وزارت کشاورزی از ۲۹ مرداد توزیع برنج وارداتی را از طریق سامانه بازارگاه و تحت نظارت شرکت بازرگانی دولتی آغاز کرده است. هدف این سیاست، شفاف‌سازی مسیر واردات و جلوگیری از عرضه غیرمصوب عنوان شده، اما محدودیت واردات به چند واریته خاص نگرانی‌هایی درباره کاهش تنوع و مشکلات عرضه در بازار ایجاد کرده است.
نماینده مردم آستانه‌اشرفیه در مجلس، گفت: دولت برخلاف قوانین در اوج برداشت، واردات برنج را آزاد کرد؛ سیاست‌ها به نفع واردکنندگان و به زیان تولیدکنندگان داخلی است.
در پی انتشار شایعاتی مبنی بر کمبود برنج در بازار، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران این ادعاها را بی‌اساس دانست و تأکید کرد: به نظر می‌رسد برخی در فضای مجازی، صرفاً برای چند بازدید بیشتر، با درج تیترهای جنجالی، به نگرانی بی‌مورد در افکار عمومی دامن می‌زنند.
اختلال در سیاست‌های وارداتی، قیمت‌گذاری غیرشفاف و حضور پررنگ دلالان، بازار برنج ایران را به میدان رقابت نابرابر میان تولیدکنندگان داخلی و واردکنندگان تبدیل کرده است. رقابتی که در آن کشاورزان متضرر، مصرف‌کنندگان سرگردان و واسطه‌گران برنده اصلی‌اند.
با آغاز فصل برداشت برنج در ایران و ورود محصول تازه به بازار، هرچند قیمت‌ها کاهش یافته، اما رکود معاملات، نبود آمار شفاف و تلاش بعضی واردکنندگان برای دریافت ارز ترجیحی، نشان می‌دهد بازار همچنان زیر سایه بی‌ثباتی و منافع گروهی خاص اداره می‌شود.
با وجود نزدیک شدن به فصل برداشت، قیمت برنج ایرانی نه‌تنها کاهش نیافته بلکه در مواردی از ۳۰۰ هزار تومان هم عبور کرده است. افزایش بی‌وقفه قیمت‌ها، نگرانی‌ها را درباره ناکارآمدی سیاست‌های تنظیم بازار و آینده این کالای اساسی بیشتر کرده است و فعالان این حوزه خواستار تغییر بعضی سیاست‌ها از جمله ارز ترجیحی هستند.
در پی معطلی و تاخیر چند ماهه تخصیص ارز ترجیحی برای واردات برنج دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج تخصیص فوری ارز جهت پرداخت معوقات واردکنندگان برنج را خواستار شد.
ثبت سفارش برنج هندی ۱۱۲۱ از فردا با هدف جبران کسری بازار آغاز می‌شود. در حالی این برنج در راه بازار ایران قرار گرفته که هنوز ابهامات زیادی درباره برنج‌های وارداتی قبلی که بی‌کیفیت بودند، وجود دارد. همچنین، نگرانی‌هایی درباره تکرار تجربه واردات برنج آلوده هم وجود دارد.
وزارت جهاد کشاورزی از آغاز ثبت سفارش واردات برنج و روغن برای سهمیه تابستان ۱۴۰۴ خبر داد. طبق اطلاعیه‌ای که معاونت توسعه بازرگانی این وزارتخانه منتشر کرده، واردکنندگان از تاریخ ۱۰ خرداد می‌توانند برای واردات برنج اقدام کنند. ثبت سفارش روغن نیز از ۳۱ اردیبهشت آغاز شده است.
نماینده میناب گفت: بالای ۵۰۰ هزار تن برنج بوده که قسمتی از آن متعلق به بخش خصوصی و مقداری هم برای بخش دولتی بوده است. ۷۰ یا ۸۰ درصد آن از بین رفته و مابقی آسیب ندیده است. بازرگانان تقاضا دارند که هم خسارت‌شان پرداخت شود و هم ارز به آنها تعلق گیرد تا دیون‌شان به طرف خارجی را بپردازند.
معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی ضمن اعلام آغاز ثبت سفارش واردات برنج از تاریخ ۱۰ خرداد ماه سال جاری اظهار داشت که در این دوره برنج ۱۱۲۱ هند ثبت سفارش نخواهد شد.
واردات 60 هزار تن برنج تقلبی به یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای غذایی و سلامت مردم تبدیل شده است. این موضوع پیش از این مورد تائید وزارت کشاورزی و نمایندگان مجلس هم قرار گرفت. اما چه کسانی ۶۰ هزار تن برنج تقلبی را وارد کشور کرده‌اند؟
واردات 60 هزار تن برنج تقلبی به کشور، موضوعی است که وزیر جهاد کشاورزی نیز آن را تائید کرده است. در حالی این برنج‌ها 48 میلیون دلار فاکتور شده، اما ارزش واقعی آن 30 میلیون دلار است. طبق اطلاعات به‌دست‌آمده 98 درصد این محموله با برنج بی‌کیفیت ترکیب و مخلوط شده تا بدین شکل کلاهی به گشادی 18 میلیون دلار بر سر واردکننده برنج با ارز ترجیحی برود.
سخنگوی اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران گفت: شرکت‌های بزرگ واردکننده بخش زیادی از محصولات برنج‌کاران کشور را خریده و در انبارهای خود دپو کرده‌اند در نتیجه اکنون حجم زیادی برنج در اختیار دارند اما آن را به طور قطره‌چکانی به بازار عرضه می‌کنند.
درحالی که قیمت برنج در سطح تعدادی از خرده‌فروشی‌ها در هر کیلوگرم به ۲۰۰ هزار تومان هم رسیده، بعضی از نمایندگان شهرهای شمالی در مجلس، بر ممنوعیت واردات برنج اصرار دارند. اصراری که خواسته یا ناخواسته پای آنها را به زمین مافیای برنج باز می‌کند تا ضربه کاری به جیب مصرف‌کننده وارد کنند.
