پهپادها؛ جایگزین‌های قدرتمند موشک و هواپیمای جنگی/شرکت‌های تراز اول تولید کننده پهپاد کدامند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، چند سالی است که هوشمندسازی تجهیزات الکترونیکی با اقتصاد رو به رشد جهان گره خورده است؛ حتی با هجوم کرونا از سال ۲۰۱۹، این روند متوقف نشد. پیچش کرونا به دست و پای اقتصاد و کاهش جهانی سطح تقاضا در یک سال اول شیوع ویروس، نشان داد که جهان در سال‌های آینده نیاز به ایجاد جهش‌های بیشتر و سریعتری در نسل جدید تجهیزات الکترونیک هوشمند نیاز دارد و باید از آن‌ها به عنوانِ عامل، برای کاهش هزینه‌های تولید کالا و خدمات و رساندن آن‌ها به دشت مشتریان استفاده کند.

در این میان شرکت‌های خصوصی، هوشمندتر از دولت‌ها عمل کردند. برای نمونه، جف بزوس، مدیرعامل سابق فروشگاه الکترونیکی آمازون، برای کاهش هزینه‌های شرکت خود در دوران کرونا و جلب رضایت مشتریان، به استفاده از پهباد برای رساندن اجناس مشتریان به آن‌ها روی آورد؛ ابداعی که در دنیا سر و صدا کرد و نگاه جدیدی را به توسعه‌ی پهبادها ایجاد کرد. بزوس از قبل تاثیر کرونا بر اقتصاد و نیاز به تامین غیرحضوری خدمات، ۲۴ میلیارد دلار سود کرد.

تا پیش از اینکه آمازون، تاثیر پهپاد بر تولید ثروت را ثابت کند، استفاده از پهپاد برای حمله آمریکا به اهدافش در خاک افغانستان و حتی مدیریت جنگ‌های الکترونیک به واسطه تجهیز پهبادها به تجهیزات ضد مخابرات، رایج بود و کمتر کسی از اهمیت آن‌ها در تغییر مراوده‌های اقتصادی آگاه نبود.

به دنبال خروج تدریجی آمریکا از افغانستان و تحمیل ۲۳۰۰ میلیارد دلار هزینه به اقتصاد آمریکا از بابت ورود به افغانستان، به نظر می‌رسید که تقاضا برای استفاده از پهپادهای دارای اپراتور انسانی که نسل قدیم پهپادها را تشکیل می‌دادند و در شلیک به هدف خطا داشتند و تلفات غیرنظامی بالایی هم بر روی دست گذاشته بودند، به نظر می‌رسید که دولت‌ها تمایل خود را برای ورود پرهزینه به جنگ از دست داده‌اند؛ حتی اگر شرکت‌های خصوصی به عنوان پیمانکار توسعه‌دهنده‌ی این پهبادها باشند.

آغازی جدید برای پهپادها

با این حال جنگ در قفقاز که با حمله‌ی جمهوری آذربایجان به ارمنستان، یک سال پس از آغاز همه‌گیری و تجربه‌ی آمازون از کار با پهپاد، آغاز شد، نشان داد که پهپادها تا چه اندازه توسعه پیدا کرده‌اند. حجم استفاده از پهبادهای جدید و نوآورانه از سوی آذربایجان به اندازه‌ای بود که عنوان «اولین جنگ پهبادی» را در سرخط خبر رسانه‌های جریان اصلی قرار داد.

همان زمان رسانه‌های غربی گزارش دادند که آذربایجان به گستردگی از پهپادهای تازه اختراع شده‌ی «بایراکتار تی‌بی دو» در کنار پهپادهای خود منفجر شونده‌ «کامی‌کازه» استفاده کرده و با بایراکتار ورق را به نفع خود برگرداند و پیروز شد. این پیروزی که با کمک شرکت ترکیه‌ای «بایکار» به عنوان توسعه دهنده‌ی بایراکتار تی‌بی دو رقم خورد برای همیشه، نظرها را به پهبادها تغییر داد.

