به گفته یک کارشناس، بازار مسکن ایران از 4 سال پیش در رکود به سر می‌برد و برخلاف تصور، جنگ اخیر تاثیر اساسی بر این وضعیت نداشته است؛ شوک کوتاه‌مدت جنگ تنها تغییرات جزیی و موقتی در قیمت مسکن ایجاد کرد که به سرعت برطرف شد.
جمعی از متقاضیان مسکن در شاهرود که تاکنون برای پرداخت اقساط ناچار به قرض‌های چند ده‌میلیونی شده‌اند، این‌بار با درخواست تازه‌ای مواجه شده‌اند؛ مطالبه ۴۵۰ میلیون تومان در مدت ۴۵ روز که پرداخت آن برای اقشار کم‌درآمد عملاً غیرممکن است.
بازار مسکن بسیاری از شهرهای ایران در حالی رکودی‌ست که در بازار برخی مناطق شمالی کشور همچنان تحرک و معاملات خرید و فروش مشاهده می‌شود. در شرایطی که ترس از وقوع جنگ، تقاضا را برای خرید خانه در شهرهای شمالی کشور بالا برده، بررسی‌ها نشان می‌دهد که شهرهایی مانند نوشهر، متل قو، رامسر، بابلسر و چالوس با موج بزرگتری از تقاضای غیربومی برای مسکن، به‌ویژه از سوی ساکنان پایتخت روبهرو شده‌اند. این روند در کنار داغ شدن بازار مسکن این مناطق، منجر به تغییر بافت بومی شمال کشور خواهد شد.
یک کارشناس بازار مسکن پیش‌بینی کرد در صورت تداوم آتش‌بس و بهبود روابط بین‌المللی، اقتصاد و بازار مسکن رونق گرفته و ساخت‌وساز افزایش می‌یابد، اما ادامه شرایط کنونی می‌تواند منجر به رکود و افت معاملات و قیمت‌ها شود.
بازار مسکن تهران پس از جنگ ۱۲ روزه در عمیق‌ترین دوران رکود خود گرفتار و شرایط نامشخصی بر آن حکم‌فرما شده است. همچنین آمار دقیق و قابل استنادی از تعداد معاملات و قیمت‌ها در دسترس نیست و سامانه‌های رسمی ثبت قراردادها نیز عملا خاموش شده‌اند. داوود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز تاکید کرده است که بازار مسکن از حضور خریداران و مستاجران خالی و این رکود در تمام مناطق پایتخت فراگیر شده است. در چنین شرایطی، پرسش اصلی این است که وضعیت بازار مسکن تا پایان تابستان که به طور سنتی فصل خرید و فروش و جابجایی بوده، چگونه خواهد بود و آیا نشانه‌ای از بهبود مشاهده می‌شود؟
نایب رئیس اول اتحادیه املاک با اشاره به گسترش تهاتر ملک با ارز، خودرو و طلا گفت: این معاملات خارج از سامانه‌های رسمی انجام می‌شود و در صورت بروز اختلاف، پیگرد قانونی ندارند.
بررسی‌های رسمی از بازار سرمایه‌گذاری ساختمانی کشور نشان می‌دهد تکمیل ساختمان‌های در حال احداث، که به‌عنوان خروجی اصلی ساخت‌وساز و مسیر ورود مسکن به بازار مصرف شناخته می‌شود، در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ با شدیدترین رکود هفت‌ساله مواجه شده است. مطابق آمارهای تازه مرکز آمار و ارزیابی‌های دنیای اقتصاد، حجم سرمایه‌گذاری واقعی برای تکمیل پروژه‌ها طی این دوره ۳۲ درصد سقوط داشته که نشانه انجماد بی‌سابقه در عرضه مسکن جدید است؛ رکودی که ریشه آن در افت پیوسته سرمایه‌گذاری دوره‌های قبل، جهش ممتد قیمت‌ها، رشد سرسام‌آور هزینه‌های تولید و کاهش تقاضای واقعی قرار دارد. چشم‌انداز بازار ساخت‌وساز در صورت تداوم این رکود، هشدار تضعیف بیشتر ورود واحدهای نوساز به چرخه معاملات ملک و دشوارترشدن شرایط خرید برای خانوارها را به همراه دارد.
