کارشناس بازار سرمایه گفت: در صورت حصول توافق، بورس میتواند با چشماندازی مثبت و رشدی پایدار مواجه شود؛ رشدی که برخاسته از بهبود تولید و شرایط اقتصادی است و نه صرفا هیجانات زودگذر. از سوی دیگر، دسترسی بیشتر به منابع ارزی میتواند رشد نرخ ارز را کنترلکرده و در نتیجه، بازار طلا نیز تحتتاثیر این روند رشد و هیجان کمتری حرکت کند. ما اگر روند مذاکرات برخلاف این سناریوی خوشبینانه، پیشرود، نباید انتظار عملکردی چشمگیر از بازار سرمایه داشت. در چنین حالتی، بازار ارز و طلا میتوانند وارد مسیر متفاوتی شوند.
اقتصاد ایران به شرایط بحرانی رسیده و توافق سیاسی میتواند به پرشدن ظرفیتهای خالی اقتصاد و رشد هرچه بیشتر آن کمک کند. ازاینرو در این شرایط بورس پتانسیل بالاتری برای رشد خواهد داشت. همچنین، نرخ بهره حقیقی اقتصاد همچنان به شکلی پایدار مثبت نشده و در صورت کاهش انتظارات تورمی میتوان مسیری نزولی را برای نرخ بهره متصور شد. علاوه بر این، بورس تهران با همه مفروضاتی که تحلیلگران برای آن قائل هستند، دارای P/E آیندهنگر مناسبی است که رشد بیشتر آن را نسبت به سایر داراییها توجیه میکند.
سبزپوشی روز گذشته همزمان با انتشار اخبار دوشنبهشب کمی غیرمنتظره بود اما اتمسفر مطلوبی را به بازار تزریق کرد. از طرفی صنایع بازار با وجود سبزپوشی وضعیت متفاوتی دارند. صنایع کامودیتیمحور که بهشدت به عوامل خارجی وابسته هستند، در کوتاهمدت با چالشهایی روبهرو خواهند بود.
آنچه مبرهن است اینکه بورس با چالشهای جدی روبهروست. سهامداران در بلاتکلیفی «متاثر از ریسکهای سیاسی و اقتصادی» به سر میبرند. دلار مقاومت شدیدی برای عقبگرد قیمتی نشان میدهد و فاصله نرخ دلار آزاد و توافقی به بیش از ۵۰درصد افزایش یافته است.
با عقبنشینی گروههای بزرگ، کوچکترها نمایش بهتری را نشان دادند. علاوه بر اینکه بازار سهام در سال گذشته نسبت به تورم و بازارهای موازی جا ماند؛ در بطن بازار سهام نیز نمادهای کوچک نسبت به نمادهای بزرگ و شاخصساز عملکرد ضعیفی را ثبت کردند.
بازار سرمایه در نخستین روزهای سال جدید با روندی متناقض و فضایی ملتهب مواجه شد. درحالی که انتظارات مثبت از گزارشهای مالی شرکتها و آرامش نسبی در فضای سیاسی میتوانست به بهبود شاخصها بینجامد، شوک منفی بازارهای جهانی و ابهامات در مذاکرات هستهای، بورس تهران را با فشار فروش سنگین مواجه کرد.
نرخ بهره نیز از جمله عوامل تاثیرگذار بر بازار سرمایه است، در صورتیکه نرخ بهره کاهش یابد و سایر متغیرها از جمله نرخ تورم ثابت باقیبمانند، بخشی از نقدینگی به سمت بازارهایی چون طلا، ارز و تا حدودی بازار سرمایه حرکت خواهد کرد. البته باتوجه بهعملکرد ضعیف بازار سرمایه در چند سالاخیر، شاید کمترین جذابیت را در مقایسه با سایر بازارها داشتهباشد، اما همچنان میتوان انتظار داشت بخشی از سرمایههای هوشمند وارد بورس شود.
افت شاخصکل، تغییر رفتار معاملهگران از خرید بهفروش و فرار نقدینگی حقیقی از سهام دلاری، همه نشانههایی از بیاعتمادی و نااطمینانی فزاینده نسبت به آینده بازار سرمایه است. درحالیکه در ابتدای سالجدید امیدهایی به بازگشت رونق در بورس وجود داشت، بهنظر میرسد ترکیب فشارهای بیرونی و عدمشفافیت در داخل، مسیر بازار را به سمت رکود و فرسایش سرمایهها سوق دادهاست.
بورس تهران، تحتتاثیر چند متغیر مهم، با ریسکهای بزرگتری همراه شدهاست. علاوهبر سیاستگذاریهای داخلی، شوک قیمتی در بازارهای جهانی نیز گریبان بازار سهام را فشرده است، با اینحال سیاستهایی که موجبات رکود در اقتصاد جهانی را فراهم آوردهاست، به کاهش درآمدهای نفتی دولت خواهد انجامید.
