ممنوعیت انتقال وجه درون «پرداخت یار»ها چه تبعاتی دارد؟

به گزارش تجارت‌نیوز، طبق نامه‌ای که هفته گذشته شاپرک به پرداخت یارها، در داخل پرداخت یاری‌ها و میان پرداخت یاری و سایت پذیرنده از جانب بانک مرکزی ممنوع اعلام شد.

به نقل از راه پرداخت، به نظر می‌رسد بانک مرکزی ایران با وجود شفافیت مبداء و مقصد نمی‌خواهد خارج از شبکه مرسوم و سنتی بانکی تسویه وجوه صورت گیرد.

فعالان صنعت پرداخت معتقدند بانک مرکزی به‌ اشتباه انتقال وجه درون پرداخت یاری را به‌عنوان یکی از عوامل افزایش نرخ ارز شناسایی کرده و برای جلوگیری از صعود نرخ ارز چنین دستورالعمل‌هایی ابلاغ می‌کند؛ اما این اقدام نوعی دخالت در مدل کسب‌وکار پرداخت یارها است.

به گفته آنها بانک مرکزی ایران مانند تمام بانک‌های مرکزی دنیا، باید بپذیرد که مرکزیت دادن به تمام سرویس‌های پرداختی با پیامدهای منفی همراه است و محدودیت به‌ جای قانون‌گذاری، فقط بازار را کوچک‌تر و شبکه پرداخت را از نوآوری دور می‌کند.

مدیرعامل وندار می‌گوید سال‌هاست که وجوه میان حساب‌های پی‌پل، N26 و.. منتقل می‌شوند و هیچ‌ کدام از بانک‌های مرکزی در این لایه دخالت نکرده و برای توقف فرایندش ابلاغیه نداده‌اند. مدیرعامل جیبیت هم می‌گوید انتقال وجه خارج از شبکه بانکی روندی جهانی است و در صورت رعایت الزامات پول‌شویی نباید متوقف شود. بنیان‌گذار زرین‌پال هم بیان کرد که رگولاتور بخشی سال‌هاست با ابلاغ نامه‌های محدودکننده، رکن نوآوری شرکت‌های پرداخت یار را نادیده گرفته و دلیل اینکه شرکت‌ها به ایجاد سرویس‌هایی که با ریسک متعدد همراه است رو می‌آورند، همین است.

انتقال وجه درون پرداخت یار بر قیمت دلار تاثیر دارد؟

در نامه کاظم دهقان، مدیرعامل شاپرک به پرداخت یارها تأکید شده که بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی، این عملیات و عملیاتی که امکان انتقال وجوه میان پذیرندگان داخل یک پرداخت یار با پذیرندگان سایر پرداخت یارها را فراهم کند، غیرمجاز و ممنوع است.

اما مهدی عبادی، مدیرعامل وندار، به‌عنوان فردی که سال‌هاست در صنعت پرداخت فعالیت می‌کند، تصریح کرد که تا به امروز ندیده‌ام بتوان پولی را از یک پرداخت یاری به پرداخت یاری دیگر انتقال داد. او ادامه داد: «نامه مذکور به دو موضوع نقل‌وانتقال پول میان دو پرداخت یاری و نقل‌وانتقال پول میان حساب‌های موجود در یک پرداخت یاری اشاره کرده است. مورد اول تصوری نادرست است و مورد دوم هم از مردادماه سال ۱۴۰۱ در نتیجه مذاکرات برخی پرداخت یارها با بانک مرکزی متوقف شده است. این درخواست از سمت پرداخت یارها برای جلوگیری از ایجاد رانت مطرح شد و بانک مرکزی چون گمان می‌کند فرایند انتقال درون پرداخت یاری بر قیمت دلار تأثیر دارد، با توقف این فرایند موافقت کرد و از مردادماه انتقال وجوه داخل پرداخت یاری متوقف شد، ولی برخی پرداخت یارها از اجرای آن سر باز زدند و این نامه شاپرک هم برای آنها برای اجرای ابلاغیه مذکور است.»

