خانه‌هایی با متراژ زیر ۳۰ متر، سوئیت‌های ۱۸ متری و حتی کانکس‌ها، حالا به قوطی کبریت‌هایی تبدیل شده‌اند که برخی از مردم مجبورند برای داشتن سقفی بالای سر، به آنها پناه ببرند. این وضعیت در مناطق مختلف تهران مشاهده می‌شود. فشار اقتصادی زندگی در تهران، اقشار ضغیف را به نقطه‌ای رسانده که اجاره چنین فضاهایی به یک انتخاب اجباری تبدیل شده است. خانه‌هایی که حتی با متراژ بسیار کوچک، اجاره‌بهای بالایی دارند؛ خانه های ۲۰ متری!
بازار مسکن در حالی سال ۱۴۰۳ را به پایان برد که مشخصه اصلی آن در این سال، «رکود تورمی» بود. رکودی که حتی در ماه‌های دی و بهمن (که در حقیقت شلوغ‌ترین ایام کاری بنگاه‌های مسکن و مشاوران املاک است) نیز شکسته نشد و با وجود افزایش مراجعات مردمی به بنگاه‌ها، اما در عمل هیچ رونقی در معاملات شاهد نبودیم.
یک تحلیلگر اقتصاد مسکن معتقد است: «وقتی دلار گران می‌شود، به افزایش قیمت نهاده‌های ساختمانی و متعاقب آن نرخ مسکن می‌انجامد. اصولا صاحب‌خانه‌ها در کشور ما، چیزی میان یک ششم تا یک هشتم قیمت مسکن خود را به عنوان اجاره در نظر می‌گیرند. با توجه به افزایش قیمت‌ها در سال جاری احتمالا فشار مالکان بر مستاجران خود نیز بیشتر می‌شود تا عقب ماندگی مزبور که ناشی از تضعیف ارزش پول ملی است را جبران کنند.»
قیمت اجاره خانه طی سالهای گذشته بسیار افزایش یافته و معیشت بسیاری از مستاجران را با مشکل مواجه کرده است. نرخ بالای ودیعه نیز در کنار اجاره ماهانه سنگین، فشار بسیاری را بر مستاجران تحمیل کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد، با توجه به آغاز سال جدید، رقم اجاره خانه تغییر کرده است. با این حال، قیمت اجاره خانه ۷۰ متری در مناطق مختلف تهران چقدر است؟
متوسط پول پیش در منطقه 5 بر اساس فایل‌‌‌های عرضه‌شده به بازار اجاره مسکن در بهمن ماه، 644 میلیون تومان برآورد شده است، این در حالی است که این رقم برای منطقه 4 حدود 508 میلیون تومان بوده است.
در جدیدترین آگهی‌های اجاره مسکن در رباط کریم، آپارتمان سه سالهای که ۱۰۰ متر مساحت دارد، برای اجاره گذاشته شده است. ودیعه مورد نیاز برای سکونت در این واحد ۴۰۰ میلیون تومان است. همچنین، باید ماهیانه سه میلیون تومان کرایه پرداخت کرد.
در منطقه 2، یکی دیگر از مناطق پرمعامله تهران، متوسط قیمت هر مترمربع مسکن نوساز به حدود 285 میلیون تومان می‌رسد. مناطق 5 و 10 نیز به ترتیب قیمت‌های 165 میلیون و 84 میلیون تومان برای هر مترمربع دارند. همچنین، در منطقه 18 که ارزان‌ترین منطقه تهران محسوب می‌شود، متوسط قیمت هر مترمربع مسکن نوساز حدود 72 میلیون تومان است.
افزایش سرسام‌آور اجاره‌بها در سالهای اخیر، برخی از خانواده‌های مستاجر را ناچار به اجاره اشتراکی یک خانه کرده است. همزیستی اجباری زیر یک سقف، حریم خصوصی را از بین برده و زندگی روزمره این خانواده‌ها را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرده است. واقعیت تلخ گسترش اجاره خانه های اشتراکی، نه تنها بحران بازار مسکن را عمیق‌تر کرده، بلکه کرامت و مقام انسانی را زیر سوال برده است.
برای اجاره واحدی ۷۲ متری با سن بنای ۹ سال در خانی‌آباد نو به ۴۰۰ میلیون تومان ودیعه نیاز است. برای سکونت در این واحد باید ماهیانه ۱۱ میلیون تومان کرایه داد.
محله‌های لوکس تهران مانند زعفرانیه، الهیه و نیاوران همواره مقصدی برای طرفداران زندگی در خانه‌های مجلل بوده‌اند. بررسی آگهی‌های مسکن در این مناطق نشان می‌دهد، در شرایط فعلی، بازار مسکن شمال پایتخت آنقدر از بازار مناطق متوسط شهر فاصله گرفته که با هزینه «اجاره» یک آپارتمان در این مناطق، می‌توان در مرکز شهر تهران چند خانه خرید!
رشت، یکی از کلان‌شهرهای شمال کشور و مرکز استان گیلان است؛ شهر رشت دارای پنج منطقه شهری است که در هر منطقه سه ناحیه قرار دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که متوسط قیمت هر متر مسکن در این شهر، حدودا متری ۴۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است. با این‌حال برخی از آپارتمان‌ها با قیمت ۱۵۰ میلیون برای هر متر آگهی شده‌اند.
بر اساس جدیدترین گزارش هزینه و درآمد مرکز آمار، در سال ۱۴۰۲ خانوارهای شهری کشور به طور متوسط حدود ۸۵ میلیون تومان برای اجاره و سایر هزینه‌های مسکونی پرداخت کرده‌اند.
در یکی از آگهی‌های اینترنتی خانه‌ای ۴۲۹ متری و کلیدنخورده، ۴خوابه مستر در طبقه ۱۴ یکی از برج‌های زعفرانیه با ودیعه ۲۰ میلیارد و پرداخت اجاره ماهانه ۹۰۰ میلیون تومان آگهی شده است.
در محدوده‌ی امامزاده حسن، واحد آپارتمانی نوساز با متراژ ۱۱۵ متر با ارائه‌ی ۵۰۰ میلیون تومان ودیعه قابل اجاره است. برای سکونت در این واحد باید ماهانه ۱۲ میلیون تومان نیز پرداخت کرد.
قیمت اجاره خانه طی سالهای گذشته افزایش شدیدی داشته است؛ همین موضوع باعث شده تا بسیاری از مستاجران به حاشیه‌نشینی و زیرزمین‌نشینی روی آورند. با این حال، اجاره زیرزمین هم در محلات مختلف تهران بالاست.
افسریه، یکی از محله‌های جنوب شرقی تهران است که در مناطق ۱۴ و ۱۵ شهرداری تهران قرار دارد. قیمت مسکن در این محله نسبت به باقی محلات شهر تهران، تا حدودی پایین‌تر است. بررسی‌ها نشان می‌دهد میانگین قیمت هر متر خانه در محله افسریه ۶۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.
زنجان، یکی از شهرهای قدیمی و تاریخی ایران، در شمال غربی کشور واقع شده و دارای چهار منطقه شهری است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که متوسط قیمت هر متر مسکن در این شهر بالغ بر ۲۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است. با این‌حال قیمت‌ها در هر منطقه متفاوت هستند.
