اقتصاد ایران به شرایط بحرانی رسیده و توافق سیاسی میتواند به پرشدن ظرفیتهای خالی اقتصاد و رشد هرچه بیشتر آن کمک کند. ازاینرو در این شرایط بورس پتانسیل بالاتری برای رشد خواهد داشت. همچنین، نرخ بهره حقیقی اقتصاد همچنان به شکلی پایدار مثبت نشده و در صورت کاهش انتظارات تورمی میتوان مسیری نزولی را برای نرخ بهره متصور شد. علاوه بر این، بورس تهران با همه مفروضاتی که تحلیلگران برای آن قائل هستند، دارای P/E آیندهنگر مناسبی است که رشد بیشتر آن را نسبت به سایر داراییها توجیه میکند.
مصطفی امید قائمی، مدیرعامل اسبق فرابورس، کاهش ریسکهای بازار و افزایش P/E را از جمله آثار مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا دانست و گفت: در صورتی که نتیجه مذاکرات به رفع تحریمها منجر شود، شاهد رونق بازار سرمایه خواهیم بود.
بازار سرمایه در نخستین روزهای سال جدید با روندی متناقض و فضایی ملتهب مواجه شد. درحالی که انتظارات مثبت از گزارشهای مالی شرکتها و آرامش نسبی در فضای سیاسی میتوانست به بهبود شاخصها بینجامد، شوک منفی بازارهای جهانی و ابهامات در مذاکرات هستهای، بورس تهران را با فشار فروش سنگین مواجه کرد.
یکی از کارکردهای بورس این است که بتواند دانش تمام فعالان اقتصادی را به کار بگیرد و قیمت دقیق و بهینه اوراق بهادار را تعیین کند. طبیعتا اگر تصور آحاد فعالان اقتصادی افزایش قیمتها باشد با خرید کردن اوراق بهادار میتوانند این افزایش قیمتها با به بازار اعلام کنند.
ارزش دلاری بورس تهران به کف 5سال اخیر رسیدو ارزش معاملات نیز بهرغم رشد قیمت دلار، بهطور میانگین 6همت بهثبت رسید. سالپرحادثه بورس درحالی به پایان رسیدهاست که سرنوشت برخی از مفروضات موثر بر بازار سهام مشخص نیست. اینکه آیا1404سالی پرنوسانتر از 1403 باشد، سوالی است که اکثر تحلیلگران بر اساس آن اقدام به تعیین سناریوهایی برای سرمایهگذاری میکنند.
بازار به دلیل پیشخورکردن اثرات منفی اخبار مذاکرات و سیاستهای خارجی، اکنون آمادگی بیشتری برای واکنش به اخبار مثبت دارد. گزارشهای ۱۲ماهه شرکتها، بهویژه در گروههای صادراتمحور و بانکی، میتواند محرک اصلی رشد بازار در هفتههای آینده باشد. علاوهبر این، برگزاری مجامع عمومی شرکتها و تقسیم سودهای احتمالی، میتواند به افزایش اعتماد سرمایهگذاران و ورود نقدینگی به بازار کمک کند. بهطور کلی، چشمانداز بازار در آستانه سالجدید، با وجود برخی ابهامات، مثبت ارزیابی میشود.
بهرغم آنکه شاخصکل بورس با رشد ۱۶هزارواحدی در نیمه کانال۲.۷میلیون واحد قرار دارد، نیمی از نمادهای بازار قرمزپوش شدند. سیگنالهای منفی از موضوعات سیاسی، بر روند بازار سهام موثر واقع شد. حمله ائتلاف آمریکایی-انگلیسی به حوثیهای یمن و تنشهای لفظی میان ایران و آمریکا، سبب شدهاست تا قیمتها در بازارهای موازی افزایش یابد
در هفته گذشته حقوقیهای بازار سنگ تمام گذاشتند و حمایت حقوقیها و افزایش درصد خرید حقوقیها در میانگین ۵روزه بازار رخ داد. در آخرین روز معاملاتی هفته اخیر رشد گروه سیمانی و شیمیایی واضح بود. با این حال روز شنبه بازار شرایط بهتری داشت؛ به طوری که بسیاری از نمادها در همان ساعات ابتدایی معاملات وضعیت سبزپوشی داشتند.
بهمنماه، بدترین ماه سال به لحاظ خروج پول از بازار سهام بود و در این ماه، ۹هزار و ۷۹۱میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام، حقتقدم و صندوقهای سهامی خارج شد. عمده خروج پول از بازار سهام در معاملات بهمنماه، در یکسوم پایانی این ماه و پس از دورشدن از فضای توافق و احیای روابط با غرب رخ داد.
درحالیکه شاخصکل بورس در آستانه از دستدادن کانالهای حمایتی مهم قرارگرفته، نرخ بهره در بازار بدهی به سطوح کمسابقهای رسیدهاست. بازده اسناد خزانه اسلامی(YTM) اکنون به ۳۷درصد رسیده که این میزان، جذابیت سرمایهگذاری در سهام را بهشدت کاهش دادهاست.
با توجه به اینکه سیاستهای حمایتی از بورس در دوره همتی که اتفاقا موفق هم بود، احتمالا وزیر جدید نتواند رویکردی مشابه یا حتی رویکرد حمایتیتری اتخاذ کند، در نتیجه نمیتوان انتظار رشد قابلتوجهی از بازار سهام را داشت. احتمالا شاخص بورس در محدودههای فعلی باقی بماند و رشد چشمگیری را تجربه نکند.
بورسبازان در ماههای اخیر متاثر از تعدد ریسکهای سیاسی و اقتصادی، بارها از مسیر صعودی بازماندهاند. رفتار معاملهگران نشان میدهد آنها پذیرای شوکهای نوظهور نیستند، از اینرو در مواجهه با اخبار منفی بهسرعت تغییر استراتژی داده و دست به فروش میزنند.
نماگر اصلی بورس تهران در حالی مسیر افزایشی را در هفته اول اسفندماه تجربه کرد که با رشد ۴درصدی آن هم بعد از ۶هفته رکود همراه بود. شاخص کل هموزن نیز رشد حدودا ۲درصدی را ثبت کرد.
در مجموع، بورس در شرایطی قرار دارد که سیگنالهای مثبت و منفی بهطور همزمان بر روند معاملات اثر میگذارند، اگرچه کاهش فشار فروش در روزهای اخیر نشانه مثبتی است، اما برای بازگشت پایدار بازار، افزایش ارزش معاملات و کاهش ریسکهای سیستماتیک ضروری خواهد بود. حال باید دید که در روزهای آینده، سیاستگذاران و فعالان بازار چه تصمیماتی خواهند گرفت و آیا روند صعودی بازار میتواند استمرار یابد یا خیر.
جمعی از فعالان بازار سرمایه در نامهای خواستار حمایت و صیانت وزارت اقتصاد و سایر نهادهای حاکمیتی از جمله بانک مرکزی از بازار سرمایه به عنوان ثروت ملی شدند.
بیش از ۱۰۰ نفر از مدیران و کارشناسان بازار سرمایه در آستانه برگزاری جلسه شورای هماهنگی اقتصادی با صدور بیانیه راهکارهایی را برای بهبود وضعیت بازار سهام و خروج از بحران کنونی ارائه کردند.
در حالی ریزش ۸ ماهه بازار سهام و وضعیت بغرنج بورس همچنان ادامه دارد که امروز سهامداران در تهران، مشهد و اصفهان با تجمع اعتراضی به مسئولین ، حقوقی ها و صدا و سیما، اعتراض کردند.