بر اساس اظهارات تحلیلگران اقتصادی، تب دلار در هفته نخست فروردین و اظهارات گوناگون پیرامون وضعیت سیاست خارجی کشور مهمترین متغیرهای اثرگذار بر روند بازارها محسوب میشوند. رفتار ضد و نقیض سه بازار سهام، ارز و طلا در روزهای آخر اسفند نیز متاثر از همین دو عامل شکل گرفت. هر سه بازار فراتر از انتظارات ظاهر شدند.
مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار در گزارشی ضمن بررسی روند یک ساله مجموع ارزش سبد سرمایهگذاری خارجی اعلام کرد: ارزش سبد سرمایهگذاران خارجی فعال در بورس و فرابورس، در پایان بهمن ماه امسال، در مقایسه با مدت مشابه پارسال، با رشد بیش از ۲۳ درصدی همراه بوده است.
شاخصهای دلاری بورس همچنان نتوانستند با رشد دلار هماهنگ شوند. ارزش کل بازار سرمایه به کمتر از ۱۱۰ میلیارد دلار رسید که نشان از عدم همراهی بورس با سایر بازارهاست. این در حالی بود که از مهرماه تا بهمن ماه بورس رشد مختصری را تجربه کرد، اما پس از بهمنماه و با افزایش نرخ ارز، این رشد تا حدودی ناپدید شد.
تجربه نشان میدهد، اخبار و سیگنالهای برآمده از هر خبر مرتبط با وضعیت سیاست خارجی کشور و مباحث مربوط به مذاکره ایران و غرب، به تصمیمگیریهای سرمایهگذاری مجزا و جدیدی در بورس تهران منجر شده و امید و انتظارات متفاوت سهامداران از نتایج مذاکرات و بهتبع آن اثراتش بر اقتصاد و صنایع مختلف کشور، همواره باعث شده است تا معاملات سهام در این دورههای زمانی با هیجانات خاص خود همراه باشد.
بازار به دلیل پیشخورکردن اثرات منفی اخبار مذاکرات و سیاستهای خارجی، اکنون آمادگی بیشتری برای واکنش به اخبار مثبت دارد. گزارشهای ۱۲ماهه شرکتها، بهویژه در گروههای صادراتمحور و بانکی، میتواند محرک اصلی رشد بازار در هفتههای آینده باشد. علاوهبر این، برگزاری مجامع عمومی شرکتها و تقسیم سودهای احتمالی، میتواند به افزایش اعتماد سرمایهگذاران و ورود نقدینگی به بازار کمک کند. بهطور کلی، چشمانداز بازار در آستانه سالجدید، با وجود برخی ابهامات، مثبت ارزیابی میشود.
بورس در دومین روز معاملاتی خود، مانند روز شنبه تحرک مثبتی را از خود به ثبت رساند. البته این رشد به اندازه رشد روز شنبه قابلتوجه نبود. شاخص کل بیش از ۱۶هزار واحد و شاخص هموزن نیز بیش از ۳هزار واحد رشد را به ثبت رساندند که به ترتیب، ۰.۵۹ و ۰.۳۹درصد تحرک مثبت محسوب میشود.
بهرغم آنکه شاخصکل بورس با رشد ۱۶هزارواحدی در نیمه کانال۲.۷میلیون واحد قرار دارد، نیمی از نمادهای بازار قرمزپوش شدند. سیگنالهای منفی از موضوعات سیاسی، بر روند بازار سهام موثر واقع شد. حمله ائتلاف آمریکایی-انگلیسی به حوثیهای یمن و تنشهای لفظی میان ایران و آمریکا، سبب شدهاست تا قیمتها در بازارهای موازی افزایش یابد
بازار سرمایه در آخرین هفته سال با بازپسگیری سطح حمایتی ۲.۷میلیونواحدی، نشانههایی از ثبات نسبی را به نمایش گذاشت و توانست رشد ۱.۵۹درصدی در شاخصکل و ۱.۱۹درصدی در شاخص هموزن را بهثبت برساند.
دو سیگنال مهم به بورس تهران کافی بود تا نمایش متفاوتی از این بازار در روز شنبه رقم بخورد. در روزی که دلار به کانال 91هزار تومانعقبنشینی کرد، بورس برای دومین بار کانال دومیلیون و 700هزار واحدی را به دست آورد. ایران از روز چهارشنبه تا جمعه سه روز حساس و سرنوشتساز را پشت سر گذاشت.
این احتمال وجود دارد که تا زمان برطرف شدن ریسکهای سیاسی و اقتصادی، اقبال شدیدی به بازار سهام مشاهده نشود. با این حال، باید به این نکته توجه داشت که بهطور سنتی، در هفتههای آخر اسفندماه و در فروردینماه، بازار تمایل به ارائه سود به سهامداران دارد و این میتواند فرصتی برای برخی از سرمایهگذاران تلقی شود.