با تشدید بحران آب و کاهش شدید ذخایر سدهای اطراف پایتخت، احتمال جیره‌بندی آب در تهران قوت گرفت. کاهش بارندگی، فرسودگی زیرساخت‌های آبی، سیاست‌های خودکفایی در کشاورزی، رشد جمعیت، افزایش مصرف و مشکلات کلان سیاست‌گذاری از مهم‌ترین دلایل بحرانی شدن اوضاع آب در کشور هستند.
کمبود آب در کشور، عمدتاً به سیاست‌های دولت‌ها در زمینه برداشت از آبهای زیرزمینی و حفر چاه‌های متعدد برای دستیابی به سیاست خودکفایی مرتبط می‌شود. با این اوصاف، آیا می‌توان با برخوردهای قضایی و پلیسی جلوی بحران آب را گرفت؟
وزیر نیرو از انتقال جمعیت به سواحل برای بازچرخانی آب و تامین آب شرب از آب دریا خبر داده است. محمدابراهیم رئیسی، کارشناس حوزه آب، در همین زمینه عنوان کرد: با انتقال جمعیت و تمرکز بر راهکارهای عرضه آب، نمی‌توان تنش آبی را برطرف کرد. تنش آبی مربوط به سیستم ناکارآمد انتقال و توزیع و نبود مدیریت مصرف است.
بر اساس آخرین آمار وضعیت منابع آب زیرزمینی در ایران به شدت بحرانی است. سالانه حدود ۵ میلیارد مترمکعب از حجم آبهای تجدیدناپذیر و آبخوان‌های کشور کاهش می‌یابد و این روند نگران‌کننده نشان‌دهنده استفاده بی‌رویه از این منابع و ناتوانی در بازسازی و احیای آنهاست که به بروز پدیده‌هایی مانند فرونشست زمین در مناطق مختلف منجر شده است.
پایداری منابع آبهای زیرزمینی در سراسر ایران در معرض خطر است. میزان برداشت آبهای زیرزمینی در البرز، گلستان و تهران فاجعه‌بار است. افزایش جمعیت غیراصولی، صنعتی‌شدن سریع و کشاورزی گسترده فشار زیادی بر منابع آبی ایران وارد کرده است.
مدیرکل آزمایشگاه‌های مرجع سازمان غذا و دارو گفت: اظهارنظر در مورد اینکه مصرف آب چاه فقط منجر به بروز سنگ کلیه می‌شود، غیرمسئولانه و غیرکارشناسی است، آب چاهها ممکن است آلودگی‌های زیادی داشته باشند که به دلیل نزدیکی به مناطق مسکونی، کشاورزی، مراکز صنعتی و منابع دیگر آبهای زیرزمینی متصل آلودگی به ترکیبات آلی، نیترات و سولفات داشته باشد.
کمبود آب یکی از چالش‌های اصلی ایران در سال‌های اخیر است. خشکسالی‌های پیاپی، رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای آب، تنش‌های زیادی بر منابع آبی کشور وارد کرده است. آیا کشور ما نیازمند انتقال آب بین حوضه‌ای است؟
یک کارشناس حوزه آب گفت: بارگذاری‌ها باید برداشته شوند تا آبخوان‌ها حفظ شوند، باید بخش کشاورزی حذف و صنعت و گردشگری توسعه داده شود که بسیار کم‌مصرف هستند و در کنار آن واردات مواد غذایی کنار هم بارگذاری کم انجام شود، ولی در هر حال به طور خوشبینانه ۴۰ درصد آسیبی که به جغرافیای ایران وارد شده قابل بازگشت نیست.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران با اشاره به دلایل فرونشست زمین در پایتخت گفت: گزارش سازمان نقشه‌برداری حاکی از گسترش محدوده فرونشست در شهر تهران است.
در حال حاضر برداشت غیرمجاز آب از سفرههای زیرزمینی ۴.۷ میلیارد مترمکعب است که موجب شده در سطح تمامی دشت‌ها با افت و کسری مخزن سفرههای زیرزمینی روبه‌رو شویم؛ به گونه‌ای که به ندرت دشتی وجود دارد که با چنین شرایطی مواجه نباشد.
نخستین طرح آبخوان مصنوعی کشور با مشارکت دانشگاه صنعتی شاهرود به بهره‌برداری رسید. آبخوان‌ها یا همان سفرههای آب زیرزمینی بخش عمده‌ای از آب مصرفی به خصوص در مناطق کم‌آب را تامین می‌کند.