بازار مسکن ایران طی ماه‌های اخیر با رکودی بی‌سابقه روبهرو شده که نه‌تنها به افت شدید معاملات، بلکه به کاهش درآمد مشاوران املاک منجر شده است؛ با این حال اتحادیه مشاوران املاک در تلاش برای افزایش تعرفه کمیسیون‌هاست.
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل و سایه تهدیدآمیز شروع دوباره درگیری‌ها، آینده بازار مسکن ایران را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است. در همین باره، حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز اظهار کرد: «نااطمینانی سیاسی و خروج سرمایه، بازار ساختمان را به رکودی عمیق فرو برده و آینده این بخش به تصمیمات سیاسی کشور گره خورده است.»
عضو هیات رئیسه اتحادیه مشاوران املاک گفت: اتباع بیگانه علاوه بر آن‌که در بخش کارگری فرصت‌های شغلی را در صنعت ساختمان از نیروی کار ایرانی گرفته‌اند، در سال‌های اخیر به فعالیت‌های غیررسمی از جمله دلالی سرپایی در بازار مسکن رو آورده‌اند.
عضو هیات رئیسه اتحادیه مشاوران املاک گفت: اتباع بیگانه علاوه بر آن‌که در بخش کارگری فرصت‌های شغلی را در صنعت ساختمان از نیروی کار ایرانی گرفته‌اند، در سال‌های اخیر به فعالیت‌های غیررسمی از جمله دلالی سرپایی در بازار مسکن رو آورده‌اند.
جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی و همچنین خروج گسترده اتباع غیرمجاز از کشور، بازار مسکن را در وضعیت متفاوتی قرار داده است. حجم معاملات بسیار کاهش یافته، انتظارات ضد و نقیضی شکل گرفته و روایت‌هایی درباره ریزش احتمالی قیمت‌ها در فضای مجازی دست به دست می‌شود. در چنین شرایطی چه افقی را می‌توان برای بازار مسکن تصویر کرد؟ منصور غیبی، کارشناس حوزه مسکن به تجارت‌نیوز گفته است تا زمانی که تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی فروکش نکند و ثبات نسبی برقرار نشود، نمی‌توان انتظار داشت بازار مسکن به سمت رشد و رونق حرکت کند. او در ادامه تاکید کرده است که نباید انتظار کاهش ۵۰ درصدی را برای قیمت مسکن داشت و اگر فردی دارای تمکن مالی است اکنون وقت خرید خانه است.
بازار اجاره مسکن در مناطق جنوبی تهران، برخلاف انتظار، در تابستان ۱۴۰۴ با کمبود شدید فایل‌های میان‌متراژ مواجه شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد میانگین اجاره‌بهای پیشنهادی در مناطق ۱۵ تا ۲۰، حدود ۸.۴ میلیون تومان با رهن ۴۴۲.۵ میلیون تومان است.
در آستانه یک‌سالگی توقف انتشار آمارهای بازار مسکن، فعالان این بخش همچنان در انتظار تحقق وعده وزیر برای احیای داشبورد آماری هستند. آیا سامانه‌های جدید، مقصر این خاموشی‌اند یا ضعف مدیریتی؟
پژوهشگر مسکن و شهرسازی با تاکید بر این‌که نیازی به سامانه جدید برای ساماندهی مسکن اتباع خارجی نیست،گفت:زیرساخت لازم برای این کار در سامانه املاک و اسکان فراهم است.
کاهش تقاضای خرید مسکن تحت تاثیر عوامل منطقه‌ای و افزایش عرضه واحدهای مسکونی اجاره‌ای ناشی از خروج اتباع بیگانه این امیدواری را ایجاد کرده که بازار مسکن تابستان آرامی را تجربه کند.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن با اشاره به تداوم اجرای طرح‌های زمین و مسکن در شرایط تهاجم دشمن گفت: بیش از ۹۳ هزار قطعه زمین تاکنون برای طرح جوانی جمعیت تامین شده است.
دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان با تشریح سه سناریوی سیاسی-اقتصادی پیش‌روی کشور گفت:آینده بازار مسکن به کیفیت توافقات سیاسی و سیاست‌گذاری دولت گره خورده است.
