربه ای با مته مخصوص مصالح سبک: برای سوراخکاری روی هبلکس، دریل چکشی سبک با قابلیت تنظیم ضربه مناسب ترین گزینه است. استفاده از مته های معمولی فلز یا چوب به دلیل نداشتن لبه برش مناسب برای مصالح متخلخل، باعث خرد شدن دیواره سوراخ و کاهش چسبندگی پیچ خواهد شد. بهترین انتخاب، مته های مخصوص بتن سبک یا مته های مارپیچ با طراحی ویژه برای AAC هستند که بدون آسیب، به راحتی در بدنه بلوک نفوذ می‌کنند.
- عدم اعمال فشار بیش از حد هنگام دریل کاری: ساختار متخلخل بلوک هبلکس به‌گونه‌ای است که در برابر فشار موضعی بالا مقاومت زیادی ندارد. اعمال فشار زیاد هنگام دریل‌کاری می‌تواند باعث لب‌پَر شدن اطراف سوراخ یا حتی شکستگی در سطح دیوار شود. بهتر است سوراخکاری با سرعت پایین، با کنترل بیشتر و بدون وارد کردن فشار زیاد انجام شود. دریل‌های ضربه‌ای با تنظیم گشتاور در این زمینه بسیار کارآمد هستند.
- استفاده از رول پلاک و پیچ مخصوص هبلکس: یکی از مهم ترین نکات در نصب تجهیزات روی دیوار هبلکس، انتخاب رول پلاک مناسب است. رول پلاک های معمولی که برای آجر یا بتن استفاده می‌شوند، به خوبی در هبلکس عمل نمی‌کنند و به دلیل عدم گیرایی کافی، به مرور زمان باعث لق شدن یا سقوط جسم متصل‌شده می‌شوند. انواع مناسب برای هبلکس عبارتند از:
- رول‌پلاک پروانه‌ای (Wings Type) : درون دیوار باز شده و سطح گیرایی بیشتری ایجاد می‌کند.
- رول‌پلاک فلزی یا با روکش فلزی: مقاومت بیشتری در برابر بار دارد و برای اتصالات سنگین‌تر توصیه می‌شود.
- پیچ‌های رزوه درشت با مهره نگه‌دارنده: مخصوص بارهای دینامیک یا لوازم پرتحرک مانند هواکش یا تجهیزات صنعتی سبک.
نکته اجرایی: در صورت نصب بار سنگین، استفاده از انکر شیمیایی یا مهار فلزی توصیه می شود.
اشتباه رایج: بسیاری از مجریان به اشتباه از رول پلاک های معمولی پلاستیکی برای نصب تجهیزات روی هبلکس استفاده می‌کنند؛ این نوع رول پلاک ها برای مصالح متراکم تر طراحی شده اند و در هبلکس به‌دلیل عدم درگیری کامل با بدنه، خیلی زود لق می‌شوند، قدرت نگه داری کافی ندارند و ممکن است موجب سقوط اجسام نصب شده شوند. همیشه از اتصالات مخصوص AAC استفاده کنید تا هم ایمنی و هم طول عمر کار حفظ شود.
روش های اصولی شیارزنی هبلکس
در ساختمان سازی با هبلکس، بیشتر تأسیسات ( برق کشی و…) به صورت توکار اجرا می‌شوند که نیاز به شیارزنی در بدنه دیوار دارد. این کار باید کاملاً اصولی و طبق استانداردها انجام شود. بر طبق آیین نامه شیارزنی تا یک سوم ضخامت بلوک مجاز می باشد. شیارزنی عمیق یا روی لبه ها می‌تواند استحکام دیوار را کاهش دهد و در آینده باعث ایجاد ترک یا شکست شود. در دیوارهای خارجی یا باربر ترجیحا شیار زنی عمودی کم عمق جایگزین شیار افقی گردد.
ابزار مناسب برای شیارزنی:
- شیارزن دو تیغه یا سنگ فرز مخصوص
- چکش تخریب سبک برای پاک‌سازی شیار
- جارو صنعتی برای جمع‌آوری گرد و غبار شیار
کلام آخر
بلوک های هبلکس، به واسطه ساختار سبک، عایق و مهندسی شده خود، نقش مؤثری در ارتقای کیفیت و سرعت اجرای پروژه های ساختمانی دارند. اما بهره برداری صحیح از این مزایا تنها در صورتی امکان پذیر است که اجرای جزئیاتی مانند برش، شیارزنی و سوراخ کاری نیز با دقت، ابزار مناسب و رعایت اصول فنی انجام گیرد. شناخت دقیق ویژگی های مکانیکی هبلکس، استفاده از ابزارهای تخصصی و به‌کارگیری اتصالات استاندارد نه تنها از آسیب های ساختاری جلوگیری می‌کند بلکه طول عمر و ایمنی سازه را نیز افزایش می‌دهد. مجموعه ساختمانی بیلدر – DigiBuilder.ir با تجربه گسترده در حوزه عرضه و اجرای تخصصی دیوارهای هبلکس، آماده ارائه خدماتی شامل تأمین بلوک، چسب استاندارد، اتصالات مخصوص، آموزش فنی و مشاوره اجرایی برای پروژه های کوچک و بزرگ می‌باشد. اگر در مسیر اجرای پروژه خود نیاز به انتخاب درست، خرید مطمئن و اجرای اصولی دارید، مشاوران 05631086 ما در بیلدر، همراه مطمئن شما خواهند بود.
واقعا با این مزیت خیلی از کارهای نازک کاری دیوار هبلکس راحت میشه و همینطور برش کاری های دیوار