عبادی این راهکار را منطقی نمی‌داند و معتقد است این دستورالعمل‌های موردی و جسته‌گریخته بانک مرکزی، دخالت در مدل کسب‌وکار پرداخت یارهاست نه رگولاتوری. او در این خصوص می‌گوید: «سال‌هاست که وجوه میان حساب‌های پی‌پل، N26 و… منتقل می‌شوند. هیچ‌ کدام از بانک‌های مرکزی در این لایه دخالت نکرده و برای توقف فرایند ابلاغیه نداده‌اند. اگر هدف بانک مرکزی ایران، مرکزیت دادن به تمام سرویس‌های پرداختی باشد، باید در انتظار آسیب‌های تحقق این هدف هم باشیم، چراکه محدودیت‌های شاپرک از بزرگ‌ترین موانع توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور محسوب می‌شود.»

فضای توسعه بازار بریا پرداخت یارها فراهم نیست

از نگاه مصطفی امیری، بیان‌گذار زرین‌پال نامه ممنوعیت انتقال وجوه داخل پرداخت یاری سلب مسئولیت شاپرک و بانک مرکزی است برای اینکه نشان دهند برای کاهش تخلفات تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند؛ اما واقعیت این است رگولاتور در تمام این سال‌ها برای توسعه بازار صنعت پرداخت هیچ اقدامی انجام نداده است.

او در این خصوص می‌گوید: «رگولاتور بخشی سال‌هاست با ابلاغ نامه‌های محدودکننده، رکن نوآوری شرکت‌های پرداخت یار را نادیده گرفته و دلیل اینکه شرکت‌ها به ایجاد سرویس‌هایی که برای خودشان هم با ریسک همراه است رو می‌آورند، همین است.»

او با تأکید بر اینکه نقل‌وانتقال وجوه درون پرداخت یاری بر حسب نیاز بازار اتفاق افتاده، توضیح داد: «همیشه از بانک مرکزی خواستار شفافیت روال‌ها و موضوعات این‌چنینی بودیم. حیطه سرویس‌ها با چهارچوب‌ها متفاوت است. با شرکت‌ها با استاندارد دوگانه برخورد می‌شود. به‌محض وقوع کوچک‌ترین موارد، رگولاتور به‌سرعت اسم شرکت را از سایت حذف و نامه‌‌های تهدیدآمیز ارسال می‌کند. آقایان به این فکر کنند که چرا شرکت‌ها به ایجاد سرویس‌هایی که ریسک‌های متنوعی در پی دارد رو می‌آورند.»

امیری تصریح کرد: «تنها توجیه این موضوع، نادیده‌گرفته‌شدن رکن نوآوری خدمات شرکت‌ها توسط رگولاتور بخشی است. فضای توسعه بازار برای شرکت‌های پرداخت یار فراهم نیست و تمام نوآوری با نامه‌های این‌چنینی محدود شده‌اند و حتی تاکنون مذاکره‌ای هم انجام نشده است.»

انتقال وجه خارج از شبکه بانکی روندی جهانی است

جیبیت از آن دسته پرداخت یارهایی است که در زمینه انتقال وجوه داخل پرداخت یاری سرویسی ارائه نمی‌دهد، اما محمدمهدی شریعتمدار، مدیرعامل این مجموعه معتقد است این‌گونه نقل‌وانتقالات در سایر کشورها رایج است و در ایران هم پیش از پدید آمدن نظام پرداخت یاری، انتقال وجه میان دو پذیرنده بین کاربران و پذیرنده و کیف پولی، از طریق صفحه واسط و کیف پول امکان‌پذیر بود. به گفته او، این حوزه هنوز رگوله و قانون‌گذاری نشده، اما انتقال وجه خارج از شبکه بانکی روندی جهانی است و در صورت رعایت الزامات پول‌شویی نباید متوقف شود.

او با تأکید بر اهمیت رگولاتوری به‌ جای قانون‌گذاری موردی، تصریح کرد که انتقال وجوه درون پرداخت یاری یک سرویس موردی است، هرچه این سرویس‌ها و ابزارها محدود شوند، بازار هم کوچک‌تر می‌شود.