در واقع، سال ۲۰۲۰ نطقه‌ی عطف و بلوغ پهپادهای هوشمند و خود کنترل شونده است؛ سالی که «کوادکوپتر» یا همان فناوری ابتدایی چرخ‌بال‌های اسباب‌بازی مانند، که آنها را به عنوان نسل اول پهبادهای خانگی می‌شناختیم، برای همیشه کنار زد شد و توقع‌ها را از فناوریِ پهباد تغییر داد؛ البته کوادکوپترها هم در حال توسعه هستند و ارتش آمریکا با هزینه‌ی ۲۰ میلیون دلاری، از طریق یک شرکت خصوصی به نام skydio در حال مجهز کردن آن‌ها به هوش مصنوعی و تکنولوژی‌های تاشو مانند تلفن‌های همراه است.

به هر صورت تکنولوژی پهبادها به سرعت در حال جهش به نسل‌های جدید است و هم در بعد تجاری و هم در بعد نظامی شاهد انقلابی جدید در این حوزه هستیم؛ البته تعداد شرکت‌هایی که در حال پیاده‌سازی تکنولوژی‌های فوق پیشرفته و به معنای واقعی رقابتی بر روی پهبادها هستند، محدود است اما انتظار می‌رود که تا سال ۲۰۳۰ شرکت‌های بیشتری در این حوزه حکمرانی کنند و گوی سبقت را از ارتش‌ها و شرکت دولتی بربایند.

این امر، به‌یژه پس از جنگ آذربایجان با ارمنستان و همچنین استفاده گسترده اوکراین از پهپادهای ترکیه‌ای در جنگ با روسیه و نابود ساختن اهداف نظامی روس‌ها در مناطق استراتژیک اوکراین، مورد توجه قرار گرفته‌است. با توجه به جاه‌طلبی‌های آینده روسیه و احتمال گسترش تهدیدهای نظامی از جمله در آسیای جنوب شرق و حمله‌ احتمالی چین به تایوان، انتظار می‌رود که شرکت‌های بیشتری در حوزه توسعه‌ی پهپادهای چند منظوره پا بگذارند.

اَبَر شرکت‌های فعال در فناوری پهپاد

در حال حاضر «لاکهید مارتین»، «بایکار»، «تری دی روبوتیکس»، «نورثروپ گرومان»، «بوئینگ» و «دی جی آی» مهم‌ترین و پرقدرت‌ترین شرکت‌های تولیدکننده پهپادهای نظامی و تجاری محسوب می‌شوند. نام این شرکت‌ها در صدر اخبار مربوط به تولیدکنندگان خلاق و ثروتمند این حوزه شنیده می‌شود. در حال حاضر این شرکت‌ها، بر روی متصل ساختن فناوری‌های تصویربرداری ماهواره‌ای به پهبادهای تولید خود هستند.

پهپادهای این شرکت‌ها در نقشه‌برداری نظامی و جاسوسی از اهداف کشورهای متخاصم، شناسایی تهدیدهایی که متوجه حیات وحش و تغییرات اقلیمی هستند، کمک به کشاورزان برای مقابله با آسیب‌های موسمی و شناسایی تهدیدهای فراجوی مانند برخورد سیارک‌ها با زمین، مطالعه‌ی جنس خاک و تغییرات حرارتی زمین کاربرد دارند.

رقابت‌های این شرکت‌ها در جذب دولت‌ها برای خرید فناوری‌هایشان موجب می‌شود که پهپادها به عنوان چشمی برای رصد زمین و تحولات آن تبدیل شوند. این وضعیت پهپادهایِ فناور را به ابزاری برای کاوش و رصد اطلاعات تبدیل کرده است؛ بطوری که پهپادهای چند منظوره را به «آینده» تبدیل می‌کند؛ آینده‌ای که از دل نیازهای جنگی به دل علم، و بشرمتصل به اطلاعات به صورت برخط، در حال سیر است.